Kira geliri olanlar bu sene çok üzülecek...!
Salgından etkilenen lokanta, kahvehane, mağaza gibi işletmelere destek olmak adına devlet 2021 yılının ilk dokuz ayında kira ödemelerine yapılacak stopaj (kesinti) oranını yüzde 20 yerine yüzde 10 olarak uyguladı.
Başlığı okuyan "konut kira geliri" elde edenler...
Korkmanıza, heyecanlanmanıza gerek yok. Sizde durumlar aynı!
Üzülmesi gereken kesim "İŞYERİ kira geliri" elde edip beyanname vermek zorunda olanlar.
Neden derseniz...
Salgından etkilenen lokanta, kahvehane, mağaza gibi işletmelere destek olmak adına devlet 2021 yılının ilk dokuz ayında kira ödemelerine yapılacak stopaj (kesinti) oranını yüzde 20 yerine yüzde 10 olarak uyguladı.
Bu durum geçmiş yıllarda işyeri kira geliri elde edip vergi ödemek bir yana vergi iadesi bile alan birçok mülk sahibini olumsuz yönde etkileyecek.
Çünkü; stopajın (kesintinin) yüzde 20 yerine yüzde 10 olarak uygulanması, mülk sahiplerinin geçmiş yıllarda olduğu kadar "vergi iadesi" alamamalarına hatta vergi ödemelerine bile sebep olabilecek.
VERGİ İADESİNİN SEBEBİ
İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller için kira kontratları genellikle net tutar üzerinden yapılıyor. Yani mülk sahibi işyeri kirası için her ay hesabına yatacak net paraya bakıyor.
Kiralayan işletme ise kira tutarı dışında bir de "mülk sahibi adına" brüt kira üzerinden yüzde 20 stopaj (vergi kesintisi) hesaplayıp vergi dairesine ödüyor. (Brüt Kira= Net Kira/0,80)
Ödenen stopaj hukuki olarak mülk sahibi adına yapılmış gözüktüğü için mülk sahibi, o seneye ait kira geliri beyannamesindeki hesaplanan vergisinden bu tutarı "mahsup" edebiliyor. Mahsup tutarı hesaplanan vergiden fazla ise aradaki fark, mülk sahibinin talep etmesi halinde Maliye'ce iade ediliyor.
STOPAJ ORANI DÜŞTÜĞÜNDE...
Stopaj oranı yüzde 20 yerine yüzde 10 uygulandığında mülk sahibinin kiracıdan almış olduğu net kira tutarı değişmese de stopajın daha düşük olması, hesaplanan vergiden mahsup edilecek-düşülecek tutarın daha da düşmesine sebep oluyor.
Bu konuyu bir örnekle açıklayacak olursak;
Mustafa Bey, işyerini aylık net 5.000-TL'ye (X) Anonim Şirketi'ne kiraya vermiş ve 2021 yılında toplam net 60.000-TL kira geliri elde etmiştir. Mustafa Bey'in beyana tabi başka da geliri bulunmamaktadır. Kira geliri beyannamesini götürü gider yöntemini seçerek verecektir.
Mustafa Bey'in vergisini geçmiş yıllarda olduğu gibi stopaj oranı yüzde 20 olarak hesaplarsak; 2021 yılına ait beyana tabi geliri 75.000-TL olacaktır. (Brüt Kira Tutarı=60.000/0,80)
Bu tutardan yüzde 15 götürü gider indirimi (75.000'nin yüzde 15'i) 11.250-TL'yi düştüğümüzde, 63.750-TL vergi matrahına ulaşılacak, böylece 2021 yılında Mustafa Bey'e 63.750-TL kira geliri için 12.302-TL vergi ödemesi çıkacaktır.
(X) Anonim Şirketi 2021 yılında Mustafa Bey adına vergi dairesine (75.000-60.000) 15.000-TL stopaj ödemesi yaptığından, Mustafa Bey bu tutarın 12.302-TL'sini çıkan vergisine mahsup edecek, kalan 2.698-TL'yi talep etmesi halinde bir "dilekçe ile vergi dairesine müracaat edip İADE" alabilecektir.
Net kira tutarının aynı, stopajın 2021 yılının ilk dokuz ayında yüzde 10, sonrasında yüzde 20 olarak uygulandığı şekliyle hesapladığımızda;
Mustafa Bey'in Brüt kira geliri 68.750-TL olacak, 10.312-TL götürü gider düşüldükten sonra Mustafa Bey'e 10.868-TL vergi ödemesi çıkacaktır.
(X) Anonim Şirketi 2021 yılında Mustafa Bey adına vergi dairesine (68.750-60.000) 8.750-TL stopaj ödemesi yaptığından, Mustafa Bey bu tutarı 10.868-TL olan vergisinden mahsup edebilecek, kalan 2.118-TL'yi de Maliye'ye ÖDEYECEKTİR.
Örnekten de görüleceği üzere Mustafa Bey'in kiracısı ile net kira üzerinden sözleşme imzalaması, geçmişte 2.698-TL iade alırken 2021 yılında bırakın iade almayı 2.118-TL vergi ödemesine sebep olacaktır.
Özetle; stopaj oranındaki bu düşüş kiracıların daha az mülk sahiplerinin ise daha fazla vergi ödemelerine sebep olacaktır.
Unutmamak gerekir ki "ne zaman bir verginin oranı düşse, başka bir vergininki mutlaka artacaktır."