Hugo Chavez: Ölürse ne olacak?

Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez’in kritikleşen sağlık durumu Chavez sonrası senaryoları gündeme getiriyor. Başlıca senaryolar neler?

Venezuela’da milyonlar nefesini tutmuş, Devlet Başkanı Chavez’in sağlık durumunun ne olacağını bekliyor.

Geçtiğimiz günlerde yapılan bir ankete göre halkın yüzde 57’si koltuğuna geri döneceğini düşünüyor, yüzde 30’uysa dönemeyeceğini.

Rakamlardaki iyimser ve kötümserlik, Chavez yandaşlığı ve karşıtılığıyla da doğru orantılı gibi görünüyor.

Ama siyasi duruştan bağımsız olarak Chavez’in sağlık durumunun kritik olduğu biliniyor ve önümüzdeki dönemde Chavezsiz bir Venezuela olasılığı hiç az değil.

Peki adı son yıllarda ülkesinin adıyla özdeşleşmiş Chavez, ölürse ülkede neler değişecek?

Ölürse ülke seçime gidecek

Anayasaya göre ‘devlet başkanının yokluğu’ durumunda 30 gün içinde seçimlerin gerçekleşmesi gerekiyor.

Bu da Chavez’in çizgisini sürdürenlerle, muhalifler arasındaki restleşmenin yaşanacağı bir seçimin daha yapılacağı anlamına geliyor.

Böyle bir durumda Chavez’in yerini devlet başkan yardımcısı, PSUV’dan (Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi) Nicolas Maduro’nun doldurmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Hatırlanacağı üzere Chavez, yeni kanser tedavisi için Küba’ya gitmesinden hemen önce yaptığı açıklamada, kendisine bir şey olması halinde halefinin Maduro olacağını söylemişti.

Maduro o uzaklardayken Chavez’in yokluğunu aratmamış, medyadaki uzun televizyon konuşmalarını bu kez kendisi yapmıştı.

Maduro bu hafta da öğrenciler ve hükümetin sosyal yardımlarından yararlanan bazı yurttaşlarla bir araya geldiği toplantılarda ‘Chavezvari’ konuşma tarzını sürdürdü.

Chavez yandaşları Maduro liderliğinde Chavez sonrası döneme hazırlanırken, muhalefet de bu yeni dönemde bu solcu hükümetten kurtulma planları yapıyor.

Ekim ayındaki seçimlerde muhalefetin adayı olan Henrique Capriles’in olası bir Chavez sonrası dönemde de muhalefetin temsilciliğini üsteleneceği tahmin ediliyor.

Capriles bugünlerde hükümeti sürekli, Chavez’in sağlık durumuyla ilgili Venezuellalıları yeterince bilgilendirmemekle eleştiriyor.

Bu eleştirilerini basın açıklamaları kadar, sosyal medya aracılığıyla da iletiyor.

Yetkililerse Capriles’i hükümete karşı ‘psikolojik savaş’ yürütmekle suçluyor.

İbre Chavez yandaşlarından yana

Peki olası bir ölüm ve ardından gerçekleşecek seçimlerde kim daha şanslı?

Bunu bugünden net olarak kestirmek zor olsa da kamuoyu yoklamaları ve uzman yorumları ibrenin Madura’dan yana olduğunu gösteriyor.

Bu hafta içinde sonuçları açıklana bir kamuoyu yoklamasına göre, Maduro’ya destek yüzde 50 oranında gözüküyor. Muhalif Capriles ise Maduro’yu 14 puan geriden takip ediyor.

ABD’de Latin Amerika üzerine çalışmalar yapan büyük bir sivil toplum örgütü olan Washinton Office on Latin America örgütünden akademisyen David Smilde, “Eğer Chavez yaşamını yitirirse Maduro’ya yönelecek güçlü bir duygusal tepki ve desteğin oluşacağını umuyorum. İnsanlar duygusallık içinde, çünkü Chavez’in ihtiyaçları olduğu zamanlarda kendilerini desteklediğini düşünüyorlar.”

Maduro’nun iktidarı döneminde Chavez’in ülke içinde sol populist, dış politikadaysa ABD’ye mesafeli yönetim politikasının devam etmesi bekleniyor.

Smilde’in olası başkanlığında ise kamulaştırma politikalarının özelleştirmelerle yer değiştireceği, piyasanın çıkarlarına odaklı, dış politikada da ABD’ye daha yakın bir yönetim anlayışının yaşama geçirilmesi hedefleniyor.

14 yıllık iktidarından sonra Chavez ölse bile, yönetim çizgisi Venezuelalılar’ın hatırı sayılır bir bölümü tarafından destek görmeye devam edecek gibi duruyor.

Dolayısıyla Chavez ölse de Chavezcilik’in ölmesi olası görünmüyor.