Çin yeni bir süper güç mü?

Fareed Zakaria 9 Mayıs 2005 tarihli Newsweek dergisinde, “Dünya ikinci bir süper gücü kaldırabilir mi?” başlığıyla Çin hakkında uzun bir yazı yayınladı.

Üzerinde oturup düşünülmesi gereken bir konu Çin. Dünyaya her gün yeni bir süper güç gelmiyor. Bir zamanlar Doğu Roma, Osmanlı İmparatorluğu, İngiltere, Almanya, Amerika, Rusya süper güçtü; şimdi ise Çin. 9.600.000 km2 yüzölçümüyle dünyanın en büyük ve 1.3 milyar nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi. Her yılda yüzde 8 gibi inanılmaz bir rakamla büyüyor. Bu şekilde devam ederse 2030-2040 yılları arasına kadar Amerika’nın rakibi olacak. Ancak dünyanın ikinci bir süper gücü kaldıracak gücü ve olanakları var mı? Dünyada varolan enerjinin önemli bir kısmını ABD ve Avrupa tüketiyor. Çin’inse her geçen gün artan korkunç bir enerji ihtiyacı var ve on yıl içinde enerji tüketimi konusunda Amerika’yı yakalayacak gibi görünüyor. Bu durumda ortada çok net bir soru var? Böyle bir durumda ne olacak? Ya dünya daha adil bir çözüme razı olacak ya da yeni bir savaş kaçınılmaz olacak. Ayrıca Çin’in sürekli olarak uzun menzilli silahlar geliştirmeye devam etmesi de akla bazı soruları getiriyor? Çin’in yanı sıra hızla büyümekte olan Hindistan’ı; ilaveten İran ve Rusya’yı da hesaba katmak gerekir. Avrupa Birliği’nin kendi içinde yaşanan gelişmeleri, geleceğinin akıbeti de tartışılması gereken diğer bir konu. Ve kuşkusuz bölgenin en kilit oyuncusu Türkiye. Hâlâ kendi iç meseleleriyle uğraşan ve kabuklarını kıramamış ülke. Tüm bunlar biraya geldiğinde resmi net bir şekilde göremiyoruz. Ortada hâlâ cevaplandırılmamış sorular var. Her ne kadar Çin coğrafi olarak bize uzak olsa da, küreselleşen ve gelişen ekonomik bir dünyada kitle iletişim araçları sayesinde yakın sayılır. Çin’i yakından tanımak ve orada neler olup bittiğini anlamak konusunda bazı uzman, gazeteci, akademisyen, ekonomist ve yazarlardan yardımlar aldık. Gökçen Ekici, Dinçer Özdamar, Mehmet Ali Kılıçbay, Ömer Lütfi Mete, Thomas. P.M. Barnett, İrfan Kalaycı, Cengiz Sözübek, Emin Gürses, Gamze Kona, Erdal Şafak, Erkin Erdem, Deniz Gökçe-Metin Ercan, Cengiz Çandar, Nuraniye Ekrem, Uğur Vardan yazılarıyla kendi uzmanlık alanlarıyla bizi bilgilendirdiler. Ayrıca Compton’s Living Encylopedia on America’dan Çin edebiyatıyla ilgili bir derleme yaptık. Röportaj bölümünün bu sayıdaki konuğu ünlü gazeteci ve haber müdürü Fatih Altaylı.Altaylı merak ettiğimiz hemen her konuda bize çok net ve dobra dobra açıklamalarda bulundu. Kayıtlar Nevval Sevindi kadına bu kez farklı bir açıdan bakarak, aydın kadının ne olduğunu sorguladı. Ahmet Sait Akçay son yıllarda oldukça popüler olan sır dizilerini yazdı. Orhan Oğuz Gürbüz, Avrupa İnsan Hakları mahkemesinde görülmekte olan başörtüsü meselesini inceledi. Kitap Eleştirileri Ünlü yazar Aydoğan Vatandaş Ruth Benedict’in Krizantem ve Kılıç isimli önemli kitabını analiz etti. Cem Küçük, insanlığın yüzkarası olarak tarihe geçen Guantanamo skandalını anlatan Steve Rose’un Guantanamo: Amerika’nın İnsan Haklarına Karşı Savaşı kitabını yazdı. Kerim İyigün ise Aleviler ve Alevilik konusunda yaptığı araştırmalar ve yazdığı kitaplarla tanınan Reha Çamuroğlu’nun İkinci Abdülhamit’e düzenlenen suikastı ve Osmanlı’nın son günlerini anlatan Bir Anlık Gecikme isimli kitabını kaleme aldı.