Türk işadamları Afrika'ya el attı

Bugüne kadar Avrupa'nın yanı sıra Ortadoğu, Balkanlar ve Türk cumhuriyetlerinde çeşitli projelere imza atan Türk şirketleri, Afrika'da da ses getiren yatırımlara girişti.

Türk işadamları, dünyanın dört bir yanında iddialı işler yapmaya başladı. Afrika'nın en uç noktalarına kadar giden işadamlarımız, yatırımlarıyla sadece bulundukları ülkenin iç pazarına değil, komşu ülkeler için de üretim yapar hale geldi. Başta Güney Afrika olmak üzere, Mozambik, Zambia, Zimbabve, Botsvana gibi ülkelere ticaret nedeniyle giden işadamları, buralarda kalıcı yatırımlara da yöneldi. İşadamlarının Afrika'daki yatırımları, özellikle Johannesburg ve Cape Town gibi Güney Afrika kentlerinde yoğunlaştı. Halen 2 bin Türkün yaşadığı Güney Afrika'da şu ana kadar 100 dolayında Türk firması, 60 milyon dolarlık yatırım yaptı. Aralarında bu ülkede yerli bir ortak ile tül ve normal perde üretmeye başlayan Zorlu Grubu'nun da bulunduğu Türk şirketlerinin yatırımları, tekstilin yanı sıra elektrikli ev aletleri ve kömürde yoğunlaştı. 60 milyon dolarlık yatırımın 25 milyon dolarının elektrikli ev aletleri, 12 milyon dolarının tekstil, 10 milyon dolarının kömür, geri kalanının da başta gıda olmak üzere diğer faaliyetleri kapsadığı belirtildi. Türk işadamları, Güney Afrika'da tekstil, halı ve gıda üzerine çeşitli ticari işletmeleri de devreye soktu. AFRİKA'DA NE YAPILABİLİR? Bu arada Afrika ülkelerinde bulunan ticari ataşelikler, Güney Afrika ve diğer Afrika ülkelerinde işadamlarımıza yönelik potansiyel yatırım alanlarını da belirledi. Bu alanlar, otomotiv ve yedek parçaları, hijyenik kağıt ürünleri, candan ev ve mutfak eşyaları, mermer, iplik, mensucat, yünlü kumak, halı, kilim, deri ürünleri, tekstil ve konfeksiyon ürünleri, kozmetik ürünler ve tuvalet müstahzarları, yapı malzemeleri, elektrikli ev aletleri, kablo, mobilya, zeytin, zeytinyağı, yemeklik yağlar, bakliyat ürünleri, fındık, kuru incir ve kuru kayısı, makarna, şekerleme ve şeker mamülleri ve baharat gibi gıda maddeleri ile güvenlik sistemleri olarak sıralandı. 2010'daki Dünya Kupası öncesi Güney Afrika'nın bazı büyük yatırımlara yöneleceğine de işaret edilerek, Türk müteahhitlerinin gerek bu ülkede, gerekse Güney Afrikalı müteahhitlerle birlikte Mozambik, Botsvana ve Zambiya gibi ülkelerde işler alabileceği ifade edildi. AFRİKA'YA BATTANİYE YETİŞTİRİLEMİYOR Türk işadamlarının Güney Afrika ve çevresindeki ülkelerde en fazla talep gören ürünü ise battaniye oldu. Bu alana yatırım yapan ya da bunun ticareti ile uğraşan Türk şirketleri hızla büyürken, battaniyeye olan yoğun talebin en önemli nedeninin, AIDS'ten her yıl binlerce kişinin yaşamını yitirdiği Afrika'da bu hastalıktan ölenlerin battaniyeye sarılarak gömülmesi olduğu belirtildi. Battaniyenin AIDS'ten ölenler için kefen olarak kullanılmasının yanı sıra zenci kabilelerin sünnet törenlerinde battaniye yakması ve özellikle kırsal kesimdeki kabilelerin geceleri battaniyeye sarınarak ısınması da, bu ürüne olan talebi arttırdı. Afrika ülkelerine battaniye satarak Cape Town'a gelen Levent Şenol adlı bir işadamının kurduğu Ahlesa Blanket adlı şirket de, günümüzde bölgenin en büyük battaniye üreticisi haline geldi. Halen yılda yaklaşık 3 milyon battaniye üreten bu firma, Güney Afrika pazarının yüzde 65-70'ini elinde bulundururken, Mozambik ve Zambiya gibi ülkelere de ihracat yapıyor. Yeni yatırımlarla üretim kapasitesini arttırmayı planlayan şirket, halen yüzde 20 dolayında olan ihracat oranını da yüzde 50'ye çıkarmaya hazırlanıyor. TÜZMEN'DEN ZİYARET Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen de, Güney Afrika ziyareti sırasında 35'i Türk, yaklaşık 400 kişinin çalıştığı bu tesisi ziyaret etti. Tüzmen, Türk işadamlarının dünyanın her yanında yaptıkları yatırımlarla Türk bayrağını dalgalandırdığını belirterek, ''doğru, dürüst çalışan firmalarımız, dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar mutlaka başarıya ulaşıyor. Bunlar bize gurur veriyor. Türkiye'nin 150 milyar dolarlık ticaret hacminde, yabancı ülkelere yatırım yapan, ancak hammaddeyi Türkiye'den alan bu firmalarımızın da payı var'' diye konuştu. Bu arada Johannesburg'ta battaniye fabrikası kuran ve 350 kişi çalıştıran bir başka Türk firması Sisle de, Ahlesa Blanket gibi Güney Afrika ve komşu ülkelere battaniye yetiştiremiyor.