Enver paşa 3 gün önce söylemiş

Sultan II. Abdülhamid'in saray ressamı Fausto Zonaro'nun anıları 84 yıl sonra kitap haline geldi.

Sultan II. Abdülhamid'in saray ressamı Fausto Zonaro'nun, 84 yıl sonra yayınlanan anıları, dönemin siyasi ve sosyal olaylarına, saray yaşamına dair tarihi bilgiler veriyor.

"Abdülhamid'in Hükümdarlığında Yirmi Yıl/Fausto Zonaro'nun Hatıraları ve Eserleri" adlı eserde neler yok ki! 31 Mart Vakası, o sırada Saray'da ve İstanbul'da yaşanan olaylar, Enver Paşa ve Hareket Ordusu, Padişahı portresini yapmaya nasıl ikna ettiği gibi birçok olay, ilk 'göz'den anlatılıyor.

Kitabı okuyunca Zonaro'ya sadece bir saray ressamı olarak bakmamak gerektiğini anlıyoruz. Çünkü adeta bir İstanbul panoraması sunuyor. 1900'lü yılların başında geçen bir İstanbul masalının içindeyiz sanki. O dönemdeki sosyal, kültürel ve siyasi hayatına dair çok önemli ve hoş ayrıntılara rastlıyoruz. Mesela şık bir redingot almak için gidilecek en iyi yer Galata'daki Mayer mağazasıymış. Zewich adlı kitabevi ise sadece kitap satan sıradan bir dükkan değil, resimlerin camekanda sergilendiği ve kapış kapış satıldığı, sanatçıların uğrak yeri olan önemli bir mekanmış. Osmanlı evlerinin mimarisini bir ressamın ayrıntılara olan düşkünlüğünü kanıtlayan kelimelerinden okumak ise ayrı bir keyif.

Enver Bey, ihtilali üç gün önce Zonaro'ya söylemiş

Hareket Ordusu'nun komutanlarından Enver Paşa'nın babası Hacı Ahmet her yerde aranmaktadır. Zonaro, dostu Hacı Ahmet'i evinde saklar. 26 Nisan 1909'da Hareket Ordusu şehre girer. Ressam ve Hacı Ahmet, ertesi gün Enver Bey'e gider. Enver Bey, ressama hem poz verir hem de Sultan'ın üç gün sonra tahttan indirileceğini söyler. Zonaro, bu sırrı padişaha söyleseydi acaba tarihin seyri değişir miydi? Orası da meçhul...


Bu resmi değiştirmeniz mümkün mü?

II. Abdülhamid, Ertuğrul Süvari Alayı Köprü'de resmini pek beğenir. Ancak bir sorun vardır. Resimdeki çıplak ayaklı çocuk ile çingene hoşuna gitmez. Zonaro'dan nazikçe değiştirilmesi istenir. Ama ressam bunu yapmaz. Padişah, çok beğendiği resmi alır ve sarayın duvarına asar. Bir süre sonra İstanbul'a gelen Fransız meclis başkanı resmi beğenir, padişah da ona bunu hediye eder. Sonra yeniden Zonaro'nun aynı resmi yapmasını ister. Zonaro'nun ikinci kez yaptığı resimde yalın ayaklı bir çocuk ve çingenelerin yerini gayet iyi giyimli İstanbullular alır.