BIST 10.046
DOLAR 32,36
EURO 34,74
ALTIN 2.410,46
HABER /  GÜNCEL

Menderesi Yassıadada yıkan isimler

Adnan Menderes'i Yassıada duruşmalarında dost bildiği isimlerin notları, günlükleri ve ifadeleri kahretti.

Abone ol

Adnan Menderes'i Yassıada duruşmaları sırasında belki de en çok yaralayan şey, birkaç yakın arkadaşının ve bürokratının Soruşturma Kurulu'nda ve mahkemede verdiği ifadelerdi.

ETHEM MENDERES

Bunlar arasında öyle bir isim vardı ki Menderes, duyduğunda yıkıldı. Bu isim Ethem Menderes'ti. Askerlerle iyi bir ilişkisi olan, MBK Başkanı Cemal Gürsel ile dostluğu bulunan Ethem Menderes'in iktidardayken tuttuğu günlüklerde yer alan yakın dostuna ait şahsi notlar, duruşmada Menderes aleyhine delil olarak kullanıldı. Gerçi duruşmalar sırasında hâkim ve savcının kaba ve sert tutumunu gören bazı isimler, bu beyanlarından dolayı sonradan pişman oldu; ancak son pişmanlık fayda etmedi... Adnan Menderes'in asıl soyadı 'Ertekin' idi. 20 yaşında yetim kalınca bu soyadını Menderes olarak değiştirdi. Öğrencilikleri, askerlikleri birlikte geçen Adnan Menderes, soyadını, sevdiği arkadaşı Ethem'e de verecekti. Menderes, Ethem Bey'i siyasete de taşıyacak ve onu önemli bakanlıklardan biri olan savunma bakanlığına getirecekti. Ethem Menderes, bütün bu iyiliklere, Yassıada duruşmalarında Menderes'i idama götürecek günlüklerindeki iddialarıyla cevap vermişti.

Ethem Menderes'in yazdığı pek çok bilgiyi Menderes, duruşmada yalanlamasına karşılık bu dostunun vefasızlığına bir anlam veremiyordu. Her ne kadar son günlerinde bile, "Ona kırgın değilim." dese de artık onunla konuşmayı, görüşmeyi kesmişti.

Ethem Menderes, birlikte görev yaptıkları 10 yıl boyunca Adnan Menderes'ten birçok şeyi sakladı. Bunlardan biri de onun idam edileceğiyle ilgili karardı. İdam kararlarının açıklandığı gün 15 Eylül 1961'de Menderes, mahkemeye gelecek gücü olmadığı için duruşmaya katılamamıştı. Zaten Menderes'i idam edebilmek için de ilaç takviyesi yapılmıştı. Menderes'in idamından birkaç saat önce doktorla onun yanına giden Ethem Bey, Menderes'e idam kararından bahsetmeden espriler yapıyordu.

ŞEM'İ ERGİN

Menderes'i zor durumda bırakan hatıra sahiplerinden biri de Menderes'in bakanlarından Şem'i Ergin idi. Menderes, son savunmasında eski bakanı ve hatıra defteri tutanlarla ilgili birkaç cümle ilave etmişti. Menderes, 'insanların özelini, gizlisini, kendilerine göre yazıp çizmenin ne yazık ki bir huy meselesi olduğunu' söylüyordu.

REFİK KORALTAN

Meclis Başkanı Refik Koraltan'ın hatıra defteri de eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar ile ilgili iddiaların delilleri arasına girmişti. Bayar, Koraltan'ı ömrünün kalan kısmında hiç affetmedi.

AHMET KINIK

Menderes'i en çok zor durumda bırakan bürokrat ise hiç şüphesiz Kayseri Valisi Ahmet Kınık oldu. Kayseri olayları dolayısıyla sanık olarak ifadesine başvurulan Kınık, ilk ifadesinde Menderes'in olaylardan bilgisi olmadığını savunurken, sonraki ifadesinde Menderes'in dahli olduğunu savunuyordu. Menderes'in bu olayla ilgili sözleri ise tarihe geçecek nitelikteydi: "Sayın Kınık 24 saat içinde kiminle görüştü, nerelerden telefon aldı ki böyle ifade değiştirdi?.."

AHMET SALİH KORUR

Bilinçli ya da bilinçsiz Menderes'i zor durumda bırakan ifade sahiplerinden biri de Başbakanlık Müsteşarı Ahmet Salih Korur oldu. Korur'un özellikle 'Örtülü Ödenek Davası'ndaki değişken ifadeleri ve kendisine emanet edilen örtülü ödeneği harcarkenki tutumu Menderes'i zor durumda bıraktı.

FUAT KÖPRÜLÜ

Menderes'i hayal kırıklığına uğratanlar arasında ilginç bir sima daha vardı. O da Fuat Köprülü'ydü. Celâl Bayar, Adnan Menderes ve Refik Koraltan ile birlikte Demokrat Parti'yi kuran Köprülü, 1950'de DP'nin seçimi kazanmasıyla dışişleri bakanı oldu. 1956'ya kadar bu görevde kaldı. 1957'de Menderes ve arkadaşlarıyla derin bir görüş ayrılığına düşünce DP'den istifa etti. Köprülü, görevde olduğu sırada meydana gelen 6-7 Eylül davasında önce tanık olarak ifade verdi. "Bu isimlerin arasında olmaktan utanıyorum!" diyen Köprülü, daha sonra sanık olarak da ifadesine başvurulması icap edince tanık olarak verdiği ilk ifadesinin büyük bir kısmını değiştirdi. (Kaynak: Abdullah Bilici/Zaman)