İSO'nun ''İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2005 Yılı Raporu'', açıklandı.
Abone olİstanbul Sanayi Odası'nın, (İSO) Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunu izleyen ''İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2005 Yılı Raporu'', açıklandı. Rapora göre Ve-Ge Hassas Kağıt ve Yapıştırıcı Bant Sanayi ve Ticaret A.Ş, 2005 yılındaki 69 milyon 41 bin 297 YTL'lik üretimden satış hasılatıyla ilk sırayı aldı.
Ve-Ge Hassas Kağıt, 2004 yılında ''İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'' raporunda ise 217'inci sırada yer almıştı. Ve-Ge'yi 68 milyon 684 bin 647 YTL'lik üretimden satış hasılatıyla Beldeyama Motorlu Vasıtalar Sanayi ve Ticaret A.Ş, 68 milyon 547 bin 894 YTL düzeyindeki üretimden satış hasılatıyla da Teknik Alüminyum Sanayi A.Ş. izledi.
Türkiye'nin en büyük ikinci 500 büyük sanayi kuruluş unun 2005 yılındaki üretimden net satışları 21 milyar 981 milyon 830 bin 495 YTL o ldu. İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunu izleyen '' İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2005 Yılı Raporu'', İSO Yönetim Kurulu Başkanı Ta nıl Küçük tarafından açıklandı.
Rapora göre, İSO birinci 500 büyükte büyük ölçekli kuruluşlar yer alırken, ikinci 500'de ise yarıya yakın bölüm KOBİ niteliğindeki kuruluşlardan oluştu. 2005 yılında ilk 500 büyük sanayi kuruluşunun olumsuz bir yıl geçirdiği belirtilen rapora göre, ilk 500'deki olumsuz performansın benzeri ve hatta daha olumsuzu iki nci 500'de de bulunuyor.
Rapora göre, geçen yıl ikinci 500 büyük sanayi kuruluşu Türkiye GSMH'sinin yüzde 1 'ini yarattı. Aynı yıl ilk 500 ise GSMH'nin yüzde 13'ünü yarattı. Geçen yıl bin bü yük sanayi kuruluşunun yarattığı brüt katma değer Türkiye GSMH'sinin yüzde 14'ü ol du. Bin büyük sanayi kuruluşunun Türkiye GSMH'sine katkısı 0,7 puan düşüş gösterdi . 2005 yılında ikinci 500 büyük sanayi kuruluşunun yarattığı brüt katma değer, Türki ye sanayi sektörü brüt katma değerinin yüzde 4,1'i oranında. Bu oran önceki yıl yü zde 4,6 olarak gerçekleşmişti.
İkinci 500 büyük sanayi kuruluşunda imalat sanayinde faaliyet gösteren kuruluşları n Türkiye imalat sanayi katma değeri içindeki payı önceki yıl yüzde 5,6 iken, 2005 yılında yüzde 4,6'ya düştü. 2005 yılında bin büyük sanayi kuruluşunun yarattığı brüt katma değer, Türkiye sana yi katma değerinin yüzde 55,2'si ve imalat sanayi katma değerinin yüzde 63,7'si ol arak gerçekleşti. Bin büyük sanayi kuruluşunun yarattığı brüt katma değerin, Türki ye sanayi sektöründeki payı 3,6, imalat sanayi katma değerindeki payı ise 4,3 puan düşüş gösterdi.
EKONOMİK BÜYÜKLÜKLERDE REEL DEĞİŞİMLER
Rapora göre, 2005 yılında ikinci 500 büyük sanayi kuruluşunun üretimden satışları sabit fiyatlarla yüzde 1,9 arttı. İlk 500'de ise bu oran yüzde 2,2 oldu. İkinci 50 0 büyük sanayi kuruluşunun 2005 yılındaki üretimden net satışları 21 milyar 981 mi lyon 830 bin 495 YTL oldu. İkinci 500 büyük sanayi kuruluşunun toplam satışları sabit fiyatlarla yüzde 1,5 ar ttı. İlk 500'de ise bu oran yüzde 2,9 olarak gerçekleşmişti.
İkinci 500 sanayi kur uluşunun net satış hasılatı geçen yıl 25 milyar 737 milyon 4 bin 263 YTL olarak ge rçekleşti. Geçen yıl ikinci 500'de kar ve zarar toplamı sabit fiyatlarla yüzde 18,6 oranında küçüldü. İlk 500'deki düşüş ise yüzde 28,8 olmuştu. İkinci 500 büyük kuruluşun 200 5 yılındaki dönem karı 552 milyon 979 bin 866 YTL oldu. 2005 yılında ikinci 500'de yaratılan net katma değer sabit fiyatlarla yüzde 2, brü t katma değer ise yüzde 6,2 küçüldü. 2005 yılında ikinci 500'ün brüt katma değeri 5 milyar 53 milyon 588 bin 598 YTL olarak gerçekleşti.
İkinci 500 büyük sanayi kuruluşunda çalışanlar sayısı incelendiğinde özel kuruluşl arın çalışan sayısı yüzde 0,7, kamu kuruluşlarının çalışan sayısı yüzde 3 oranında arttı. Toplam çalışanlar sayısındaki artış ise yüzde 0,8 oldu. 1 milyon YTL'lik satış karşılığında istihdam edilen kişi sayısı istihdam yoğunluğu olarak ele alındığında ikinci 500'ün daha önde olduğu belirlendi. İstihdam yoğunl uğu incelenen tüm dönem boyunca istikrarlı bir biçimde birincilere göre ikinci 500 'deki özellerde 2-3 kat daha yüksek oldu.
İSTİHDAM YOĞUNLUĞUNDA DA İKİNCİ 500 ÖNDE
Birinci ve ikinci 500'deki özel imalat sanayi kuruluşlarında çalışanlara yapılan ö demelerin satış gelirlerine oranı açısından da istihdam yoğunluğunda olduğu gibi y ine ikinci 500, ilk 500'e göre öne çıktı. Satış gelirlerinin yüzdesi olarak çalışanlara yapılan ödemeler 2000 yılında birinc i 500 özel büyük sanayi kuruluşunda yüzde 9,1 iken, geçen yıl bu oran yüzde 6,6'ya geriledi. İstihdam yoğun sektörlerin ağırlıklı olduğu ikinci 500'de satış gelirle rinden çalışanlara yapılan ödemelerin satış gelirlerine oranı daha yüksek oldu.
2005 yılında ikinci 500 büyük sanayi kuruluşunda ihracat yüzde 7,2 oranında arttı. İlk 500'de ise bu oran yüzde 11,3 olarak gerçekleşmişti. Geçen yıl toplam ihracat yüzde 16,3, imalat sanayi ihracatı yüzde 15 artarken, İlk 500'de olduğu gibi ikin ci 500'ün ihracat performansı da genel ortalamanın altında kaldı. Rapora göre, ikinci 500 büyük sanayi kuruluşu 2005 yılı Türkiye ihracatının yüzde 8'ini gerçekleştirdi. Bu oran önceki yıl yüzde 8,6 olmuştu. İkinci 500 büyük sanayi kuruluşu ihracatında ilk sırayı yüzde 46,5'lik pay ile tek stil, giyim, deri ve ayakkabı sektörü aldı.
İkinci sırada yüzde 11,7 ile metal eşy a, makine teçhizat sektörü, üçüncü sırada ise yüzde 10,5 ile gıda, içki ve tütün s ektörü yer aldı. İkinci 500 büyük sanayi kuruluşunda ilk 50'lik grup, üretimden satışlarda yüzde 14 ,9, brüt katma değerde yüzde 11,6, ihracatta yüzde 13,7, istihdamda da yüzde 12,5 oranında pay aldı. Dönem kar zarar toplamı ise eksi yüzde 18,6 oldu. İlk 50 ile ta kip eden 50'lik gruplar arasında büyük bir fark olmadı. İkinci 500 büyük sanayi kuruluşu içinde yabancı sermaye paylı 70 kuruluş yer aldı. 70 kuruluş, toplam üretimden satışlardan yüzde 15, brüt katma değerden yüzde 21, vergi öncesi dönem karından yüzde 41,1, ihracattan yüzde 12,6 ve istihdamdan yüzde 10,8 pay aldı. Bin büyük sanayi kuruluşu içinde 206 yabancı sermaye paylı kuruluş yer aldı.
MALİ YAPIDAKİ İYİLEŞME DURDU VE İNİŞE GEÇTİ
Rapora göre, ilk 500'de olduğu gibi ikinci 500 büyükte de geçen yıl mali yapıdaki iyileşme durdu ve inişe geçti. İkinci 500 sanayi kuruluşunda özel büyüklerde topla m varlık finansmanında toplam borç payı önceki yıl yüzde 45,6 iken, geçen yıl yüzd e 50,2'ye yükseldi. 2005 yılı ikinci 500 büyük sanayi kuruluşunda 492 özel büyük sanayi kuruluşun 399' u kar ederken, 93'ü zarar etti. İlaç, boya hariç diğer tüm alt sektörlerde satış karlılığının çok ciddi boyutlarda gerilediği belirtilen rapora göre, en büyük gerilemenin tekstil, giyim, deri ve a yakkabı sektöründe oldu. Rapora göre, ilk ve ikinci 500 büyük kapsamındaki sanayi kuruluşlarında
1990'lı yı lların sonlarıyla birlikte ekonomik karlılıkta sürekli bir düşüş oldu. İkinci 500 büyük sanayi kuruluşunun enflasyon düzeltmesi sonucunda ekonomik karlılık oranı ge çen yıl yüzde 14,5 oldu. Ekonomik karlılıkta bir artış eğilimi olmasına karşın iki nci 500'de varlık toplamı cari fiyatlarla yüzde 6 oranında küçüldü. 1997 yılından bu yana varlık devir hızında olumlu bir gelişme kaydedilmediği belir tilen rapora göre, Türkiye'de karlılık oranları küçülürken varlık devir hızları da geriledi. Geçen yıl ikinci 500'de milli gelir anlamında kar payı yüzde 7,9'a geriledi, ödene n faizlerin payı yüzde 13,8'e, maaş ve ücretlerin payı da yüzde 78,3'e yükseldi. İkinci 500'deki özel büyüklerde faaliyet dışı gelirlerin satışlara oranı yüzde 2,2 'ye yükseldi.