Soma'da 2 bin 831 madencinin bu pazar günü İŞKUR'dan gelen bir telefon mesajıyla işten atılması kararına CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz tepki gösterdi.
Abone olŞirketin TKİ'den son 2 ayda birikmiş alacaklarını da açıklayan Milletvekili Öz, Soma'da devletin yeni istihdam ve tazminatlar konusunda acil bir önlem almazsa, Soma Adliyesi'nin dava dosyaları ile dolup taşabileceğini sözlerine ekledi.
Madencilerin telefonuna gelen "4-A kapsamına ait işin sonlanması nedeniyle işten ayrılış bildiriminiz, 30.11.2014 tarihinde yapılmıştır. Sağlıklı ve güvenli günler dileriz" cep mesajı üzerine Sakine Öz'ün açıklaması şöyle:
"Neyin Sağlığı, Hangi Güvence?"
"Şirket ve hükümet, 7 aydır oyaladığı madenciye güvenlikli, sağlıklı ve insanca bir iş ortamı sağlayacağı yerde, çalışma şartlarını iyileştireceği yerde, çıkmış bir mesajla kaçış fermanı yazıyor. Her şey hallolmuş gibi, bir de 'sağlıklı ve güvenli günler' diliyor. Neyin sağlığı, hangi güvenlikten bahsediyorsunuz!
Firma, daha geçen hafta mahkemeye "TKİ'den 10 milyon Lira alacağım var" diyor, TKİ bu "hakediş gerçekdışı, borcum yok" diyor. Bugüne kadar baba-oğul gibi geçinen şirket ve hükümet, şimdi ortak sorumluluğun hesabını vermeden, işçilerle karşı karşıya gelme cüretini bile gösteremeden, İŞKUR aracılığıyla yollanan bir cep mesajıyla ortadan kaybolmaya çalışıyor.
"Şirketin Devletten 12 Milyon Alacağı Çıktı"
Ben, şirketin devletten alacaklarını sorduğumda susan Bakan Taner Yıldız, Soma AŞ'nin, Soma'daki diğer madenlerindeki üretimleri için Türkiye Kömür İşletmelerinden Eylül ayında 8 Milyon, Ekim ayında 4 milyon Lira hakkedişi olduğunu açıklayamadı. Bu 12 milyon Liranın 7 milyon 779 bin Lirası TKİ tarafından şirket alacağından mahsup edilerek madencilerimize ödenmiş. 778 bin Lirası ise rödovans için kesilerek kamu hesaplarına aktarılmış. Kamu hesaplarında bekletilen yaklaşık 3.5 milyon Lira ile işten atılan binlerce işçimizin maaşı, tazminatı, kıdemi nasıl ödenecek, bu para neye yetecek?
"Soma'da Yeni bir Uyar Maden Yaşanmasın!"
Hakkını arayan madenciyi fişleyen, geçen haftalarda 18 madenciyi işten atarken önce direnenleri listeye alanlar, bu hafta da toplu bir emek kıyımına yöneldi.
Geçen yıl Ekim ayında, yine Soma'da bu defa Uyar Madencilik, yaşanan facia sonrası madene kilit vurup gitmişti. İşçilerimize mezar olan ocakta kömür rezervi azaldı diye ortalıktan kaybolmuştu.
Bugün, Taner Yıldız ve Faruk Çelik de bu sorunları adları gibi biliyor, ama Zonguldak Kozlu ve Manisa Soma için adım atmıyor… Soma'da 800'e yakın Uyar madencisinin alacak davaları bilinmeze sürüklenirken, devlet tüm uyarılarımıza rağmen Uyar gibi, Soma AŞ gibi şirketleri kollamaya devam ediyor.
Soma'daki facia sonrası Uyar'ın peşine biz düştük, hükümet seyretti; Ermenek'te Uyar'ı karşısında gören bakanlar yine sessizliğe büründü, madenci hakları için yine kılını kıpırdatmadı.
"Yazıktır Soma'ya"
Yazıktır Soma'ya; yazıktır binlerce aileye ve koca bir ilçenin emeğine, adalet arayışına…
Soma AŞ ile devletin sözleşmesinin bitmesine kısa bir süre kalmıştı. Facia yaşanmasaydı, sözleşmede belirtilen kömürün de az bir kısmı teslim edilecekti. Kısacası biz, bu faciayı yaşamasaydık bile, Soma'da yakın bir zaman içinde Soma'da işsizliğin çok ciddi bir sorun olarak ortaya çıkacağını hükümete defalarca anlattık. Soma'da 2831 işçinin işten çıkarılması demek, sadece madenci ailelerinin değil, koca bir ilçenin iflası demektir.
Madenlere sürüklenen binlerce işçimizin plansız hükümet adımları yüzünden, her bir maden sözleşmesinin bitmesiyle beraber iş kaygısı taşımasına bir son vermeliyiz. Uyar Madencilik'in Soma ve Ermenek'te bıraktığı yıkım, ödenmeyen madenci alacakları şimdi 301 canın sorumlularından olan Soma AŞ'de yaşanmamalı. Geçen yıl Uyar Madencilik'in yarattığı yıkım sonrasında işsizlikle boğuşan madencimiz, şimdi de Soma AŞ sonrasında belirsizliğe terk edilmemeli.
Defalardır "Soma'da madencinin her türlü güvencesini sağlayın, emeği heba etmeyin" diyoruz, kar hırsı ve sorumluluklarının üstünü örtme uğruna adaleti ve yetim hakkını hiçe sayıyorlar, göstermelik yasalarla göz boyamaya kalkıyorlar.
Sosyal Devlet, Soma'da Kendini Göstermeli
"Üretim durduğu halde 6 aydır işçilere maaşını ödüyorum" diyen firma ve dayıbaşısı hükümet lütfetmiyor, kanuni zorunluluğunu yerine getiriyordu. İş güvenliğini sağlamayan firmanın, madenin asıl dayıbaşısı olan bu hükümetin bakanlarının Somalı madencinin sesine bir kez olsun kulak vermesi gerek.
"Madeni artık çalıştıramam, maaş ödeyecek gücüm kalmadı" diyen firmanın yerine devletin geçmesi ve madende çalışmış işçilerimizin yeni çalışma şartlarını oluşturması, alacakların ve tazminatların eksiksiz biçimde tahsili için tüm adımları atması, madenlerin güvenle açılana kadar işçilerimizin maaşlarını alması gerek.
Hükümetin de şirketin de Soma'da plansız ve öngörüsüz iş yürüttüğü bir kez daha ortada…
Malvarlığına tedbir konmuş şirket bu kadar tazminatı ödeyebilecek mi? Devletten alacağım var diye mahkemeye başvurmuş Soma AŞ'nin herhangi bir hakedişi olmadığını iddia eden TKİ bundan sonra ne yapacak? Binlerce tazminat davası açılmaya başlarsa, Soma Adliyesi bu yükü nasıl kaldıracak? Savcılığa sunulmuş bilirkişi raporunda değinilen Sayıştay raporunu hatırlayalım; açıkça buradaki maden için "muvazaalı sözleşme ile işletilmekte" deniyor. Kısacası, bu işçilerin yaptıkları işten dolayı asıl işveren sıfatıyla Türkiye Kömür İşletmelerinin de borcu karşılaması gerekmiyor mu? Bakan Taner Yıldız, şimdi bu emek kıyımı karşısında ne yapacak? İşçi alacaklarında devlet devreye girmeyecek mi?
"Bu maden artık işlemez, sözleşmem de zaten bitiyormuş, hadi bana eyvallah" diyen şirket, "çalışmadıkları halde onlara maaş ödüyorum" anlamına gelecek açıklamasıyla yeni bir skandala imza attı, 2831 madencinin ekmek kapısını kendi ihmalleri yüzünden yok olma noktasına getirdi.
Biz, Soma'da işten çıkarılma kararı alınan 2831 madencimizin her günkü gibi yanında olmaya devam ediyoruz. Devlet de kara günde madencinin yanında olduğunu göstermeli, sosyal güvencenin yitip gitmemesi için adım atmalı, yeni istihdam olanağını yaratmalı, bir avuç kömür için ömür adayanlarımız için Soma'da varlığını hissettirmeli."
ÖNCEKİ HABERLER
