Yatırımcının ilk tercihi altın oldu

Sermaye Piyasası Kurulu'nun araştırma sonuçlarına göre, yatırımcılar en fazla altına yatırım yaptı.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB), İstanbul Altın Borsası (İAB), Takasbank, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği (TSPAKB) işbirliğiyle gerçekleştirilen, ''Sermaye Piyasası Algı ve Yatırım Potansiyeli Belirleme Araştırması''na göre altın, ''ilk tercih edilecek yatırım aracı'' olarak gösterildi.

Türkiye çapında 18 yaş ve üzeri (ortalama 36), 18 ilde 2010 kişi ile görüşülerek gerçekleştirilen, ''bilimsel olarak Türkiye nüfusunun yüzde 95'inden fazlasını'' temsil eden araştırma, TSPAKB Başkanı Nevzat Öztangut, İMKB Başkanı Hüseyin Erkan ve SPK İkinci Başkanı Emin Özer'in katıldığı basın toplantısıyla açıklandı.

Araştırmaya katılanların yüzde 21'i ''mevcut yatırımcı'', yüzde 37'si ''potansiyel yatırımcı'', yüzde 9'u ''kayıp yatırımcı'', yüzde 26'sı ''yatırım yapmayacak'', yüzde 5'i ''üniversite öğrencisi'', yüzde 2'si de ''lise öğrencisi''nden oluştu.

Yardımsız olarak yöneltilen ''finansal yatırım'' deyince akla ilk gelen ifadeler sorusuna genelin yüzde 48'i ''yatırım araçları'', yüzde 30'u ''kazanç/birikim/büyümek'', yüzde 5'i ''banka hesabı/ürünleri'', yüzde 5'i ''banka'' yanıtını verirken, akla ilk gelen yatırım aracı yüzde 36 oranıyla altın, yüzde 22 oranıyla gayrimenkul, yüzde 21 oranıyla banka mevduat hesabı, yüzde 12 oranıyla döviz, yüzde 4 oranıyla hisse senedi oldu.

Yatırım araçlarının toplam bilinirliğinde yüzde 99 ile altın ilk sırayı aldı. Altını, yüzde 93 ile döviz, yüzde 93 ile gayrimenkul, yüzde 91 ile banka mevduat hesabı, yüzde 81 ile hisse senedi izledi.

Şu ana kadar kullanılan tüm yatırım araçları, altın yüzde 61, banka mevduat hesabı yüzde 45, döviz yüzde 43, gayrimenkul 31 olarak sıralanırken, hisse senedi yüzde 11'de kaldı.

YATIRIMA NASIL KARAR VERİLDİ?

''Yatırım araçları kullanmaya nasıl karar verildiği'' sorusuna, araştırmaya katılanların yüzde 72'si, ''kendi kararımla/kendiliğimden/kendi bilgilerimle'', yüzde 32'si ''arkadaş/tanıdık/aile tavsiyesiyle'', yüzde 4'ü ''ekonomi/finans sektöründe çalışan tanıdık/arkadaşların tavsiyesiyle'', yüzde 2'si ''internet/forumlar/bloglar sayesinde'', yüzde 2'si ''ekonomi/finans programlarındaki yorumlarla'', yüzde 1'i ''banka çalışanları/müşteri temsilcileriyle'', yüzde 1'i ''medyayla'' yanıtını verdi.

Ekonomi veya yatırım konusunda en çok güven duyulan bilgi kaynağı olarak katılımcıların yüzde 29'u ''sosyal çevrem'', yüzde 28'i ''kendi finansal bilgilerim ve analizlerim'', yüzde 9'u ''ekonomi finans sektöründe çalışanlar'', yüzde 6'sı ''internet/genel olarak internetten edinilen bilgiler'', yüzde 6'sı ''aracı kuruluşlar ve burada çalışanlar/müşteri temsilcileri'', yüzde 4'ü ''köşe yazarları'' yüzde 2'si ''TV/TV haberleri'' şeklinde sıraladı.

Yatırım araçları seçiminde önemli kriterler, yüzde 84 ''getirisinin yüksek olması'', yüzde 76 ''riskinin düşük olması'', yüzde 92 ''güvenilir olması'' biçiminde sıralandı. Yatırımda tercihe bakıldığında, 1 ay vadeli yatırım yapanların oranı yüzde 19, 3 ay vadeli yatırım yapanların oranı yüzde 16, 6 ay vadeli yatırım yapanların oranı yüzde 13, 1 yıl vadeli yatırım yapanların oranı yüzde 13 iken, yüzde 5'lik kesim 5 yıl ve daha uzun vadelerde yatırım yaptığını belirtti.

''Yatırım araçları kullanmayı ne olması durumunda düşünürsünüz?'' sorusuna, ''yeteri kadar paramın/birikimim olması durumunda'' diyenlerin oranı yüzde 77, ''piyasaya güven duyduğumda'' diyenlerin oranı yüzde 23, ''risklerin düşük olması durumunda'' diyenlerin oranı yüzde 19 oldu. Yüzde 84'lük kesim güvenlik önlemlerini bilmediğini söyledi.

İLK TERCİH EDİLECEK YATIRIM ARAÇLARI

''10 bin TL'niz olsa nereye yatırırdınız?'' sorusuna yüzde 41 oranında ''altın'' yanıtı verildi. Altını, yüzde 19 ile gayrimenkul, yüzde 17 ile banka mevduat hesabı, yüzde 9 ile döviz, yüzde 2 ile hisse senedi izledi.

İlk tercih edilecek yatırım aracının altın olmasının nedenleri, ''güvenilir olması'', ''getirisinin yüksek olması'', ''değeri düşmez/zarar etmez'', ''değerinin yükselmesi'' olarak sıralandı.

''Asla tercih edilmeyecek yatırım araçları'' sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 14'ü ile hisse senedi, yüzde 10'u repo-ters repo, yüzde 10'u özel şirket borçlanma senetleri, yüzde 8'i döviz yanıtını verdi. Yüzde 22'lik kesim bu soruya, ''asla kullanmam dediğim bir yatırım aracı yok'' karşılığını verdi.

AKADEMİSYEN VE MEDYA MENSUPLARINA GÖRE...

Akademisyenler, ''Türkiyeli yatırımcı''yı, ''yüksek eğitimli, üst gelir grubundan, çok kazanmak isteyen, risk seven bir azınlık'', medya mensupları ise ''asıl aktörler/spekülatörler'', ''elindeki küçük birikimle, yeterli bilgisi olmadan risk alanlar'' ve ''sıradan yatırımcı/vatandaş'' şeklinde tanımladı.

''Hangi yatırım araçlarını tercih eder?'' sorusuna da, ''üst gelir grubu, devlet tahvili ve hisse senetleri'', ''sıradan yatırımcı, mevduat döviz, B tipi fonlar, gayrimenkul ve altın'' yanıtı verilirken, yatırım araçlarını kullanmasının önündeki engeller, bilgisizlik ve güvensizlik olarak gösterildi.