Türkiye’nin bölgesel sorunlara karşı tutumu ve Kerkük meselesi

KERKÜK’TE YAŞANAN OLAYLAR

Geçen hafta büyük kardeşlerimle Kuzey Irak’a bir kaç günlüğüne bir ziyaret gerçekleştirdim. Duhok, Erbil ve Zaho’ya uğrama fırsatını bulsam da Kerkük ve Musul’a gidemedim. Irak petrolünün %30’unun bile Kuzey Irak’ı muazzam bir şekilde geliştirdiği su götürmez bir gerçek. Özellikle gözlemlerime binaen Duhok ve Erbil Orta Doğu’nun yeni Dubai’si olma özelliğini taşıdığını söylemeliyim.

Kerkük’e gelirsek, Kerkük Irak’ın kuzeyindeki çok etnikli ve çok kültürlü bir kenttir. Kürtler, Türkmenler, Araplar ve diğer gruplar arasında paylaşılan bir tarihe ve mirasa sahiptir. Ancak Kerkük, aynı zamanda Irak’ın en zengin petrol bölgelerinden biridir. Bu da Kerkük’ü hem siyasi hem de ekonomik açıdan önemli ve hassas bir konuma getirir.

Kerkük’te son zamanlarda yaşanan gerginlikler, Irak’ın içinde bulunduğu siyasi krizin bir yansımasıdır. Irak, 2017’de düzenlenen bağımsızlık referandumunun ardından Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile merkezi hükümet arasında yaşanan çatışmanın etkisinden tam olarak kurtulamadı. Referandum öncesinde IKBY’nin kontrolünde olan Kerkük, referandum sonrasında merkezi hükümetin eline geçti. Bu da Kürtlerin Kerkük’teki siyasi ve idari haklarını kaybetmesine neden oldu.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, 2023 yılında yapılacak yerel seçimler öncesinde Kürtlerle ilişkileri düzeltmek için bazı adımlar attı. Bunlardan biri de Kerkük’teki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) binasının yeniden KDP’ye teslim edilmesi kararıydı. Ancak bu karar, Kerkük’teki Türkmen ve Arap grupların tepkisini çekti. Türkmen ve Arap gruplar, KDP’nin Kerkük’e dönüşünü engellemek için protesto gösterileri düzenledi. Bu gösteriler sırasında Haşdi Şabi (Halk Seferberlik Güçleri) adlı Şii milis grubun da rol oynadığı iddia edildi.

KDP yanlısı Kürt gruplar da karşı protesto gösterileri düzenledi. Bu gösteriler sırasında güvenlik güçleri ile çatışmalar yaşandı. Çatışmalarda dört Kürt gösterici hayatını kaybetti, on beş kişi yaralandı. Olayların ardından bina teslimi ertelendi, sokağa çıkma yasağı ilan edildi ve Kerkük-Erbil yolu kapatıldı. Daha sonra sokağa çıkma yasağı kaldırıldı ve yol yeniden açıldı.

Kerkük’teki gerginliklerin Türkiye üzerindeki etkisi ise şöyle olabilir:

- Türkiye, Irak’ın toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini destekleyen bir ülkedir. Türkiye, Irak’ın istikrarlı ve güvenli bir ülke olmasını istemektedir. Türkiye, Irak ile ekonomik, ticari, kültürel ve insani ilişkilerini geliştirmek istemektedir.
- Türkiye, Irak’taki Türkmen soydaşlarının hak ve menfaatlerinin korunmasına büyük önem vermektedir. Türkiye, Türkmenlerin siyasi pazarlıklara konu edilmesine karşı çıkmaktadır. Türkiye, Türkmenlerin temsil ve idarede eşit söz hakkına sahip olmasını istemektedir.
- Türkiye, Irak’taki Kürt sorununun barışçıl ve demokratik yollarla çözülmesini desteklemektedir. Türkiye, IKBY ile iyi ilişkiler kurmuştur. Türkiye, IKBY’nin Irak’ın anayasal yapısı içinde yer almasını istemektedir.
- Türkiye, Irak’taki Şii milis grupların faaliyetlerinden rahatsızdır. Türkiye, bu grupların Irak’ın güvenliğini ve istikrarını tehdit ettiğini düşünmektedir. Türkiye, bu grupların İran’ın etkisi altında olduğunu iddia etmektedir.
- Türkiye, Irak’taki terör örgütlerinin varlığına karşı mücadele etmektedir. Türkiye, özellikle PKK’nın Irak’taki mevcudiyetini sonlandırmak için operasyonlar düzenlemektedir. Türkiye, Irak’ın terörle mücadelede işbirliği yapmasını beklemektedir.
Sonuç olarak, Kerkük’teki gerginlikler, Türkiye’nin Irak ile ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Türkiye, Kerkük’te barış ve istikrarın sağlanması için çaba göstermelidir. Türkiye, Irak’ın tüm kesimleriyle diyalog kurmalı ve işbirliği yapmalıdır. Türkiye, Irak’ın kendi iç sorunlarını çözmesine yardımcı olmalıdır. Türkiye, Irak’ın bölgesel bir güç olmasını desteklemelidir.

TÜRKİYE’NİN BÖLGESEL SORUNLARA KARŞI DURUŞU

Türkiye, son zamanlarda bölgesinde yaşanan gerginliklerden etkilenen bir ülke. Hem Irak’ta hem de Azerbaycan-Ermenistan sınırında çıkan çatışmalar, Türkiye’nin hem güvenliğini hem de çıkarlarını tehdit ediyor. Türkiye, bu sorunlara karşı nasıl bir tutum sergiliyor? Türkiye, bölgesel barış ve istikrar için neler yapıyor?

Türkiye, Irak’ta Kerkük’te yaşanan gerginlikleri yakından takip ediyor. Kerkük, hem tarihi hem de stratejik açıdan Türkiye için önemli bir kent. Kerkük’te yaşayan Türkmen soydaşlarımızın hak ve menfaatlerinin korunması, Türkiye’nin önceliği. Türkiye, Kerkük’te Ermenistan’ın desteklediği bölücü Ermeni grupların provokasyonlarına karşı Azerbaycan’ın yanında duruyor. Türkiye, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini destekliyor. Türkiye, Azerbaycan’a askeri ve diplomatik olarak yardım ediyor.

Türkiye, Azerbaycan-Ermenistan sınırında da benzer bir durumla karşı karşıya. Azerbaycan ve Ermenistan arasında yıllardır devam eden Dağlık Karabağ sorunu, son zamanlarda yeniden alevlendi. Ermenistan, Azerbaycan’ın sınır bölgelerine saldırarak sivil halkı ve altyapıyı hedef aldı. Azerbaycan ise kendini savunmak için karşı saldırıya geçti. Bu çatışmalarda yüzlerce asker ve sivil hayatını kaybetti.

Türkiye, bu çatışmalarda da Azerbaycan’ın haklı davasını savunuyor. Türkiye, Ermenistan’ın saldırganlığını kınıyor ve uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırıyor. Türkiye, Azerbaycan’a her türlü desteği vermeye hazır olduğunu açıklıyor. Türkiye, Azerbaycan’la birlikte hareket ettiğini ve gerekirse askeri müdahalede bulunabileceğini belirtiyor.

Türkiye’nin bu tutumu, bölgedeki diğer ülkeler tarafından nasıl karşılanıyor?

Türkiye’nin bu tutumu, hem takdir hem de tepki topluyor. Türkiye’nin bu tutumunu destekleyen ülkeler arasında Pakistan, Afganistan, Macaristan, Ukrayna ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gibi ülkeler var. Bu ülkeler, Türkiye’nin bölgesel barış ve istikrar için yaptığı çabaları övüyor ve Türkiye’ye teşekkür ediyorlar.

Türkiye’nin bu tutumuna tepki gösteren ülkeler arasında ise Rusya, İran, Fransa ve Yunanistan gibi ülkeler var. Bu ülkeler, Türkiye’nin bölgedeki rolünü eleştiriyor ve Türkiye’yi gerilimi arttırmakla suçluyorlar. Bu ülkeler, Ermenistan’a destek veriyor veya tarafsız kalmaya çalışıyorlar.

Türkiye’nin bu tutumu, bölgedeki sorunların çözümüne katkı sağlayabilir.

-Türkiye, bölgedeki sorunların barışçıl ve diplomasi yoluyla çözülmesini istiyor.

-Türkiye, bölgedeki sorunların uluslararası hukuka ve BM kararlarına uygun olarak çözülmesini istiyor.

-Türkiye, bölgedeki sorunların çözümü için arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu söylüyor.

-Türkiye, bölgesinde yaşanan gerginliklere karşı dik duruyor.

-Türkiye, bölgesinde yaşanan gerginliklere karşı haklı mücadele veriyor. -Türkiye, bölgesinde yaşanan gerginliklere karşı tarihi ve stratejik sorumluluk alıyor.

-Türkiye, bölgesinde yaşanan gerginliklere karşı barış ve istikrar için çalışıyor.

Selametle..