Kırtasiye ürünlerinde erken ergenlik ve kanser riski! Okul alışverişi öncesi dikkat

Okulların açılacak olması kırtasiye piyasasını hareketlendirdi. Ancak görüntüsüyle aldatsa da çok sayıda zararlı maddenin içlerinde bulunduğu ürünler de var.

OKULLARDA yüz yüze eğitimin başlayacağının açıklanmasının ardından kırtasiyecilerin vitrinleri kırtasiye ve okul malzemeleriyle süslenirken,  çocuklara sağlıklı ürünler ulaştırılması amacıyla kırtasiyelerden alınan ürün örnekleri laboratuvarlarda titiz kimyasal ve fiziksel testlerden geçiriliyor. Testlerden geçemeyen malzemeler piyasadan toplatılacak. 

Renkleri ve albenisiyle öğrencilerin eğitim hayatı boyunca severek kullandığı kırtasiye ve okul malzemeleri, laboratuvarlarda çeşitli fiziksel ve kimyasal testlerden geçirilerek insan sağlığına ve standartlara uygunluğu tespit ediliyor. Okulların açılmasına sayılı günler kala aileler, okul giysileri ile sırt çantası, kalem, kalem kutusu, silgi, su matarası, beslenme çantası, defter ve çanta gibi kırtasiye ürünleri alışverişini hızlandırdı. Vitrinlerde göze hoş görünecek renk ve kokularda olan kırtasiye ürünleri çocukların dikkatini çekerken zararlı kimyasallar barındıran, kalitesiz, markasız ve sağlıksız merdiven altı ürünler aileleri endişelendiriyor. Piyasadaki ürünlerin kalitesini istenen seviyeye yükseltmeyi hedefleyen İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İHKİB) kuruluşu Ekoteks Laboratuvarı'nda, kırtasiye ve okul malzemeleri "kılı kırk yaran" sıkı testlerden geçiriliyor. Ticaret Bakanlığı'nın denetimleri doğrultusunda kim tarafından üretildiği belli olmayan ve riskli olduğu tespit edilen ürünler toplatılarak incelenmek üzere bu laboratuvara getiriliyor. Bunlardan numuneler alınarak kanserojen madde içerip içermediği, sağlığa zararlı olup olmadığı ve dayanıklılığı kontrol ediliyor. Kimyasal ve fiziksel testlerden geçemeyen kırtasiye ve okul malzemeleri rapor doğrultusunda toplanarak imha ediliyor.

Güvensiz ürünler toplatılacak

Kırtasiye malzemelerinde merdiven altı ürünlerin satın alınmaması gerektiğine dikkati çeken, Ticaret Bakanlığı, İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı Cengiz Üstüner, "Biz Ticaret Bakanlığı olarak, öncelikle gümrüklü sahalarda denetim yapıyoruz. Okulların açılması dolayısıyla bu dönemde kırtasiye denetimine ağırlık verdik. Öncelikle riskli gördüğümüz ürünlerden numuneler alıyoruz. Bu numuneleri laboratuvarlara gönderiyoruz. Numunelerin güvensiz olduğu tespit edilirse ürünleri toplatıyoruz ve idari ceza uyguluyoruz. Kırtasiye ürünü alırken oyuncak görünümlü olan ürünler ile oyun hamuru gibi ürünlerde 'CE' işareti olup olmadığına bakmalıyız. Bu işaret ürünün amacına uygun olarak kullanılması durumunda risk teşkil etmeyeceğini belirtir. Ayrıca tüketicilerimiz ürünlerdeki 3 yaş uyarılarına dikkat etmeli" dedi

Kanserojen maddeleri kontrol ediyoruz

EKOTEKS İcra Kurulu Başkanı Nilgün Özdemir ise "Biz burada 3 aşamada bakıyoruz ürünlere. Kimyasallarına bakıyoruz, ağıt metallerinden kanserojen maddelerine bakıyoruz. Bu maddeler kısırlık bile yapıyor. Kimyasalların dışında baktığımız fiziksel testler var fiziksel testlerde de çocuğun ağzına gidebilecek küçüklükte olup olmadığına bakıyoruz. Velilerimize duyurmuş olalım kırtasiye kırtasiyeciden alınır" diye konuştu.

Kokulu ürünlerde erken ergenlik ve kanser riski

Öte yandan, okullarda ders zilinin çalmasına sayılı günler kala aileler de kırtasiye alışverişlerini tamamlama telaşına düştü. Okul çantaları, suluklar, kokulu silgiler, rengârenk kalemler raflarda ilgi çeken ürünler arasında yer alıyor. Seçmeye karar vermede zorlanılan bu ürünlerin çocuklar için oluşturabileceği tehlikelere dikkat çeken uzmanlar ailelere uyarılarda bulundu. 

Çocukların renkli ve kokulu ürünleri daha dikkat çekici bulduğunu belirten Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi'nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Akif Çelik, "Fitalat dediğimiz madde özellikle kokulu silgilerde, kalemlerde olabiliyor. Fitalat, endüstride plastik ürünlerde şekil vermek için kullanılır ve kokuyu daha fazla muhafaza ederler. Bu yüzden silgilerde daha çok kullanılıyor. Bunlar zararlı olabiliyor. Astım olabiliyor, alerji olabiliyor. Çocuklar ciğerlerine çekebiliyor ya da çiğneyip yutabiliyorlar. Hormonal bozukluk yarattıkları için erken ergenliğe neden olabiliyorlar. Alerjik reaksiyon yapabiliyorlar, karaciğer enzimlerini yükseltebiliyorlar ve ileri dönemde de kanserojen olabiliyorlar. Bunları içermeyen ya da minimum ve standartlara uygun şekilde olmasına dikkat etmemiz gerekiyor" şeklinde konuştu.

Okul çantalarında ağır metal riski

Okul çantalarında da tehlikeler olabileceğini söyleyen Çelik, "Ağır metal olan ürünlerden de uzak durmak gerekir.  Bunlar da ciddi hastalıklar yapabiliyor. Özellikle çantalarda kurşun ve cıva gibi maddeler olabiliyor" ifadelerini kullandı.

Ev ekonomisi için ucuz ürünlerin önemli olduğunu ancak her ucuz ürünün alınmaması gerektiğini hatırlatan Çelik, "Özellikle bir ürün alırken standartlarda üretilmiş mi? Kalite kontrolü yapılmış mı? Denetlenmiş mi? Marka mı? Bunlara bakmak gerekiyor. İçindekiler kısmına da muhakkak bakmak gerekir. TSE ve CE Belgesine bakmak gerekiyor. Bunların birinden birinin olması yeterli ve gönül rahatlığıyla kullanılabilir. Denetlenmiş ürün oluyor" dedi.

Çelik, suluk ve beslenme kaplarındaki plastik ile ilgili de etikete bakın uyarısında bulundu.

Yutma tehlikesine dikkat

Çocukların ürünleri işlevleri dışında da kullanabildiğini belirten Çelik, sözlerini şöyle tamamladı:

"Sağlığa zararsız ürünler de çocuklar için tehlikeli olabilir. Mesela silgiyle silmek dışında bazı hareketler yapabilirler. Çiğnemek isteyebilirler. Bazı kalem uçlarını ağızlarına götürüp yutabilir, ciğerlerine kaçırabilir, boğulabilirler. Silgiyi yutabilir ve bağırsakları tıkanabilir. Böyle durumlar da oldukça tehlikelidir."