Erdoğan o hayalleri yeniden yakaladı

Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkileri kopma noktasına getiren Palmer Raporu sonrası en ağır eleştiri ABD'li uzmanlardan ABD yönetimine geldi

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un öncülüğünde Türkiye-İsrail arasında yürütülen görüşmelerin New York Times'in raporu sızdırmasıyla fiyaskoya dönüşmesi şimşekleri ABD yönetiminin üstüne çevirdi.

ABD yönetimine yönelik eleştirilerin en serti ise "Türkiye'nin amaç ve niyetini doğru anlayamadığı için olayları engelleyemeyen ABD diplomasisinin fiyaskosu" oldu.

Bir diğer görüş ise Başbakan Erdoğan'ın 'Gazze ablukası kalsın' şartıyla ilgili. ABD'li uzmanlara göre bu şartla Erdoğan, 'bölgenin hayalini yeniden yakaladı.'

ABD'de Lehigh Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyesi ve Türkiye uzmanı Henri Barkey, The National Interest dergisinde "Türk-İsrail Soğuk Savaşı" başlığıyla yazı kaleme aldı.

Yazıda, Türkiye'nin İsrail ile ilgili aldığı kararları, "soğuk savaş" açılması olarak nitelendiren Barkey, Ortadoğu'nun istikrarı ve Obama yönetimi için bu krizin sonuçlarının ciddi olduğunu kaydetti.

Barkey, "Arap Baharı" ve ABD'nin Irak'tan askerini çekecek olması gibi gelişmelerin, bölgede Türkiye'nin önemini ciddi şekilde artırdığını belirterek, Türkiye'nin İsrail kararını açıkladığı sırada füze savunma sisteminin Türkiye'de kurulacağının duyurulmasının da tesadüf olamayacağını ifade etti.

ANKARA SÜRÜCÜ KOLTUĞUNA OTURDUĞUNU SANIYOR

Türkiye ile İsrail arasında son yıllarda gelişen olaylara tek tek değinen Barkey, özellikle Mavi Marmara saldırısı konusunda İsrail'in, operasyonunda "tamamen çuvalladığı" ve "ikinci berbat hatayı da sorumluları yargılama sırasında yaptığı" ifadesini kullandı.

Barkey, sorunu çözmek için kapalı kapılar ardında diplomatik çabalar ile yüz yüze görüşmeler yapıldığını belirterek, geçen Aralık ayında iki ülkenin uzlaşmaya çok yakın olduğunu, bu kapsamda İsrail'in özür dilemeyi ve tazminatı kabul ettiğini, ama operasyonun "kendini savunma" olduğuna ilişkin açıklama yapma yönünde de anlaşma istediğini ileri sürdü. Barkey, Türk tarafının ise bunu kabul etmemesiyle görüşmelerden sonuç alınamadığını savundu.

Ankara'nın sadece İsrail konusunda değil, Ortadoğu'nun tüm geri kalanı açısından "sürücü koltuğunda oturduğunu" düşündüğünü belirten Barkey, bunu bölgenin liderliği için satrançtaki "gambit" hamlesine benzetti.

"ERDOĞAN TEKRAR BÖLGENİN HAYALİNİ YAKALADI"

Barkey, dolayısıyla "Türkiye'nin, özür ve tazminatın ötesine geçerek, İsrail'in kabul edemeyeceği ve etmeyeceği bir o konu olan Gazze ambargosunun kalkması şartına geri döndüğünü" ifade ederek, "Bu şart, diğer bölge hükümetlerinin açıkça daha az dile getirdiği bir şeydi. (Başbakan Recep Tayyip) Erdoğan bunu yaparak, tekrar bölgenin hayalini yakaladı. Bu onun için sadece bölgede değil, evinde de kazan-kazan durumu" yorumunda bulundu.

Washington'ın, Türkiye'nin amaç ve niyetini doğru okuyamayarak olayları engelleyemediğini belirten Barkey, "Hangi yönden bakılırsa bakılsın, bu, şimdi iki yakın müttefik arasında sürekli tampon görevi görmek zorunda kalacak ABD diplomasisinin fiyaskosudur" ifadesini kullandı.