Yalnız inşaat zararı 7.2 katrilyon

Başbakanlık Teftiş Kurulu, Emlakbank'ın zararının nasıl büyüdüğünü ortaya çıkardı. 5 bin sayfalık rapora göre banka, konut yapım işlerini dar bir gruba ihalesiz veriyordu.

Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun hazırladığı 5 bin sayfalık rapor Emlakbank'ın konut yapım işlerinin dar bir gruba ihalesiz verildiğini ve böylece zararın büyüdüğünü ortaya koydu Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu'nun talebi doğrultusunda Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun hazırladığı 5 bin sayfalık Emlakbank raporunda, geçmiş yıllarda yapılan usulsüz personel atamaları, bankanın inşaat işleri ve yöneticilerin mal varlıkları inceleme altına alındı. Emlakbank'ta incelenmesi gereken yüzlerce konu olduğu belirtilen 2 Haziran 2004 tarihli Teftiş Kurulu raporunda yalnızca inşaat işleri nedeniyle bankanın bugünkü fiyatlarla 7.2 katrilyon lira zarar ettiği belirtildi. Rapor, 25 Haziran 2004 tarihli Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasını taşıyan 'olur' ile birlikte Savcılık'a, 28 Haziran 2004 tarihinde de TBMM Başkanlığı'na gönderildi. AKP İstanbul Milletvekili Azmi Ateş'in TBMM Başkanlığı'na gönderilen rapor üzerine Emlakbank'taki diğer usulsüzlüklerin ortaya çıkarılması konusunda Soruşturma Komisyonu kurulması için önerge hazırlıklarına başladığı bildirildi. Siyaset - bürokrat - işadamı üçgeni Emlakbank yönetim kurulunda icra (hükümet) egemenliğinin olmasının, zararların büyümesinde etkili olduğu belirtilen raporda, "Siyaset - bürokrat - işadamı üçgeninde tasarlanan ve uygulamaya konulan usulsüz işlemler yıllar boyu sürdürülmüş ve sonuç olarak bankanın tasfiyesine kadar gitmiştir" denildi. Raporda Emlakbank'ın, Emlak Konut adlı bir şirketi olmasına rağmen inşaat işlerini daha çok banka üzerinden geçirdiği ifade edildi. Kuruluşun konut üretiminin toplam 58 bin 751 adet olduğu, bunun 52 bin 750 tanesinin banka aracılığı ile inşa edilirken yalnızca 6001 adedinin Emlak Konut AŞ tarafından üretildiğine dikkat çekildi. İhalelerin dar bir müteahhit grubuna davetiye usulü ile ve rekabetsiz bir ortamda verildiği işaret edilen raporda, Emlakbank projelerinin yaklaşık yüzde 50'sinin 7 - 8 şirkete verildiği belirtildi. Emlakbank'a ait çok değerli arazilerin bulunduğu ve bunlar için her yıl Emlak Vergisi ödendiği belirtilirken, bu arazileri tartışmalı sözleşmelerle yada işgal ile elinde bulunduranların ödedikleri yıllık kiraların ödenen verginin yarısını bile bulmadığına dikkat çekildi. Refaiddin Şahin'e Meclis soruşturması isteniyor Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun hazırladığı raporda Emlakbank'a yapılan atamalarda da usulsüzlük tespit edildi. 1999-2001 yılları arasında atamalarda usulsüzlük bulunmadığı belirtilen raporda, 1998 yılındaki usulsüz atamalar için Refaiddin Şahin hakkında Anayasa'nın 100. maddesi gereği Meclis Soruşturması açılması önerildi. Şahin döneminde yeterliliği olmayan kişilerin banka üst düzey yönetimine atandığı belirtilirken, 5 avukat için izin alınmasına rağmen 8 avukat alındığı, izin olmadan da 1 mühendis, 2 mimar ve bir şef kadrosuna atama yapıldığı belirlendi. Yöneticilerin ailelerinin mal varlığı da incelemede BTK raporunda zarara neden olan yöneticilerle ilgili olarak 56 ceza davasının 29'u "Rahşan Affı" olarak bilinen 4616 sayılı kanun gereği ertelendiği belirtildi. 10 davanın zamanaşımından düştüğü ve 5 tanesinin ise beraat ile sonuçlandığı vurgulandı. İncelemede mal varlığı araştırmasında da üç yöneticinin çok sayıdaki banka hesaplarının şüphe uyandırdığı vurgulandı. 11.05.2001 tarihinden itibaren bankada yönetim kurulu üyeliği yapan M.B'nin hesaplarında görülen yüksek meblağlı hareketlerin incelenmesi için Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulması istendi. 1998-1999 yıllarında Genel Müdürlük yapan E.A'nın çok sayıdaki hesaplarında kaynağı tam olarak anlaşılamayan para hareketleri tespit edildi. Raporda Genel Müdür Yardımcısı D.Ş'nin banka hesabındaki yüksek meblağlı hareketlerin incelenmesi için de Savcılığa suç duyurusunda bulunulması istendi. Krediler de takipte Takipteki alacaklar Tutar (22.07.2003 Anapara+faizli riski) Ceylan Grubu 132 trilyon 318 milyar TL Dinç Bilgin Grubu 61 trilyon 155 milyar TL Bayındır Grubu 56 trilyon 39 milyar TL Toprak Grubu 42 trilyon 469 milyar TL İhlas Grubu 21 trilyon 428 milyar TL Sohtorik Grubu 20 trilyon 348 milyar TL Doğan Ünal Grubu 16 trilyon 978 milyar TL Akkanat Grubu 16 trilyon 823 milyar TL Cankurtaran Grubu 16 trilyon 800 milyar TL Ilgaz Grubu 11 trilyon 474 milyar TL Sevil Grubu 6 trilyon 861 milyar TL Nevzat Kalkavan Grubu 6 trilyon 755 milyar TL Erol Aksoy Grubu 5 trilyon 101 milyar TL Cavit Çağlar Grubu 4 trilyon 245 milyar TL Alemdar Grubu 2 trilyon 788 milyar TL Fatoğlu Grubu 1 trilyon 441 milyar TL Makimsan Grubu 812 milyar TL Kaynak: Nedim Şener / Milliyet