BIST 10.209
DOLAR 32,40
EURO 34,81
ALTIN 2.397,29
HABER /  POLİTİKA

Denetime yeni düzen

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Kamu Denetçiliği Kurumu kurulması tasarını benimsedi.

Abone ol

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri incelemek ve önerilerde bulunmak üzere Kamu Denetçiliği Kurumu kurulması tasarını benimsedi.

Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu Tasarısı'na göre, kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri, idarenin her türlü eylem, işlem, tutum ve davranışlarını, insan haklarına saygı, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden inceleyecek, araştıracak ve idareye önerilerde bulunacak.

Dilekçe Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyelerinden bir Karma Komisyon oluşturulacak. Komisyonun başkanı ve sözcüsü; İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu başkanı ve sözcüsünden, başkanvekili ve katibi ise Dilekçe Komisyonu başkanvekili ve katibinden oluşacak.

Kamu Denetçiliği Kurumu, TBMM Başkanlığına bağlı, kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli ve merkezi Ankara'da bulunacak. Kurum, gerekli gördüğü yerlerde büro açabilecek. Başdenetçilik ve kuruldan meydana gelecek kurumda, bir başdenetçi, en fazla 10 denetçi, genel sekreter, uzman, uzman yardımcıları görev yapacak. Kurum, başdenetçi tarafından yönetilecek.

-BAŞDENETÇİ VE DENETÇİ SEÇİLEBİLME-

Başdenetçi, başdenetçi vekili ve denetçilerden oluşacak Kamu Denetçiliği Kurulu, kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikleri çıkaracak, yıllık raporları ve gerek gördüğü konularda özel rapor hazırlayacak. Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler ile resen imzaladığı karar ve emirler, yargı faaliyetlerine ilişkin işlemler ile yargı mensuplarının işlem ve eylemleri, TSK'nın salt askeri hizmete ilişkin faaliyetleri, yasama yetkisinin kullanılmasına ilişkin işlemler, kurumun görev alanı dışında olacak.

Başdenetçi seçilebilmek için 50, denetçi seçilebilmek için 40 yaşını doldurma şartı aranacak. Başdenetçi ve denetçi, 4 yıllık eğitim veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat ve işletme fakültelerinden veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olacak.

Başdenetçi veya denetçiler, TBMM üye tam sayısının en az onda biri tarafından doğrudan Genel Kurula önerilebilecek. Başdenetçi veya denetçi, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile seçilecek. Bu çoğunluk sağlanamaz ise ikinci oylamaya geçilecek, üye tam sayısının salt çoğunluğunun oyunu alan aday, seçilecek.

Bu oylamada çoğunluk sağlanamazsa, en çok oy alan adaylardan, seçilecek aday sayısının iki katı kadar aday ile seçime gidilecek. Üçüncü oylamada, karar yeter sayısı olmak şartıyla en fazla oy alan seçilmiş olacak. Seçim, gizli oyla ve görüşmesiz yapılacak. Hiçbir organ, makam, kişi, merci, başdenetçiye ve denetçilere, görevleriyle ilgili talimat veremeyecek, genelge gönderemeyecek. Başdenetçi ve denetçiler, 5 yıl süreyle görev yapacak.

-KURUMA BAŞVURULAR-

Kuruma, gerçek ve tüzel kişiler başvurabilecek. Yabancıların başvurusu, karşılıklılık esasına bağlı olacak. Başvuru; dilekçe ile yapılacak, belli bir konuyu içermeyen başvurular incelenmeyecek. Kuruma, illerde valilikler, ilçelerde kaymakamlıklar aracılığıyla da başvuru yapılabilecek.

Kuruma, inceleme ve araştırma konusuyla ilgili istediği bilgi ve belgeler, 30 gün içinde verilecek. İnceleme ve araştırma için, başdenetçi veya denetçiler, bilirkişi görevlendirebilecek. Kurum, inceleme ve araştırmasını, başvuru tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde sonuçlandıracak. Kurul, her takvim yılı sonunda, faaliyet ve önerileri kapsayan raporunu, Karma Komisyona sunacak.

Komisyonun, TBMM Başkanlığına gönderdiği rapor, Genel Kurulda görüşülecek. TBMM bütçesine, kurum için ödenek konulacak. Başdenetçi, denetçi, genel sekreter, uzman ve uzman yardımcıları ve diğer personel, siyasi partilere üye olamayacaklar, görevleri süresince, resmi veya özel görev alamayacaklar, ticaretle uğraşamayacaklar.

-''TİCARİ VE DEVLET SIRLARI KAVRAMLARINI DARALTTIK''-

Adalet Bakanı Cemil Çiçek, tasarının görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada, bu kurumun, birçok Avrupa ülkesinde bulunduğuna işaret etti. İdarenin eylem ve işlemlerinin yargı denetimine tabi bulunduğunu kaydeden Çiçek, ancak yargı yolunun uzun ve meşakkatli olmasının caydırıcı rol oynadığını söyledi. Çiçek, yargının tutum ve davranışlarının da denetime tabi tutulmasının, vatandaşın devlete ve idareye güveni açısından önemli olduğunu dile getirdi.

Çiçek, her konunun yargıya götürülmesinin, yargının iş yükünü arttırdığını, bunun masraflı ve uzun olması nedeniyle vatandaşın hakkına kavuşmasının zaman aldığını belirtti. Kurumun, ''gecikmiş'' olduğunu vurgulayan Çiçek, 7 ve 8. 5 yıllık kalkınma programlarında bu kurumun öngörülmesine rağmen, somut bir adım atılamadığını söyledi.

Tasarıda bazı kavramların belirsiz olabileceğini, bazı yasal düzenlemelerin yapılmasının gerekebileceğini vurgulayan Çiçek, ticari sır ve devlet sırrı kavramlarıyla ilgili çalışmaları tamamladıklarını, bu kavramları daralttıklarını bildirdi. Meclisin gündeminin oldukça yoğun olduğuna işaret eden Bakan Çiçek, bu düzenlemenin, gelecek günlerde Meclise gelebileceğini kaydetti.