Rumlar Annan Planı'na soğuk

Kıbrıs Rum Yönetimi’nin eski lideri Glafkos Klerides’in itirafları geç te olsa gerçekleri gün ışığına çıkardı.

Eski Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Glafkos Klerides, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Kıbrıs'ta çözüm planı taraflara sunulmadan önce, planın neler içereceği konusunda bazı bilgilere sahip olduklarını, bunları önleyici nitelikte hareket ettiklerini itiraf etti. Klerides, Rum kesimsinde yayımlanan Fileleftheros gazetesine verdiği demeçte, ''Geçmişte, Annan Planı'nın neler içereceği konusunda bazı bilgilere sahiptik ve önleyici mahiyette hareket ettik. 'Eğer şu veya bu konuyu içerirse biz onu reddedeceğiz' dedik'' ifadesini kullandı. Ortaya koydukları bütün konular üzerinde olmazsa bile, planda bazı değişiklikler yapıldığını ifade eden Klerides, değişiklik yapılamayan maddelerin ise iki taraf arasındaki dengeyi bozan maddeler olduğunu söyledi. Klerides, Kıbrıs sorunuyla ilgili geçmişteki görüşme sürecinde, 4 İslam ülkesinin ''Kıbrıs sorununun 6 ay içinde çözümlenmemesi durumunda KKTC'yi tanıma yoluna gidecekleri'' yönünde uyarıda bulunduğunu da açıklayarak, gerek kendilerinin, gerek BM Genel Sekreteri'nin ''görüşmelerin devam ettiğini'' gerekçe göstererek tanıma niyetlerine engel olduklarını bildirdi. KKTC seçimleri Glafkos Klerides, ''Aralık ayının Kıbrıs konusunda bir dönüm noktası olup olmadığı'' yolundaki bir soruyu yanıtlarken, ''seçimi KKTC'deki muhalefetin kazanması durumunda Aralık ayının dönüm noktası olabileceğini'' söyledi. Klerides, KKTC'de muhalefetin kazanması ve Rumların görüşmelere içtenlikle yanaşmaması durumunda, Rum tarafının da Türk tarafı gibi uzlaşmazlıkla suçlanabileceğini, bunun dikkat edilmesi gereken bir tehlike olduğunu kaydetti. Rum Yönetimi lideri Tasos Papadopulos'u, ne konuşup, ne konuşmayacağı konusunda uyaran ve Papadopulos'un, ''Annan Planı'nın kabulü, 'istila ve işgalin' sonuçlarını kabul etmektir'' gibi sözler söylememesi gerektiğini kaydeden Klerides, ''Buna inansan bile söylememelisin. Söylediğim şudur: Türkler bizden bir adım önde olmamalı ve girişim onların eline geçmemelidir'' dedi. Klerides, ''Böyle bir tehlike görüyor musunuz?'' sorusuna şu karşılığı verdi: ''Eğer Kıbrıs Türk muhalefeti kazanırsa, böyle bir tehlike görüyorum. Eğer kazanmazsa endişe edecek nedenimiz yoktur. Çünkü görüşmeler yapılsa da çözüm olmayacak. Nedeni ise görüşlerimizin Denktaş'ın görüşleriyle taban tabana zıt olmasıdır ve doğrudur.'' ''Annan Planı ile ilgiili politikamız açık değil" Muhalefetin seçimleri kazanması durumuna hazırlıklı olmaları için çok şey yapılabileceğini, girişim hareketlerinin Türk tarafına geçmesine fırsat verilmemesi gerektiğini ifade eden Klerides, ''Muhalefetin kazanması durumunda zorluklarımız olacağı sonucunu mu çıkarmalıyız. Bu izlediğimiz politikanın sonucu mu. Veya şu veya bu şekilde bu zorlukları karşılayabilecek miyiz?'' şeklindeki bir soru üzerine de şunları söyledi: ''Annan Planı ile ilgili politikamızın ne olacağı konusunda henüz zihnimizde açıklık bulunmuyor. Ne istiyoruz? İstediğimizin, çözümün yaşayabilir olması olduğu havası yaratmak için ne yapıyoruz. 'Çözüm yaşayabilir değildir' diyoruz. Yaşayabilir olması için neyi tadil etmek istiyoruz. 'Bu yaşayabilir değildir ve yaşayabilir duruma getirilmelidir' derken, bunun nasıl yapılacağını da söylemek gerekir.'' ''ÇÖZÜME YAKLAŞMADIK'' Başkanlığı döneminde herhangi bir zamanda çözüme yaklaşılıp yaklaşılmadığı sorusuna karşılık Klerides, şöyle konuştu: ''Görüşüme göre, bir çözüme yaklaşmadık; çünkü Denktaş hiçbir konuda tutumunu değiştirmedi. Bir çözüme yakın bulunmak için bir tarafın da diğer tarafın da kımıldaması gerekir. Denktaş, görüşmeler süresince Kıbrıs sorununun temel safhaları konusunda aynı görüşte kaldı. Kımıldamadı. Bazı örnekler vereyim: Temel konulardan biri olan toprak konusunun görüşülmesini, önce egemenliğin tanınmasını istediği için kabul etmedi. Diğer bütün konularda anlaşmamızı ve daha sonra toprak konusunu tartışmamızı istiyordu. Güvenlik konusu safhasını Yunanistan'la görüşmek istemiyordu. Bu konuyu görüşmek için bir Yunan heyeti Ankara'ya gitti, ancak Türkler bunu görüşmeye hazır olmadıklarını söylediler. İki temel konudan birinde Denktaş ve birinde Türkiye yüzünden müzakere yapılmadı ve bir yere ulaşılamadı. Mülkiyet konusunda istimlak ve değiş tokuş üzerinde durdu. Serbest dolaşım konusunda da kimin girip kimin çıktığı konusunda denetim olmasını istiyor. Dolayısıyla Denktaş'ın değişmez tutumlarında herhangi bir kımıldama olmamasından dolayı çözüm için hiçbir olasılık doğmadı.'' Klerides, Annan Planı'nın tadiliyle ilgili bir soruya karşılık ise ''Göçmenlerin dönmesi için 10 yıllık bir zaman sınırlaması getirilmesi mantık dışıdır. Bu tadil edilmelidir. Başka bir büyük konu, kalabilecek göçmenlerin sayısıdır. Bu müzakere edilmelidir'' dedi.