Son zamlar petrolü olmayan Türkiye'de, Hükümeti petrol zengini yaptı
Abone olÜzerindeki ağır vergiler yüzünden dünyanın en pahalı benzinini kullanan Türk insanı son zamla bu rekoru daha da ulaşılmaz seviyelere taşıdı.
Önceki gün gelen zamla birlikte 1 litre benzin 1.24’lük kura göre 2.81 dolara çıktı. Maliye Bakanı, 2008 yılının 4 ayında 53.2 milyar YTL’lik vergi toplarken bunun 7.4 milyar YTL’si yani yüzde 13.9’u akaryakıttan geldi
Petrol ürünlerinde yapılan yeni fiyat ayarlamaları, “Dünyanın en pahalı benzinini kullanan ülke” rekorunu elinde tutan Türkiye’nin dünya ile arasını daha da açtı. Tüm dünya artan petrol fiyatları karşısında vatandaşını korumak için akaryakıt üzerinden aldığı vergilerde oynamalar yapıyor. Böylece 125 dolara çıkan 1 varil petrolün, fiyatlar üzerindeki baskısını azaltmaya çalışıyor. Türkiye de ise hükümet akaryakıttan aldığı vergiden vazgeçemediği için benzine sürekli zam gelmeye başladı.
Maliye Bakanı’nın topladığı vergiler içinde akaryakıttan alınan ÖTV ve KDV’nin payına bakınca bu gelirden en küçük oranda bile feragat etme şansları olmadığı da ortaya çıkıyor. Zira Türkiye bütçesinin büyük bölümünü akaryakıttan alınan vergiler oluşturuyor. Kalem kalem vergi gelirleri incelendiğinde akaryakıtın yüzde 13.8’lik pay ile bütçenin en önemli gelir kalemlerinden biri olduğu anlaşılıyor.
Akaryakıttan alınan vergiyi sadece 2 milyona yakın mükellefin ödediği gelir vergisi ve ithalat üzerinden alınan vergiler geçebiliyor. Akaryakıttan alınan vergi 4.4 milyar YTL’de kalan kurumlar vergisini neredeyse ikiye katlamış vaziyette. Yılda iki kez ödenen motorlu taşıtlar vergisi geliri ve 0 kilometre araba satın alınırken ödenen ÖTV de hesaba katıldığında aracı olan vatandaştan alınan vergi ilk 4 ayda 10 milyar YTL’yi geçiyor.
Dünya ile fark açıldı
Bütçeyi denklemek için sırtını akaryakıt vergisine bağlayan Maliye Bakanlığı, vatandaşın bu vergiden kaçma yöntemlerine de acil çareler bulması ile dikkat çekiyor. Örneğin motorine üst üste gelen zamlardan sonra özellikle otobüs ve kamyon sahipleri motorine madeni yağ karıştırmaya başladı. Madeni yağın ÖTV’si motorine göre daha düşük. Maliye Bakanlığı bu tehlikeyi hemen sezdi ve vergi gelirleri düşmesin diye madeni yağın ÖTV’sini motorinle eşitleyecek çalışma başlatıldı.
Akaryakıt ürünlerine önceki gün gelen zamla birlikte ise Türkiye rekorda dünya ile farkı iyice açmış görünüyor. Dünden geçerli yeni fiyatlara göre 1 litre kurşunsuz benzinin satış fiyatı İstanbul’da 3.49, Ankara’da ise 3.48 YTL oldu. Dün dolar kurunun 1.24 YTL olduğu dikkate alındığında 1 litre benzin Türkiye’de 2.81 dolardan satılmaya başlandı.
Oysa tüm dünya varili 125 dolara çıkan petrolü kullandığı halde vatandaşına bu kadar yüksek fiyatla benzin satmıyor. Benzini diğer ülkelere göre pahalı satan Norveç, İngiltere, Belçika gibi ülkelerde bile benzinin litre fiyatı 2.36 doları geçmiyor.
2002’de 1 litre benzinin fiyatı 1 dolar değildi
2002 seçimlerinden hemen sonra 1 litre kurşunsuz benzin 1 milyon 641 bin lira yani 1.64 YTL’den satılıyordu. O tarihte dolar kuru ise 1 milyon 668 bin TL idi. Benzin litresi 0.98 dolara geliyordu. Dünya borsalarında 1 varil petrolün fiyatı ise 42 dolar seviyesindeydi. Bugün 1 varil petrolün fiyatı 125 dolara çıktı. Ancak dolar kuru ise 1.24’e indi. Dünkü zamla birlikte 1 litre benzin ise 2.81 dolara çıktı.
1 depo benzinin maliyeti 210 YTL, evden işe gidip gelmek 20 YTL
* Deposu 60 litre olan bir otomobili full’lemek son zamlarla birlikte 210 YTL’ye çıktı. Şehir içinde otomobiller her 100 kilometrede ortalama 11 litre benzin yakıyorlar. Trafiğin yoğunluğuna dur kalkların sıklığına göre bu sarfiyat daha yukarılara da çıkabiliyor. Ortalama 11 litre baz alındığında bile işi ile evi arası 25 kilometre olan bir İstanbullu’nun günlük yakıt tüketimi 20 YTL’ye ulaşmış durumda.
Akaryakıttan alınan vergi kurumlar vergisini neredeyse ikiye katlayacak
2008 VERGİ GELİRLERİ DÖKÜMÜ (Bin YTL)
OCAK-NİSAN YILLIK HEDEF
I-VERGİ GELİRLERİ 53.157.833-171.206.312
1. Gelir Kazançtan Alınan Vergi 16.313.059-52.600.000
a) Gelir Vergisi 11.902.399 - 38.100.000
b) Kurumlar Vergisi 4.410.660 - 14.500.000
2. Mülkiyet Üz.Alınan Vergiler 1.782.804 - 4.029.000
a) Veraset ve İntikal Vergisi 22.039 - 152.000
b) Motorlu Taşıtlar Vergisi 1.760.765 - 3.877.000
3. Dahilde Alınan Mal ve Hiz.V. 21.246.249 - 71.382.312
a) Dahilde Alınan KDV 5.751.297 - 17.652.000
Beyana Dayanan KDV 5.535.813 - 17.110.631
Tevkif Suretiyle Kesilen KDV 215.484 541.369
b) Özel Tüketim Vergisi 12.678.121 44.719.366
Petrol ve Doğalgaz Ürünleri (I) 7.319.365 25.638.366
Motorlu Taşıtlar (II) 1.293.620 4.611.000
Alkollü İçkiler (III-a) 659.110 2.005.000
Tütün Mamülleri (III-b) 3.031.080 11.000.000
Kolalı Gazozlar (III-c) 48.036 202.000
Dayanıklı Tüketim ve Diğer(IV) 326.910 1.263.000
c) Banka ve Sigorta Muam.V. 1.262.629 3.975.946
d) Şans Oyunları Vergisi 139.158 400.000
e) Özel İletişim Vergisi 1.415.044 4.635.000
4. Ul.arası Tic.ve Muam.V. 10.796.539 33.502.000
a) Gümrük Vergileri 947.797 2.952.000
b) İthalde Alınan KDV 9.834.116 30.500.000
c) Diğer Dış Ticaret Gelirleri 14.626 50.000
5. Damga Vergisi 1.309.048 4.200.000
6. Harçlar 1.694.359 5.400.000
7. Başka Yerde Sınıflanmayan
Diğer Vergiler 15.775 93.000
ÖNCEKİ HABERLER
