TESEV Vakfı'na göre, 2005 yılında etnik milliyetçiliğin yükselişi insan haklarını olumsuz etkiledi.
Abone olTürkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı TESEV, 2005 yılı insan hakları raporunu açıkladı. Rapora göre, 2005 yılında etnik milliyetçiliğin yükselişi insan haklarını olumsuz etkiledi.
Prof. Dr. Baskın Oran, Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde düzenlenen toplantıda TESEV Demokratikleşme Direktörü Etyen Mahcupyan ile birlikte rapor hakkında bilgi verdi.
Raporun üç bölümden oluştuğunu belirten Prof. Dr. Oran, "2005 yılında, son derece istismar edilen bir insan hakları yaşadık. TCK'dan kalktığını, kurtulduğumuzu düşündüğümüz maddeler vardı. 2006 yılının 2005 yılından çok daha iyi bir insan hakları yılı olacağını, yani insanın daha fazla saygı göreceğini düşünüyoruz" dedi.
Prof. Dr. Oran, Türkiye'nin kendi iç dinamiğinin demokrasi üretmede çok zayıf olduğunu, bu nedenle 'yukarıdan devrim' denilen kavramın devreye girdiğini ve dış dinamiği ithal ettiğini söyledi.
Oran, bazı insanların buna karşı direnmekte haklı olduklarını belirterek, "Türkiye tırtıldan kelebeğe geçiyor. Türkiye çok ciddi bir kabuk değiştiriyor. 2000'lerle birlikte AB uyum paketlerinin marş dinamoluğu nezaretinde ikinci bir devrim yaşıyor Türkiye" diye konuştu.
Raporda yer alan tespitler şöyle:
Türkiye'de etnik milliyetçiliğin yükselişi insan haklarını olumsuz etkiledi
Etnik milliyetçilik küreselleşme, AB ve PKK'ya tepki olarak yükseldi
Devlet, Trabzon'da linç girişimi olayında canına kastedileni değil kastedeni korudu
Uluslararası bitki ve hayvan adları bölücülük gerekçesi ile Türkleştirilmeye çalışıldı
Yabancıların taşınmaz alabilmesini düzenleyen kanun tepkilerin somut hedefi oldu
Ermeni konferansı ve Orhan Pamuk duruşmasında gösterilen tepki ifade özgürlüğünü engellemeye yönelikti
Şemdinli olayı derin devlet faaliyetlerinin kesintisiz devam ettiğini gösterdi
Milliyetçi ortam yargıyı etkiledi
Yeni Türk Ceza Kanunu'nun ifade özgürlüğünü kısıtlayan düzenlemeleri değiştirilmedi
2005'teki idari ve adli süreçler, daha önceki yılların devamı niteliğinde oldu
2005 yılında Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı'na yapılan şikayetlerin çoğu emniyet ve adliye hakkında oldu
İşkence şikayetlerine karşı 'memura hakaret' davaları açıldı
İşkence davaları zamanaşımına uğradı
2000-2005 döneminde açılan işkence davalarının yüzde 33'ü zamanaşımına uğradı
Haluk Kırcı'nın üzerinden çıkan yeşil pasaportu düzenleyenler hakkında zamanaşımı yüzünden işlem yapılamadı
Susurluk gibi en önemli davalar arasında bulunan Yüksekova çetesi davasından beraat kararı çıktı
Van Üniversetisi Rektörü Yücel Aşkın için, 'tutuklunun en kısa zamanda yargıç karşısına çıkarılması' kuralı uygulanmadı
Hükümet ile yargı Orhan Pamuk davasında kanunun uygulanması sorumluluğunu kamuoyunun gözü önünde birbirlerine attı
Misyonerlik yapmak suçundan yurt genelinde 160 kişiye soruşturma açıldı
Mersin'de evrim teorisini anlatan beş öğretmenin görev yeri değiştirildi
Avrupa'daki İslam fobisi İnsan Hakları Mahkemesi'nin türban kararlarında etkili oldu. Üniversitede türban yasağının sözleşmeye aykırı olmadığı kararı alındı
Lazca şarkı söyledi, uyarıldı
TRT yönetimi Lazca şarkı söyleyen Birol Topaloğlu'nu kayıt sırasında uyardı
Hak ve Özgürlükler Partisi Genel Başkanı ve 12 eski ve yeni yöneticisine, Cumhurbaşkanlığı, TBMM ve Başbakanlık'a Kürtçe davetiye gönderildiği ve parti genel kurulunda Kürtçe konuşma yapıldığı için dava açıldı
DEHAP Bitlis il örgütü birinci kongresinde Kürtçe şarkı çalındığı için yedi parti yöneticisi hapse mahkum oldu. Ceza paraya çevrildi.
Yargıtay mitingde Kürtçe türkü söylemenin suç olmadığını belirtti
Diyarbakır Kayapınar belediyesince yaptırılan parklara verilen Kürtçe isimler ayrımcılık yarattığı gerekçesi ile valilikçe reddedildi
Muğla'da Arapça konuşan bir öğrenci 'niye Kürtçe konuşuyorsun?' denilerek bıçaklandı
AİHM vicdani ret yüzünden askerlik yapmaktan kaçınan Osman Murat ülke konusunda Türkiye'yi tazminata mahkum etti
Gayrimüslimlerin sorunları sürdü
Azınlık statüsündeki gayri müslimlerin sorunları 2005'te de aynı şekilde devam etti
Vakıflara taşınmaz mal edinme yasağı kaldırılmaya başlandı
El konulan vakıf taşınmazları için tazminat ödenmedi
İfade özgürlüğüne ilişkin davalarda çelişkili kararlar alındı
8 Mart Kadınlar Günü için gösteri yapan kadınlar dövüldü
Tunceli Valiliği 'Newroz' kelimesinde 'w' harfi kullanıldığı için mitinge izin vermedi
6 nisanda Trabzon'da beş genç linç edilmek istendi
RTÜK, 6 nisan olayları sırasında galeyana getirici yayın için beş TV kanalını uyarmakla yetindi
F tipi cezaevlerini Rize ve Artvin'de protesto eden TAYAD'lılar linç edilmek istendi
Ankara Valiliği gay lezbiyen derneği KAOS-GL'yi feshettirmek istedi
Ermeni konferansının ertelenmesi ile ilgili yazıları nedeniyle beş gazeteci hakkında dava açıldı
Erdoğan'dan karikatür davaları
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dört gazete ve dergiye karikatür davası açtı
Isparta Sütçüler ilçesi Kaymakamı Mustafa Altınpınar, Orhan Pamuk'a ait tüm kitapların toplatılarak imha edilmesi için genelge yayımladı
Nazım Hikmet'ten şiir okuyan lise öğrencisi gözaltına alınıp sorgulandı
Sabiha Gökçen'in Ermeni kökenli olduğu haberini yayınlayan Hürriyet gazetesine ölüm tehditleri geldi
Polis akademisi dergisinin yayını, yine emniyet mensubu Hanefi Avcı'nın dergide yer alan 'çetelerde resmi görevliler var' yazısı nedeniyle durduruldu. Polis kendi ifade özgürlüğünü yasakladı
Eski DEP milletvekili Orhan Doğan hakkında, Radikal gazetesindeki röportajında 'PKK propagandası yapmak' suçlamasıyla dava açıldı
HADEP eski yöneticisi Hikmet Fidan öldürüldü
İHD rakamlarına göre 2005 yılında işkence ve kötü muamele şikayetçi sayısı 825 oldu
Yargıtay aşamasında bulunan 52 işkence davasından yüzde 69'u beraat ile sonuçlandı, yüzde 15'i ertelemeyle cezasız kaldı. Mahkumiyet oranı yüzde 15 oldu
Türkiye Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmada ikinci sırada yer aldı. Türkiye ile ilgili davalar AİHM'deki dosyaların yüzde 17'sini oluşturdu.
