BIST 9.693
DOLAR 32,50
EURO 34,69
ALTIN 2.499,53
HABER /  DÜNYA

Kerkük kimin? Türkmen - Kürt - Arap nüfusu ne kadar?

KERKÜK konumu tartışmalı olan Irak'ın petrol zengini kenti. 2003 yılından itibaren ABD Kerkük'e Kürtleri yığmaya başladı. Peki Kerkük nüfusu ne kadar bunların kaçı Türkmen, ne kadarı Kürt ne kadarı Arap. İşte Kerkük haritası ve kente dair bilgiler;

Abone ol

KERKÜK'ün nüfus dağılımı Eylül ayında planlanan referandum göz önüne alındığında önem taşıyor. Kürtler'in oldu bitti ile sınırlarına katmak istedikleri Kerkük, konumu tartışmalı olan bir kent. Irak haritasında da tartışmalı bölge içinde yer alıyor. Peki Kerkük'te ne kadar Türkmen, Arap ve Kürt yaşıyor? İşte Kerkük hakkındaki bilgiler;

Kerkük'ün uzun süredir nüfus sayımı yapılmıyor. Irak'ın parçalanma süreci ile IŞİD'in işgali de kentin demogojik yapısının değişmesine sebep oldu. Musul'u alan IŞİD Kerkük'e yönelince kentin kontrolünü Kuzey Irak Kürt yönetimi ele geçirdi. IŞİD bahanesi ile kenti ele geçiren Peşmerge bir daha da çıkmadı. ABD'nin Irak'ı işgal ettiği 2003 yılında başlattığı Kerkük'e Kürt yerleştirme planı kesintisiz devam etti. Kerkük Vilayet Meclisi'nin Türkmen Üyesi Ali Mehdi'ye göre 2003 öncesi Kerkük'ün nüfusu 800 bin civarındaydı. İşgalden sonra 1 milyon 300 bin oldu. Mehdi aradaki 500 binlik farkın sonradan bölgeye yerleştirilen Kürtler olduğunu söylüyor. 

Kerkük'te kim çoğunlukta? : Bu sorunun iki farklı yanıtı var. Kerkük Vilayetinde Kürtler çoğunlukta ancak Kerkük ilinde Türkmenler fazla. 1957 yılında politik etkiden en uzak kabul edilen nüfus sayımında kentte yaşayanlar anadillerine göre gruplandırıldı. Bu sayımda, Kerkük Vilayeti'nin yüzde 48,3'ünü Kürtler, yüzde 28,2'sini Araplar ve yüzde 21,4'ünü de Türkmenler oluşturduğu görüldü. Kentin kalan nüfusu da Keldani, Asuri ve diğer etnik gruplar oluşturuyor.

Ancak Kerkük kentine bakıldığında aynı dönemde, kentin yüzde 37,6'sını Türkmenler, yüzde 33,3'ünü Kürtler ve yüzde 22,5'ini de Araplar oluşturuyor. Yani Kerkük ili baz alındığında Türkmenler çoğunluktaydı.

1960'lara gelindiğinde ise Saddam Hüseyin'in Araplaştırma politikası, kentin demografisini derin şekilde etkiledi. Saddam'ın devrildiği 2003 yılına kadar, kentte yaşayan Kürtler başka bölgelere göçe zorlanırken, yerine de Araplar yerleştirildi. ABD'nin Irak'ı işgalinin ardından da tersine bir işlem başladı. ABD Kürtleri Kerkük'e yığıp nüfus dağılımı değiştirdi.

Irak haritası - Kerkük'ün konumu ne?
Bağdat’ın 250 km kuzeyinde yer alan Kerkük 'tartışmalı bölge' içinde bulunuyor. Irak Anayasanın 140'ıncı maddesi, Kerkük'ü "bir bölgeye bağlı olmayan vilayet" olarak tanımlıyor. 

Kürtlerin Kerkük’e kasten nüfus yerleştirdiğini düşünen Arap ve Türkmenler merkezi hükümetin yani Bağdat'ın yönetiminde kalma taraftarı. Kürtler ise Kerkük'ün Kuzey Irak'a dahil olmasını istiyorlar.

BM KERKÜK için ne diyor? : Birleşmiş Milletler Kerkük’ün Irak’taki ‘Tüm sorunların anası’ olarak tanımlıyor. 2009'daki raporunda Kerkük'e Kuzey Irak'takine benzer bir statüyle 'kendi kendini yönetme hakkı' verilmesini önerdi. Türkmenler

Kerkük petrolünü kim çıkarıyor? : Dünyanın en büyük üçüncü petrol ihracatçısı olan Irak'ın petrolünün önemli bir kısmı güneydeki Basra ve kuzeyde Kerkük civarındaki yataklardan çıkartılıyor. IKBY, kuzeyden çıkartılan petrolü dünya pazarlarını kendisi satmak istiyor. Hatta bir dönem IKBY buradan çıkartılan petrolü doğrudan ihraç etti ve 2015 yılında ayda 800 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

Uzun görüşmelerin ardından 2016 yılında merkezi Irak hükümeti ile IKBY Kerkük'ten çıkarılan petrolün dünya pazarlarına birlikte satılması ve gelirin paylaşılması konusunda uzlaşmaya vardı. Kerkük'te bulunan petrol yataklarından ikisi IKBY, üçü de Irak devletine ait olan Kuzey Petrol Şirketi tarafından işletiliyor. Her iki taraf da günde yaklaşık 300 bin varil petrol ihraç ediyor. Irak'ın günlük toplam petrol ihracatı 3,7 milyon varil.