Başörtülü kız nasıl aşk yaşar?

Başörtülü kız nasıl aşk yaşar? Askeriye türbanla girmenin yolu! Muhafazakar işyeri sigortasız çalıştırdı! Acaba başımı açsam mı?

INTERNETHABER.COM - (ÖZEL)-

RÖPORTAJ:
H. Kübra KOCAOĞLU

Yazı dizimizin ikinci konuğu Zerrin. Sonradan başörtüsü takmaya başlamış. İki hayatı da, iki mahalleyi de biliyor. İki mahallenin de baskısını hissediyor.

Başörtülü olduğu için üniversiteye gidememiş, bu bir sıkıntısı... Diğeri ise başörtülü olduğu için  örtüsüz günlerindeki gibi yüksek sesle gülememek...

Söyleşimize Zeynep Piyade, Hidayet Şefkatli Tuksal ve Nesrin Semiz hamınlar da eşlik ediyor...

H. Kübra Kocaoğlu : Başörtüsüyle toplumsal hayatın içinde hem üreten bir birey olarak var olmaya çalışmak hem de önünüze konulmuş bariyerleri bir bir aşmaya çalışmak oldukça zor. Bu bir mücadele haline dönüşüyor. Bu anlamda kendi mücadelesini vermeye çalışanlardan birisi de Zerrin. Onun bu süreçte yaşadıkları oldukça çarpıcı. Neler yaşadın Zerrin?

Zerrin: Ben  şu anda üniversiteyi dışardan okuyorum

ÜNİVERSİTEYE GİTMEDİĞİM İÇİN ÇOK PİŞMANIM

H. Kübra Kocaoğlu : Neden? Başörtüsü yüzünden mi?

Zerrin: Aslında evet. Selçuk Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü’nü kazanmıştım. O zaman hem şehir dışına çıkmak hem de başımı açmak istemeyişim gitmemi engelledi. Şimdi çok pişmanım gerçi. Sonra radyo, televizyon işiyle ilgilenmeye başladım. Ben örtündüğümde ailem kesinlikle karışmadı. Bizimkiler benim fikirlerime saygı duyarlar ama yine de örtündüğümde “Sen bilirsin ama okul ne olacak? Sonrasında iş hayatın nasıl olacak?” gibi kaygılar duydular.

MUHAFAZAKAR ERKEKLER TESETTÜRSÜZ KIZ SEÇİYOR

H. Kübra Kocaoğlu : Zerrin sen bekarsın. Kiminle evleneceğim kaygın var mı?

Zerrin: Bizim, arkadaşlar arasında son dönemde sıkça konuştuğumuz bir konuydu ki bu Ahmet Hakan bu konuyu köşesine taşıdı ve bir anlamda gündeme de taşımış oldu: “Muhafazakar erkeklerin müsbet görüşte olan ama tesettürlü olmayan kızları eş tercih etmesi.” Bilmiyorum, belki onlar tesettürlü birisi olmazsa daha rahat ederiz, daha rahat arkadaşlık ederiz diye düşünüyorlar.  

DİNDAR ERKEK NEDEN TESETTÜRSÜZ KIZ İSTİYOR?

DİNDAR ERKEK NEDEN TESETTÜRSÜZ KIZ İSTİYOR?

 H. Kübra Kocaoğlu  Peki senin çevrende erkekler neden tesettürlü olmayan kızları tercih ediyorlar? 

Zerrin: Muhafazakar kesimin erkekleri ilerde belli bir yerlere gelmeyi düşünüyorsa o zaman tesettürlü bir kız değil de açık bir kızı tercih ediyor. İlerde belli bir yere geldiğinde eşinin baş örtülü olmayışı görüşünün belli olmaması demek olacak.

Zeynep Piyade: Benim bir tanıdığımın oğlu evlenmek istiyordu. Önce sorduk nasıl bir kız olsun; "açık mı, kapalı mı?" diye. Zeynep teyze, açık olsun, dedi. Ben eğlenmeyi severim beraber eğlenmeye gidebileceğim biri olsun, dedi. Aradan bir seneye yakın zaman geçti ki geçenlerde yine mevzusu açıldı. Kapalı da olabilir, dedi. Yani özetle o da emin değil ne istediğinden. Bir şeyleri yaşamak istiyor ama özünde de dindar bir kız istiyor. Onun için git-geller yaşıyorlar.

TESETTÜRÜN BEDELİ BU KADAR AĞIR MI OLMALI?
 

Zerrin: Bir radyo kurmak gibi bir hayalim var. Daha başka ideallerim, hayallerim de var, ama iş hayatım açısından sürekli bir kırılma yaşadım tesettürümden dolayı. Radyo programcılığı, reklam seslendirmenliği yaptım. Ajanslara gittiğinizde ve sizi tesettürlü gördüklerinde şaşırıyorlar. Hâlbuki radyo ve seslendirmede önemli olan sadece sestir. Tesettürlü olmanın bedeli bu kadar ağır mı olmalı?" diye düşünüyorum. Ben tesettüre girmeden önce daha rahat bir insandım;ama tesettüre girdikten sonra acaba şunu yapsam ne düşünülür, bunu yapsam ne derler? Bunları düşünüyorum. Dikkatli olmaya çalışıyorum.

TESETTÜRLÜ KIZ SOKAKTA GÜLEMEZ Mİ?

"BİZ SOKAKTA GÜLEMEZ MİYİZ?"

H. Kübra Kocaoğlu : Peki sence bu dikkatli hal tesettürün anlamından doğan bir hal mi yoksa toplumda tesettürlüler üzerinde oluşturulan mahalle baskısından mı?

Zerrin: İkisi de belki ama ikinci şık daha geçerli. Biz arkadaşlarımızla sokakta yürürken birbirimize biraz sesli şaka yapıp güldüğümüzde insanların bize bakışları bizi rahatsız ediyor. Niye biz gülemez miyiz?

İKİ MAHALLE DE BASKI YAPIYOR

H. Kübra Kocaoğlu : Aslında buradan yola çıkarak şunu söylemek mümkün belki de. Mahalle baskısı, içimizdeki insani duyguları, şakalaşmayı bile vicdan azabı yapmamıza neden oluyor bir yerde. Ondan sonra başlıyor çelişkiler, sorgulamalar… "Şimdi ben yanlış ne yaptım?" demeler… Bu mahalle baskısı aslında her iki mahalleden de geliyor bize.

Hidayet Şefkatli Tuksal: Kesinlikle. Hem dindar kesim başörtülülerin kaynanası hem de laik kesim. Yani herkes onları inceliyor, herkes onlara uyan uymayan ,yakışan yakışmayan tavırlar hakkında ahkam kesiyor. Bizim taraf  “Başörtülüsün bu yakışır mı?” derken diğer taraf da  “Ben örtmüyorum ama şöyle de yapmıyorum!” diyor.

Nesrin Semiz : Bir de şu var. Bazı insanlar da başörtülülerin yaptıklarını kendilerini olumlamak için kullanıyorlar. Mesela; "yahu böyle örteceksem hiç örtmeyeyim daha iyi" gibi bir düşünce de dillendiriliyor.

ACABA BAŞIMI AÇSAM MI DİYE ÇOK DÜŞÜNDÜM
MUHAFAZAKAR İŞLERİ SİGORTASIZ ÇALIŞTIRDI

Zerrin: Bir günlük başını örtmeyle mahalle baskısının var olup olmadığını anlamaya çalışmak çok anlamsız.. Bu bir süreç. Biz bunu lisede yaşıyoruz, liseden çıkıyoruz üniversite de yaşıyoruz, ordan çıkıyoruz iş hayatında yaşıyoruz. Bugün sokakta yaşamıyoruz belki ama ertesi gün yaşayabiliyoruz.

Ben ve arkadaşlarım çelişkiler içindeyiz: “Acaba başımızı açıp okusak mı? Okuyup bir yerlere gelsek mi? Memur olsak mı? İkili bir hayatı benimsemek istiyor muyuz?” İstemiyoruz. Dinen ne yapmamız gerekiyor onu tam olarak bilmiyoruz.

GİREYİM ÜNİVERSİTEYE AÇAYIM BAŞIMI

Hidayet Şefkatli Tuksal: Bu şartlarda örtülü kızlarla kim evlenecek?” diye kara kara düşünür hale geldik. Bu git geller yaşanırken aradan seneler geçiyor. Otuz-kırk yaşına gelip evlenmemiş arkadaşlarımız var. İdeallerimiz ve inançlarımız arasında sıkıştırılıp öylece bırakılıyoruz. Aslında ne istediğinizi biliyorsunuz ama size bırakılan yaşam alanı çok kısıtlı.

Bazı arkadaşlarımız zaman zaman şu çelişkili duyguları yaşıyorlar: Gireyim üniversiteye, açayım başımı, geleyim bir yerlere. Tesettürsüz olayım ama tesettürlüleri de koruyayım. Ama böyle düşünse de bunu uygulayan pek yok, çünkü Allah rızası daha ağır basıyor.

'TESETTÜRLÜYÜM BEN' DEMEK ZORUNDA OLMAK

Zerrin : Bir iş başvurusunda bulunacağınız zaman daha ilk telefon görüşmesinde tesettürlü olduğunuzu söyleme ihtiyacı duyuyorsunuz. Çünkü gidiyorsunuz, sizi görünce şaşırıyorlar. Tesettürlü olmak açıkça görüşünüzü belli etmektir. Erkekler çok muhafazakar, dindar olabilir ama üzerinde buna işaret eden herhangi bir şekil olmadığı için ilk etapta kimse onu görüşünden dolayı elemez ya da muhafazakar olup da başı örtülü olmayan kızlar içinde durum böyledir. Ama bizim için durum daha zor.

TESETTÜRLÜLER KÖLE GİBİ ÇALIŞTIRILIYOR

Patronların ticari kaygıları var. Onun için hangi kesimden olursa olsun genelde başörtülü bir kızı tercih etmiyorlar. "Eş seçimi için muhafazakar bir erkek neden başörtülü bir kızı tercih etmiyor" diyoruz. Ama aynı şey iş hayatı için de geçerli. Çalıştırılsak bile dip köşelerde, çok düşük ücretlere. Siz de beni kabul ettiklerine şükredeyim deyip orada çalışmak zorunda kalıyorsunuz.

MUHAFAZAKAR İŞLERİ SİGORTASIZ ÇALIŞTIRDI

Belki çok donanımlısınız, kurum için çok güzel şeyler yapabilirsiniz ama bunu önemsemiyorlar. Sürekli pasifize ediliyorsunuz. "Muhafazakardır, kul hakkını bilir" diyorsunuz ama çalışanları 1-2 sene sigorta bile yapmadan deneme adı altında çalıştırıyorlar. Her yer öyledir belki ama bu adamlardan kul hakkını gözetmesini beklediğiniz için şaşırıyorsunuz.

Zeynep Piyade : Ben de özel bir okulda öğretmenlik yaptım. Üstelik sahibi de bayandı ve muhafazakardı. Biz başörtülü öğretmenler fazlaca sömürülmeye başlandık. Ben yapılan haksızlıklar yüzünden oradan ayrıldım.

 
DOLAMA TARZI ENTELEKTÜELLİK İŞARETİ

ASKERİYEYE TÜRBANLA GİRMENİN YOLU

Zerrin : Tesettürlü bir insanı normalde ikinci sınıf görme gibi bir durum söz konusu. Başörtünüzü biraz farklı bağladığınızda bile insanların size olan bakış açıları farklılık gösteriyor. "Benim bazı arkadaşlarım eşarp değil de dolama tarzı bağla" diyor bana. Ne fark eder ki? Maksat örtmek değil mi? Ha öyle bağlamışsın ha böyle bağlamışsın.

Zeynep  Piyade : Ama bilmiyorsun, dolama entelektüellik işaretiymiş.

Zerrin: Evet, çok ilginç.

ASKERİYEYE TÜRBANLA GİRMENİN YOLU

Zeynep Piyade : Askeriyeye falan girerken sıkıntı çekmiyorum ben. Orduevlerine rahatlıkla girebiliyorsunuz dolamayla, iğne yok yaJ

H. Kübra Kocaoğlu : Ya bunun çözümü bu kadar kolaysa dolama yapalım hepimiz. O kadar şekilci bir hal almışız ki belki bu sorunu da yeni bir şekille çözebilirizJ

Zeynep Piyade : Hem ekonomik de. kırk elli milyon liralık eşarplar almak zorunda kalmıyorsun. Üç lira beş liraJ

BİZİM MAHALLENİN ERKEKLERİ YÜREKSİZ ÇIKTI

Nesrin Semiz : Bu başörtüsü konusunda yaşanan her olayda; okullara, işlere alınmamaktan tutun da evlenememekten, girdiğin iş yerinde arkaya itilmekten, ortaya çıkan net bir şey var; bizim tarafın erkekleri başörtüsü konusunda, ahlak konusunda, emeğe hakkını verme konusunda sınıfta kaldılar ve yüreksiz çıktılar. Biz başımızı örterek kendimizi ortaya koyarken onlar bizi her anlamda yanlarına alma yürekliliğini gösteremediler. Yaşanan bu süreçte başörtüsü konusunda sınıfta kalırken, değişim sürecinde de ahlakta sınıfta kaldılar. Bazı istisnalar olsa da genelde görünen budur.