Paranın patronu çek gerçeğini anlattı

Çek nedeniyle mahkemelik olanların oranında büyük artış yaşandığı iddiaları doğru mu? Gerçeği Merkez Bankası Başkanı açıkladı.

Merkez Bankası Erdem Başçı, istatistiklerin yanıltıcı olduğunu belirterek, oradaki olağanüstü artışın çıkan yasa sonrası belirsizliğin kalkmasıyla mahkemelerde birikmiş dosyaların temizlenmesi olduğunu açıkladı.

Merkez Bankası Erdem Başçı, Türkiye'de yüzde 20'ler mertebesindeki ihracat artışının çok önemli bir başarı olduğunu belirterek, ''Bunun için ihracatçılarımızı tebrik etmek lazım'' dedi.

Merkez Bankası ve Dünya Gazetesi ile Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası'nın işbirliğinde Elazığ'da düzenlenen, ''Para Politikaları'' konulu toplantıda konuşan Başçı, Orta Vadeli Program'daki projeksiyonlara göre Türkiye'nin bu yıl yüzde 4, gelecek yıl için de yüzde 5 büyüyeceğinin tahmin edildiğini belirterek, ''Merkez Bankası olarak biz buna katılıyoruz, halen bu tahminlerimizi değiştirmiş değiliz'' dedi.

Avrupa ile kıyaslandığı zaman Türkiye için beklentilerin daha olumlu olduğuna işaret eden Başçı, alınan bütün politika tedbirlerine rağmen Türkiye'nin iç dinamiklerinin son derece güçlü olduğunu, iş alemiyle konuştuklarında da morallerin Türkiye'de Avrupa'ya göre nispeten daha yüksek olduğunu söyledi.

Lehman krizi sonrasında Avrupa'da ve Türkiye'de alınan tedbirleri hatırlatan Başçı, enflasyon ve cari açığa ilişkin riskleri kontrol altında tutmak için likidite politikasında oldukça sıkı bir duruş izlediklerini, şu anda da temkinli bir duruş izlemeye devam ettiklerini bildirdi.

Türkiye'yi Avrupa'dan ayrıştıran en önemli faktörlerden birinin da kamu borç yükü olduğunu kaydeden Merkez Bankası Başkanı, Türkiye'de kamu borç yükünün yüzde 40'ın altında olduğunu kaydeden Başçı, bunu korumak için dikkatli politikaların devam etmesi gerektiğini dile getirdi. Başçı, 2012 yılının sonunda da yüksek ihtimalle yüzde 37 civarında bir yere gelineceğini vurgulayan Başçı, şöyle konuştu:

Bankaların tahsili gecikmiş alacakları

Bankaların tahsili gecikmiş alacakları konusunda da bilgi veren Erdem Başçı, 2009 yılı sonlarında firma tahsili gecikmiş alacakların yüzde 5, tüketici tahsili gecikmiş alacaklarının da yüzde 4'ler seviyelerinde olduğunu hatırlattı.

Şu anda İspanya'da bu oranın tüketici kredileri için yüzde 8'ler mertebesinde olduğuna işaret eden Başçı, ''Tahsili gecikmiş alacak oranları Türkiye'de şu anda tüketici kredileri için yüzde 2, firma kredileri için ise yüzde 2,6 seviyelerine kadar düştü. Düşük seyretmeye de devam ediyor. Bu bizim için çok önemli. Bu bir yerde Türk bankacılık sektörünün çok iyi durumda olduğunu, vatandaşlarımızın da borcunu bankalara ödeyebildiğini gösteriyor'' dedi.

Çek rakamları

Çeklerle ilgili rakamları biraz dikkatli okumak gerektiğini anlatan Başçı, Merkez Bankası'nın web sayfasında yayımlanan istatistiklerdeki artışlarla ilgili şu bilgileri verdi:

''Onlarda mahkemelerle ilgili olan istatistiklerde olağanüstü bir artış var, onu olağan karşılamak lazım. Yani mahkemelerde bu dosyalar birikmişti.  Hapis cezasının kalkıp kalkmayacağı belli değildi, mahkemeler o kararlarını erteliyorlardı. Karar çıkıp da hapis cezası kalktıktan sonra mahkemelerin yapması gereken şey, gerçekten eğer bir yasaklama kararı gerekiyorsa çek yazma yasağı getiriyor hapis cezası yerine şu anda. Hızla mahkemeler birikmiş olan o dosyalarını eritmeye başladılar. Dolayısıyla oradaki artış onu dikkatli yorumluyorlar. Oradaki olağanüstü artış mahkemelerde birikmiş dosyaların temizlenmesidir. Bu bu şekilde biraz daha yüksek seyretmeye devam edecek birkaç ay daha.''

Karşılıksız çeklerin kendisinde de bir miktar artış olduğunu kaydeden Başçı, burada da karşılıksız çeklerin toplam çeklere oranına bakılması gerektiğini söyledi.

Dış denge için alınan tedbirler cevap vermeye başladı

Dış denge açısından bütün alınan tedbirlerin cevap vermeye başladığını kaydeden Başçı, 2010 yılı sonunda ithalatın çok hızlı, ihracatın ise çok yavaş arttığını, bugün ise Türkiye'de ihracatın yüzde 20'ler mertebesinde artış olduğunu, ithalatın ise daha yatay bir seyir izlediğini dile getirdi.

Yüzde 20'ler mertebesindeki ihracat artışının çok önemli bir başarı olduğunu da vurgulayan Merkez Bankası Başkanı, ''Bunun için ihracatçılarımızı tebrik etmek lazım. Çünkü çok hızlı bir şekilde zor piyasalardan, Avrupa piyasalarından başka piyasalara ihracatlarını kaydırıyor. Buna da büyük ihtiyaç var şu anda. Çünkü avro dolara karşı ciddi bir şekilde değer kaybetti. Avrupa'daki talep de düşmeye başladı. Böyle bir ortamda ihracat artışı gerçekten büyük bir başarı'' diye konuştu.

Cari denge

Enerji hariç cari dengeye bakıldığı zaman neredeyse oradaki açığın kapandığını ve sıfıra yakın bir noktaya gelindiğini, enerji dahil cari açığın ise azalmaya devam ettiğini kaydeden Başçı, Orta Vadeli Programda bu yıl için 65 milyar dolar civarında bir cari açığın öngörüldüğünü, gelişmelere bağlı olarak konun biraz daha izleneceğiz, fakat yıl sonunda bu rakamın biraz daha altında bir cari açığın görülebileceğini bildirdi.