Danıştay'dan başörtüsü kararı

Danıştay, özgürlükçü bir karara imza attı. Kadın mühendislerin, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı odalardan meslekî belge alabilmek için başı açık fotoğraf vermesini zorunlu kılan kararın yürütmesini durdurdu.

Gerekçede, uygulamanın Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklere aykırı olduğu vurgulandı. Isparta'da bir fabrikada çalışan Gıda Mühendisi Nazan Besim'in, ‘İşletme Kayıt Belgesi' için Gıda Mühendisleri Odası'na yaptığı başvuru, fotoğrafı başörtülü olduğu gerekçesiyle reddedilmişti.

Isparta'da özel bir fabrikada sorumlu yönetici olarak görev yapan Gıda Mühendisi Nazan Besim, ‘İşletme Kayıt Belgesi' alabilmek için TMMOB'ye bağlı Gıda Mühendisleri Odası'na başvurdu. Ancak Besim, başörtülü fotoğraf verdiği gerekçesiyle belge alamadı. Mağdur taraf bunun üzerine konuyu Danıştay'a taşıdı. Besim'in avukatı Can Çapacı, burada görülen davada, ‘Gıda Mühendisleri Odası'nın ‘odalarımız tarafından düzenlenen her türlü fotoğraflı belgelerde Anayasa'nın 174. maddesi uyarınca türbanlı, başörtülü, sakallı gibi tanınmayı zorlaştırıcı fotoğrafların kabul edilmemesine ve kullanılmamasına' maddesindeki ‘türbanlı ve başörtülü' ifadelerinin hukuka aykırı olduğunu savundu. Çapacı, müvekkilinin başörtüsü takmasının devrim yasalarına, laikliğe ve Anayasa'ya aykırı olmadığını, başörtülü fotoğrafın tanınmayı engellemediği, nüfus cüzdanında başörtülü fotoğraf kullanabildiğini belirtti.

Savunması alınan TMMOB ise işlemin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olmadığını, konuyla ilgili olarak birçok yargı kararı bulunduğu gerekçesiyle davanın reddini talep etti. Danıştay 8. Dairesi, ‘türbanlı ve başörtülü' ifadelerini dikkate alarak dosyayı inceledi ve bu iki ifadenin yürütmesinin durdurulması istemiyle dava açtı. Dava neticesinde kararını açıklayan Danıştay, Anayasa'nın 24'üncü maddedeki, ‘Herkes vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyetlerine sahiptir.', 48. maddedeki, ‘Herkes dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir.' ve 90. maddedeki ‘Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalar kanun hükmündedir. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası anlaşmalar esas alınır.' ifadelerine atıfta bulundu. Kararda, başörtülü fotoğraf şartının çalışma hakkını ihlal etmesi sebebiyle hukuka uygun olmadığı sonucuna varıldı.