Osmanlı Kudüs'ü neden ve nasıl İngilizlere bıraktı?

401 yıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı olan Kudüs, 1917'de neden ve nasıl İngilizlere teslim edildi?

Habertürk gazetesi yazarı Murat Bardakçı, yıllardır bitmeyen gerginliklerin yaşandığı Kudüs'ün, 401 sene boyunca Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı bir yerleşim merkezi olduğunu ancak 9 Kasım 1917'de İzzet Bey tarafından İngilizlere teslim edildiğini ifade etti.

"ŞEHRİN TAHRİP OLMASINI ÖNLEMEK İÇİN BOŞALTMIŞTIK"

Bardakçı yazısında Kudüs'ü şu ifadelerle anlattı; "Kudüs’ü bize ait olan diğer topraklardan ayrı tutmuş, Mekke ile Medine’ye gösterdiğimiz saygıyı buraya da göstermiş, hattâ Birinci Dünya Savaşı’nda İngiliz birliklerinin yaklaşması üzerine şehri tahrip olmasını önlemek maksadıyla boşaltmıştık."

"TOP MERMİLERİNDEN ZARAR GÖRMESİ İHTİMALİ.."

"401 sene boyunca idaremiz altında bulunan Kudüs’ü 9 Kasım 1917’de İngilizler’e terketmek zorunda kalmıştık ama şehri boşaltmamızın sebebi saldırılara dayanacak gücümüzün hiç kalmamış olması değil, Kudüs’ün top mermilerinden zarar görmesi ihtimali idi."

İZZET BEY'İN TELGRAFI

Bardakçı İzzet Bey'in telgrafını da şu ifadelerle anlattı;

İlk defa bugün bu sayfada yayınlanan ve Kudüs’ün son idarecisi olan İzzet Bey, İstanbul’a, İçişleri Bakanlığı’na gönderdiği şifreli telgrafında “Kutsal mekânlara top mermileri düşüyor, tahribata engel olmak için şehri boşaltıyoruz” diyor.

İNGİLİZLERE GÖNDERİLEN "TESLİM EDİYORUZ" TELGRAFI

İzzet Bey, General Allenby’nin karargâhına gönderdiği mektupta şöyle diyor:

“İngiliz Kumandanlığı’na,

Her milletçe mukaddes olan Kuds-i Şer’if’te iki günden beri bazı emâkine (mekânlara) obüsler düşmektedir. Hükümet-i Osmaniye’ce sırf emâkîn-i diniyyeyi (dinî mekânları) tahripten vikayeten (korumak için) asker kasabadan çekilmiş ve Kamame ve Mescid-i Aksa gibi emâkîn-i diniyyenin (dinî mekânların) muhafazasına memurlar ikame edilmiştir.

Tarafınızdan da bu yolda muamele edileceği ümidiyle işbu varakayı Belediye Reisi Vekili Hüseynîzade Hüseyin Bey ile gönderiyorum efendim.

Kudüs Müstakil Mutasarrıfı İzzet. 8-9/12/33 (1917)”.

Biz, Kudüs’ü işte bu telgrafın gönderilmesinden birkaç saat sonra kaybettik!

Murat Bardakçı'nın yazısının tamamını okumak için tıklayın