Arınçtan seçmene 2 oy hakkı

Abant Platformu'nda Seyfettin Gürsel'in 'seçmene 2 oy hakkı' önerisi Arınç'tan destek buldu

Abant Platformu'nun "Demokratikleşme: 12 Eylül'den AB'ye Siyasi Partiler'' başlıklı toplantısı Bolu'nun Abant beldesinde başladı. Platformun bu yılki konusu demokratikleşme oldu.

Siyasi partiler kanunun masaya yatırıldığı oturumda Seyfettin Gürsel'in ''Milletvekili sayısı 600'e çıksın'' ve ''Seçmene 2 oy hakkı verelim'' önerileri Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'tan destek buldu...

Arınç, TBMM Başkanlığı döneminde bir çalışma hazırladığını ve baraj engeli konusunda partilerle görüştüğünü, ancak kaldırılması yönünde destek bulamadığını anlattı. Seyfettin Gürsel'in ''2 oy hakkı'' önerisine sıcak baktığını söyledi.

İşte Arınç'ın o konuşmasından satırbaşları...

- Partilerin aldıkları oyla temsil edilmesini nasıl sağlayabiliriz? Bir parti nasılsa iktidar oldum diye bunu düşünmeyebilir. Meclis Başkanlığı dönemimde temsilde adaleti nasıl gerçekleştiririz diye çalışma yaptım. Bir paketle siyasi parti genel başkanlarını dolaştım.

- Baraj konusunda ne düşünüyorusunuz dedim. CHP sıkıntımız yok dedi. Barajın yülksek olması onları güçlü bir sosyal demokrat parti yapar diye düşündüklerini sezdim. 

ANLADIK Kİ BARAJLA OYNAMAK MÜMKÜN DEĞİL

- DYP'nin de hemen kabul edeceğini sandım. Ancak Ağar da yüksek bir seviyede kalmasını istedi. Dolayısıyla MHP'ye gitmedim. Biz anladık ki barajla oynamak mümkün değil.

- Tercihli oy sistemi üzerinde durdum. 5 milletvekili seçim bölgelerine ayrılabilir. İstanbul'da miletvekili sayısı 85'e çıktı. İstanbul'un seçmenini tanıması mümkün değil. Dar değil daraltılmış bölge düşündük. Seçmenle seçilen arasındaki ilişkiyi birebir hale getirmek için.

- Blok halinde ve ittifaklarla seçime girmek. Bizde seçime birlikte girmek yasak. Ama örnekleri mevcut. Böyle olmasın açıkça olsun dedik. Amblemlerini ve isimlerini muhafaza ederek ittifakla seçime gidebilsinler dedik.

İYİ BİR BANKACI DA DİPLOMAT DA GELSİN

- Bunun dışında parlamentoya nitelik kazandırmalıyız. İyi bir hekimin, iyi bir bankacının, iyi bir diplomatın yer alması lazım. 100+450'lik teklifime hiçbir parti yanaşmadı, bize ışık yakmadılar.

- Sayın Gürsel'in dediğine katılıyorum. Dolayısıyla 450+ 100 de olabilir, 600 de olabilir, 550 de olabilir. Ben varım.

- Ben asıl Sayın Gürsel'in seçmene iki oy hakkı verelim önerisini akli ve mantıklı buldum. 450'lik blok için ayrı oy kullanmak, 100'lük blok için ayrı oy kullanmak çok daha çarpıcı olabilir. Ne kadar çok sandık konursa seçmenin önüne seçmenin itinası artıyor. Demokrasi bilinci artıyor.

'SEÇMENE İKİ OY HAKKI TANINSIN' ÖNERİSİ İÇİN TIKLAYIN...

BAŞBAKAN BAHSETTİ AMA SONRA UNUTULDU

SEYFETTİN GÜRSEL:
- 2002 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi iktidara geldiğinde seçim sistemi iyi bir sistemdir dedi herhalde. 2007 yılı reformsuz geçti. Seçim sistemi biliyorsunuz anayasa ile yapılmıyor. Muhalefetin de gıkı çıkmazdı. İstediği kadar gıkı çıksın. 2002 seçimleri tabii büyük bir faciaydı. Seçmenin büyük bölümü temsil edilemedi. Böyle bir şey yok dünyada...

- Kürt kardeşlerimiz de geldiler, DTP'liler.. Tabii onlar da bundan yararlandılar. Temsil sorunu kalmadı. Fakat Sayın Başbakan genel paketin içinde seçim sistemini reforme etmekten bahsetti. Küçük partiler de Meclise girsin dedi. Fakat hiç yoktan iyidir. Ama o da sonra unutuldu. AK Parti çoğunlukta ve bu değişikliği yapabilir.

AT PAZARLIĞI İLE KOALİSYONLAR KURULDU

- Sistem katı bir sistem. Tek bir tercihe izin veriyor. Barajı herkes biliyor. Ne tip sorunlar yaratıyor. 90'lı yıllarda gördük, yönetim istikrarsızlığı yarattı. Sistem seçmenin onayına sunulmayan koalisyonlar üretti. Sorun şuydu, önceden programını açıklamamış, at pazarlığıyla mecliste kurulan koalisyonlar... 90'lar faciaydı. Seçmenin önceden onayına sunulmuş bir koalisyon olsaydı, pek tabii koalisyonlarla da işler yürüyebilir.

KABUL EDİLEMEZ ŞEKİLDE OYLAR ÇÖPE GİTTİ

- Bu sistem muazzam istikrarsızlık üretti. Benim gözümde tek parti iktidarı da istikrarsızlık yaratabilir. Sayın Vali Yes We can dedi, bizi heyecanlandırıd; fakat geçmiş 7 yılda we can not yani..
Bana güvenebilirsiniz, yüzde 30'a kadar yolu var. Öyle oylar çıkar ki bir parti yüzde 30'la iktidar olur... Kabul edilemeyecek şekilde oy çöpe gitti. Meşhur Kürt kimliği üzerine siyaset yapan partilerin temsili. Burda da hiçbir ülkede olmayan sonuçlar ortaya çıkıyor.

- 2002 bir faciaydı. Yüzde 3 alan bir parti Diyarbakır'da 2 vekil çıkarttı, oyların yarısını alan bir parti hiç vekil çıkartamadı. Bu dünyanın hiçbir yerinde yok. Kabul ettik, hazmettik. AK Parti de hazmetti, hiçbir çaba sarfetmedi.

BLOK LİSTE MİLLETVEKİLİ KALİTESİNİ DÜŞÜRÜYOR 

- Birinci çıkan parti parlamentoda ikinci olabilir. CHP birinci olduğu halde parlamentoda ikinci parti olabilir. Bunun yaşanmayacağını kimse garanti edemez.
- Demokratik anarşi talebini sevdim. Kişilikli vekillerin varlığını özlediğimizi gördüm. Başbakanın istifasını isteyen vekiller... önseçimi isteyenler.. Bunlar bugün yok. Biz partilere oy verebiliyoruz. Bizim seçmen olarak denetleme imkanınmız yok. Blok liste milletvekili kalitesini düşürüyor. Liderler sultası filan, bunları biliyorsunuz.

SEÇİM SİSTEMİ İÇİN 5 ÖNERİ? TIKLAYIN

SEÇİM SİSTEMLERİ İÇİN 5 ÖNERİ

- Bu seçim sistemini bir alet çantası gibi düşünün. Sorun hangi aleti seçeceğiniz sizin amaçlarınıza yakından bağlı...
1. Hükümetler hesap verebilir olmalıdır. Seçmenin onayını almış koalisyonlar olmalı.
2. Tek parti seçmen çoğunluğunun yüzde 40'ını almalıdır. Nazi örneğindeki gibi azınlık iktidarı olmamalı.
3. Her parti parlamentoda temsil edilmelidir. 1, 2 oy almış bir partyi temsil edilmeli.
4. Seçmen milletvekilliği yakınlığı sağlanmalıdır.
5. Sayın Arınç Manisa milletvekili... Beriki bilmem ne milletvekili. Böyle anılıyor. Hodri meydan iki ili birleştirin. Dolayısıyla ümitsiz vaka.. En fazla eşitsizliği biraz tırpanlayabiliriz. Büyük ölçüde karşılayacak sistem nisbi takviyedeki sistemdir. Sandalye sayısı 600 olmalıdır. Bizde normal olan budur. Hatta mümkünse 650 olmalı.

- AK Parti'nin gündeme getirdiği reforma bakalım. Başbakan 100 sandalye seçilsin dedi. Asgari sistem desteğine sahip her parti temsil edilsin. Yüzde 40'la iktidar olunmasına uyar mı? Uymaz. Milletvekilliği yakınlığının yanından bile geçmez. Ama çoğulculuğa saygı gösteren sistemdir.

SEÇMEN İKİ OY KULLANSIN ÖNERİSİ

- Eğer AK Parti 2010'dan önce bir seçim sistemi reformu yapmak istiyorsa o öneriye 3 şeyi daha getirsin. Birincisi sandalyeyi 600'e çıkarsın.
- İkincisi seçmene iki oy hakkı verelim. İki sistem uygulandığına göre... Neden bu çok önemli. Bana göre radikal ama çok hayati. Samimi oyla stratejik oy kullanmaya izin verir. Birinci sandıkta gönlümde yatana oyumu veririm. Sonra dönerim stratejik olarak düşünürüm.. Neden olmasın ben AK Parti'ye oy veririm. Öbürkülerin ekonomi programları bile yok. Bu reformu yapacaksınız lütfen seçmene 2 oy hakkı verin.
- Ve üçüncüsü de önseçimi güvence altına alacak düzenlemeler yapın.

TÜRKİYE KUSURLU ANAYASAYI HAKETMİYOR

HUKUKÇU ERGUN ÖZBUDUN:
- Bazı yazarlar ve hukukçuların tabir ettiği gibi Avrupa'da parti kapatma çok uygulanan bir olay değildir. Avrupa'daki yasaklarla kıyaslandığında anayasadaki yasakları da aşan yasakları ihtiva eder.

- Anayasa Mahkemesi'nin içtihati de türbanla ilgili ne karar vereceği de... Bir sürü emek bir sürü çaba boşa gidecek. Peki bu duruma rıza gösterecek miyiz? Türkiye bu kusurlu anayasa ile yaşamayı haketmektedir.

- Daha evvel de ifade ettiğimiz gibi önümüzdeki seçimlerde Anayasa sorununu birincil sorun haline getirmek gerek. Bu bütün partilere ve STK'lara bir çağrıdır. Yarı demokrasiyi hakeden bir ülke değil TC. Bize düşen sebatle çalışmaktır.

PARTİ BAŞKANI PARTİSİNİ MALI GİBİ GÖRÜYOR


ŞAHİN ALPAY:
- Parti içi demokrasi dediğimizde öncelikle halk egemenliğinden söz eidyoruz. Vatandaşların çiğnenemeyecek temel hak ve özgürlükleri oolacak. Yönetim şeffaf oalacak. Herşeyin hesabı verilecek. Siyasi partiletr vazgeçilmez bir unsur. Halkı temsil ederler, siyasileri yetiştiriler. Toplum için hedefleri belirlerler.

- Yönetim sisteminin talep ve çıkarlara cevap vermesini sağlarlar. Buradan kalkarak da temel iddia... partileri demokrasiye katkı yapabilmesi için kendilerinin demokratik olmaları lazım.
- İki zıt tez var..
1. Demokrasinin esas olarak yurttaşların katılımını sağlayan süreç olduğunu savunanlar.. Böylelikle partiler demokrasinin modeli olurlar. Parti üyelerinin hatta sempatizanlarını katılımını azamileştirmek gerek derler.
2. Demokrasi esas olarak sorunlara çözüm üretme sürecidir. Halkın esas katılımı gerekmez. Hatta katılımın azamileştirilmesi etkin politikalar üretilesini engelleyebilir.
- Demokrasi için nisbi temsil mi iyidir, yoksa çoğunluk sistemi mi iyidir? Demokrasi çoğunluğun iradesini temsil ettikleri bir rejim midir?
Biliyorsunuz azınlıklar iktidar olabiliyorlar. İktidara gelen millet iktidarı bilir ve hesabını sorar. Hesap verir iktidarklar kazanılmaz.

  

- Başka bir konu da ne yaparsanız yapın partilerin içinde demokrasi olmasına imkan yoktur diyenler de var... Sonunda oligarşi çıkar. Partiler için de örgütler için de demokrasi efsanedir diyorlar.
Başka görüşe göre ise parti üyeleri yönetimlere boyun eğmezler, dolayısıyla mutlak bir oligarşi söz konusu değildir.
Azamileştirelim diyenler yeşil partiler biliyorsunuz.

- Haluk Özdalga parti içi demokrasi çalışmıyor, parti lideri gücünü partiden değil fiili durumdan alıyorlar diyor, parti başkanı partisini malı gibi görüyor diyor, partide rekabet yoktur diyor, yalan, hibe, hizip, gerçekleri çarpıtma üzerine faaliyetlerini sürdürüyorlar diyor.
AK Parti için de geçerli olup olmadığını sormak için Haluk Bey'in burada olmasını isterdim. Dolayısıyla Sayın Arınç, Bağış burada...

  

SİYASET PAHALI VE BEDELİ YÜKSEK

AHMET İYİMAYA:
- Siyasetin finansmanı iyi yönetimilkeleriyle doğrudan ilgilidir. Siyasi hafızamızı yokladığımızda transferlerin siyasete verdiği zarar konusunda heğpimiz hemfikir oluruz.
- Ben siyasetin finansmanını gelirler, edinimler ve harcamalar olarak alıyorum. Siyaset pahalı ve bedeli yüksek bir alan.
- Şeffaflıkta gelir gider erişilebilir olmalıdır. Medya, millet erişilebilmelidir.

- Finansman alanında mükemmel denetim lazım. Denetim olmazsa finansman hukukundan sağladığınız yararı sağlayamazsınız.
Hukukumuzda açık bnir boşluk var.. Vakıflar istedikleri kadar siyasal partilere bağışta bulunabiliyor. Sınır yok. 94 yılında benim önerdiğim gibi partilerin finansmanı konusunda seçim hesabı açılarak kayıttan geçmesi seçim denetmeninin atanması öngörülebilir.

- Türk siyasetinin tabii bir görevi var. Siyaset kurumu bu düzenlemeyi yapmalı. Reform çalışmasını başlattık. Bu bizim görevimiz.