Kimse boşanmak için evlenmiyor ama ya birgün başınıza gelirse! İşte evlilikte ve boşanmalarda para yönetimi..
Abone ol"Para Durumu"nda Özlem Denizmen bu kez evlilik ve sonrasında yaşanabilecek maddi sorunlara ışık tutuyor. İşte Denizmen'in not defterinden boşanma esnasında ki parasal konu başlıkları;
Kimse boşanmak için evlenmiyor, konuşması bile zor.. Ama hayatın gerçegi. Boşanma nedeni her ne olursa olsun, çiftlerin ikisi içinde yıpratıcı ve üzücü bir olay. Duygu, mantık, hisler, sevgi, kızgınlık, nefret.. Herşey çorba gibi oluyor. İnanılmaz zor bir dönem. Ama her dönem gibi, buda geçici bir dönem. Önemli olan boşanma esnasındaki para konularını, evliliğin temeli olan sevgi vibrasyonlarıyla çözebilmek, incitmemek, üzmemek.
Evlenirken para konularını pek fazla düşünmeden evlenmiş olabilirsiniz, ancak şunu unutmamak lazım ki, evlilik yalnızca aşk ve sevgi ilişkisi değil aynı zamanda toplumsal bir müessese, karşılıklı güvenle yapılan bir sevgi, sorumluluk, iş bölümü. Sevgi bitebilir, evlilik bitebilir, ama sorumlulukların bazıları kalır, hele de çocuklar var ise... İşte bu ayrışma içinde daha önce gönüllü yaptığımız şeylerin yeni dengesini kurarken, para konusu kanunlar ile devreye giriyor.
Nedir boşanma esnasında ki parasal konu başlıkları? Aslında herşey. Sahip olunan malvarlığının paylaşılması (ev, araba, altınlar, halılar, buzdolabı….), borçların dağılımı, çocukların masraflarının paylaşımı, nafaka, tazminat….tamamiyle bir para durumu!
Evlililiklerde genelde 3 çeşit para yönetimi oluyor:
1.Karı koca tüm finansal hayatlarını tamamen birleştiriyor. Herşeylerini ortak hesapta hallediyorlar, herşeyi ortak yapıyorlar. Sanki ikiz kardeşler gibi, anca kanca beraber.
2.Karı koca finansal hayatının bir kısmını birleştiriyor. İkisininde kendi hesapları var, ama ayrıca bir ortak hesapları var,ikiside aile bütçesine belli bir miktarda katkıda bulunuyorlar. Mal mülk, eşya alırken bazen beraber, bazen kişisel alıyorlar.
3.Karı koca finansal hayatını tamamen ayrı yaşıyor.Hiçbirşeyi ortak almıyorlar. Genelde bir tarafın maddi anlamda daha güçlü olduğu bir durumda olabilir. Yani örneğin erkek çalışıyor, kadın çalışmıyor, hesaplar, mal mülk, herşey erkek üstüne yapılıyor. (Yapılan araştırmalara gore Türkiye’de tapuların 92.2% si erkek üzerinde kayıtlı.)
SİZ evliliğinizde paranızı nasıl yönetirseniz yönetin, boşanma durumunda kanun karşısında herkes eşit şartlara tabi. Örneğin, Ocak 2002 de, yeni Medeni Kanun yürürlüğe girdiğinde, Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi (Yarı yarıya prensibi) geldi. Eşler Ocak 2002 den itibaren elde ettikleri malları yarı yarıya paylaşılıyor demek. Yani evin, arabanın, paraların kimin üstüne olduğu önemli değil, herşey toplanıyor, nakit değeri hesaplanıyor, borçlar düşülüyor, sonra ortadan bıçakla karpuz keser gibi tam yarıdan ayrılıyor.
Diyelim içinde oturulan 100,000 TL lik bir ev var. Evin değeri bilirkişiler (uzmanlar) tarafından tespit ediliyor. Evle ilgili kredi borcu, ipotekler ne varsa düşüldükten sonra (diyelim bunlar 40,000 tl tuttu) geriye kalan 60,000 TL, yarı yarıya paylaşılıyor. Çiftlerden biri o evde kalacaksa, 30,000 lirasını verip çıkabiliyor. Tabi bu kadar kolay ve basitçe olmuyor. Hangi mallar 2002 öncesi kazanılmış, hangileri kişinin kişisel malları (evlilik öncesi var olan şeyler), hangi mallar miras yoluyla gelmiş.. bunların hepsinin tek tek ayıklanması gerekiyor. Yani detay önemli.
Genelde iki çeşit boşanma oluyor:
1.Anlaşmalı: Karı koca aralarındaki tüm para konularını (ve diğer konuları) tatlı dille ya da avukatlarının yardımıyla bir protokol (yazılı anlaşma) yaparak hazırlıyorlar. Mahkemeden bu protokolün onayını talep ediyorlar. Mahkemeden çıkacak parasal kararlar belli: çiftlerin yazılı anlaşması. Bu tip boşanmalarda ki para konuları anlaşarak çözülmüş oluyor.
2. Çekişmeli: Adı üstünde! Mahkemenin ne karar vereceği belli değil. Hakimin takdirine kalmış herşey. Belgeler, tanıklar, doktor raporları, ispatlar…her türlü şey giriyor devreye.
Boşanma ve para hakkında birçok enteresan bilgiler var.
-Örneğin; Emekli Adem amca bankadan kredi alıp ödeyemezse emekli maaşına haciz gelmiyor. Ama nafakasını ödeyemezse, emekli maaşının ¼’ine haciz geliyor!
-Örneğin; Düğünde takılan takıların, ve eşyaların iadesi, boşanma yada ayrı bir dava ile istenebilir. Bu durumda düğün videosu ve fotoğrafları en önemli deliller!.
Bugünkü yazı bir önsöz. Boşanmanın Para durumunu, Türkiye’nin önde gelen Medeni Hukuk avukatlarıyla görüşüp, araştırıyorum, detaylı işleyeceğim. Ben avukat değilim. Amacım, diğer tüm para konularında olduğu gibi, ana başlıkları, tüyoları, dikkat edilmesi gereken hususları parasal anlamda dikkatinize sunmak. Boşanma konusu, uzman bir avukata danışılarak çözümlenmesi gereken bir konudur. (Avukatlara ödenen para konusunuda ayrıca işleyeceğimden emin olabilirsiniz!)
Tek bir şey var ki, ne olursa olsun, önceden düşünülmüş, konuşulmuş, planlanmış, içinde nefret değil, sevgi olan kararlar bizi daha az üzüyor, yıpratıyor.
Sağlık, Sevgi ve Para ile kalınız,
Özlem Denizmen
http://www.paradurumu.tv/
ÖNCEKİ HABERLER
