Libya'da koalisyonun açmazları

BBC muhabiri Caroline Wyatt, Libya'da koalisyon güçlerinin karşı karşıya olduğu zorlukları anlatıyor.

Askeri kaynaklar, Libya'da koalisyon uçaklarının düzenlediği hava saldırılarının Kaddafi'ye bağlı güçlerin silah ikmal zincirini bozmaya başladığını söylüyor.

Hafta başında Amerikan ve İngiliz uçakları, hafif silahlarla tank ve top mermilerinin tutulduğu dev bir mühimmat deposunu havaya uçurdu.

Yetkililere göre, yeraltındaki 40 ayrı bölmede bulunan bu silahların kuzeyde Zintan ve Misrata'da yaşayan sivillere karşı kullanılması olasılığı vardı.

İngiltere Savunma Bakanı Liam Fox, "Bunun gibi iyi planlanmış saldırılarla Kaddafi güçlerini hassas noktalarından vurmaya, ikmal kaynaklarını sınırlamaya ve sivilleri öldürme kapasitesini azaltmaya başladık" diyor.

Bakan, İngiliz uçaklarının saldırılarıyla hava savunma sistemleri, tank ve zırhlı personel taşıyıcıları dahil Kaddafi'nin askeri gücüne önemli darbe vurulduğunu söylüyor.

Askeri kaynaklar, olası can kayıplarını önlemek için bu operasyonların bir süre daha devam edeceği mesajını veriyor.

'Kaddafi hala paralı asker getirttiyor'

Birçok kent ve kasabada çatışmalar devam ederken, Kaddafi'ye bağlı güçlerin sürekli olarak Çad, Mali ve Nijer gibi ülkelerden paralı asker getirttiği belirtiliyor. Bu askerler daha çok kent merkezlerinde görevlendiriliyor.

Bu da Kaddafi güçlerinin hava kuvvetleri ve envanterindeki büyük silahlar devre dışı bırakılsa bile rejimin dağılmasının kolay olmayacağına işaret ediyor.

Bu yüzden Libya'da isyancıların başarısı büyük oranda kendilerine bağlı. Ancak isyancılar şimdiye kadar iyi örgütlenemediler. Ayrıca onlar da mühimmat sıkıntısı yaşamaya başladılar. Bu da, Washington, Londra ve diğer merkezlerde isyancıların silahlandırılması tartışmasını başlattı.

İsyancılar şimdi hafif silahlarla çarpışıyorlar ve çoğu eğitimsiz. Aralarında taraf değiştiren askerler olsa da çoğu sivil. Bu yüzden de isyancılara gelişmiş silahlar verilmesi başka sorunlar doğuracak.

Askeri anlamda isyancıların güçlerinin düzeyinin, Kaddafi birliklerininkiyle kıyaslanamayacağı belirtiliyor. Ve Kaddafi birliklerinin son günlerdeki saldırılarıyla, bir süredir denetimlerinde tuttukları bazı yerleşim birimlerinden çekilmeye zorlanan isyancıların moralinin zayıflamaya başlayabileceği kaydediliyor.

İsyancılar kimler?

Koalisyon ayrıca şu anda isyancıların tam olarak kimler olduğunu anlamaya çalışıyor. Zira, isyancıların aralarında El Kaide ve Hizbullah üyelerinin de olduğu iddiaları var.

NATO'nun Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Oramiral James Stavridis, isyancı güçleri yakından takip ettiklerini söyledi.

Komuta NATO'ya devredilirken, operasyonların amacı Libya rejimini mümkün olduğu kadar baskı altında tutmak. Ancak yapılabilecekler hava ve deniz operasyonlarıyla sınırlı. İngiliz yetkililerin başından beri vurguladıkları gibi, Libya'ya kara birliği gönderilmesi gündemde değil. Zaten böyle bir talep de yok.

Bu nedenle herşey büyük ölçüde Kaddafi ve destekçilerine uygulanacak siyasi ve diplomatik baskıya bağlı.

Şimdiye kadar başarılamasa bile askeri operasyonlar ve siyasi baskılar Kaddafi'yi ülkesini terk etmeye zorlamayı amaçlıyor. Koalisyon güçlerinin umudu, isyancılar pes etmeden Kaddafi'nin pes etmesinde.

Zaman baskısı

Koalisyon güçleri üzerinde de zaman baskısı var. Zira Rusya gibi bazı ülkeler, BM kararlarının öngördüğü çerçevenin dışına çıkıldığını söylemeye başladı. Ayrıca Rusya'nın yanı sıra, Almanya ve Çin isyancılara silah sağlanmasına karşı çıkıyor.

Koalisyon içindeki bu hassas denge böyle bir adımla hemen bozulabilir. Ancak silah desteği almadıkça isyancıların nasıl başarıya ulaşabileceğini ya da Libya'nın uzun sürecek bir iç savaştan nasıl kurtulacağını kestirmek zor.

Bir başka tehlike de Kaddafi'ye bağlı güçlerin misilleme riski ve kentlerde sivilleri hedef alan saldırılar.