BIST 10.159
DOLAR 32,22
EURO 35,09
ALTIN 2.471,33
HABER /  GÜNCEL

Doğalgaz lotosu fena yattı

Tahmine dayalı Dogalgaz ve elektrik anlaşmalarıyla ülkenin geleceğinin ipotek altına sokulduğu belirtildi.

Abone ol

TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu Raporu, Botaş'ın uzun vadeli doğalgaz talep tahmini yaparken yıldan yıla değişen çok farklı talep projeksiyonları yaptığını; bu projeksiyonlar çerçevesindeki doğalgaz ve elektrik alım anlaşmalarıyla ülkenin geleceğinin ipotek altına sokulduğunu belirledi. Ülkenin elektrik enerjisi ihtiyacının, olduğundan daha yüksek gösterildiği, buna dayanarak doğalgaza dayalı elektrik santralı projelerine öncelik verildiği ve santrallar için görüşmeler başlar başlamaz doğalgaz anlaşmaları yapıldığı vurgulanan raporda, 2005 yılında elektrik üretimi için 30 milyar metreküplük doğalgaz alım bağlantısı yapılmasına karşın, mevcut santralların 2005'teki tüketiminin 15 milyar metreküpte kalacağı dile getirildi. Tüketilemeyecek 15 milyar metreküp doğalgaz için yıllık 1,5 milyar dolar ödenmesinin söz konusu olduğu kaydedilen raporda, bu dönemde yeni santral projelerine ihtiyaç olmaması nedeniyle, fazla gazın tüketimine yönelik her girişimin, gayri ekonomik bir girişim olacağı vurgulandı. Rapora göre, Botaş 2015 yılı için Türkiye'nin doğalgaz talebini 1993'te 11,2 milyar metreküp olarak tahmin ederken bu rakam 1999 yılında da 66,7 milyar metreküp olarak revize edildi. 1997 yılında Botaş'ın doğalgaz talep tahmini, gerçekleşen tüketim rakamının 0,6 milyar metreküp altında kaldı. Bu durumun ortaya çıkmasıyla 1996'da yeniden talep tahmininde bulunan Botaş, 2005 yılı için daha önce 11 milyar metreküp öngördüğü talep tahminini 33,9 milyar metreküpe çıkardı. 1999'da yapılan üçüncü projeksiyonda ise aynı rakam 45,6 milyar metreküp oldu. Revizyon sırasında en büyük artış ise elektrik üretiminde kullanılacak doğalgaz kaleminde gerçekleştirildi. 1993'te 2005 yılı için elektrik üretiminde kullanılacak doğalgaz miktarının 2,8 milyar metreküp olacağı tahmini yapılırken, 1996'da bu rakam 20,1 milyar metreküpe, 1999'da da 30 milyar metreküpe yükseltildi. Ancak, örneğin 1996 projeksiyonunda, 2000 yılında elektrik üretiminde kullanılacak doğalgaz miktarı 16,5 milyar metreküp olarak tahmin edilmesine karşın, gerçekte tüketim 9,4 milyar metreküpte kaldı. Uyarılar dinlenmedi Komisyon raporunda, enerji konusunda DPT, TEAŞ gibi uzman kuruluşlardan gelen ısrarlı uyarı ve önerilere rağmen, elektrik sektöründeki ulusal ve uluslararası firmalardan gelen ve enerji planlamalarıyla ilgili olmayan yatırım taleplerinin kabul edilmesi sonucu, kamunun daha ucuz elektrik üretimi yapan santrallarının devre dışı bırakılmak durumunda kaldığı belirtildi. Raporda, Botaş'ın 1996 yılı projeksiyonundaki doğalgaz talebinin, gerçekleşmelerin çok üstünde kalmasına ve yaşanan depremlere rağmen, 1999'da talep tahminini daha da yukarıya çektiği vurgulandı. Komisyon raporunda, alım garantisi verilen ihtiyaç fazlası elektrik üretimi nedeniyle uğranılacak zararın daha da yükseleceğine dikkat çekildi. YİD'lere araştırma İthal doğalgaza dayalı pahalı ve yüzde 100 alım garantisi verilmiş bulunan yap-işlet-devret (YİD) ve yap-işlet (Yİ) modeli ile üretim yapan enerji santralları yüzünden ülkenin pahalı elektrik tüketmeye mahkûm edildiği de raporda yer aldı. Raporda, maliyet hesabı olmadan inşa edilen YİD, Yİ ve otoprodüktör modeli santralları ile doğalgaz alımlarının birlikte ele alınarak araştırılması istendi. Kaynak : Radikal