BIST 10.159
DOLAR 32,20
EURO 35,07
ALTIN 2.472,62
HABER /  GÜNCEL

7 Ocak 2013 Basın Özeti

Başbakan Erdoğan'ın Batı Afrika gezisi ve Türkiye'nin dünya siyasetinde yükselme emelleri, Beşar Esad'dan zeytin dalı umanların hayal kırıklığı, Obama'nın yeni savunma bakanı adayı Yahudi düşmanı mı?

Abone ol

Financial Times, ''Afrika'da nüfuzunu artırma arayışındaki Türkiye'' başlığı altındaki haberinde, Erdoğan hükümetinin Avrupa pazarlarından uzaklaşırken, dünya genelinde daha ön saflarda bir role soyunduğunu yazıyor.

Başbakan Erdoğan'ın Gabon, Nijer ve Senegal'i kapsayan Batı Afrika gezisinden yola çıkarak kaleme alınan haber-yorumda, Türkiye'nin son üç yıl içerisinde Afrika'da 19 yeni elçilik açtığına dikkat çekiliyor.

Yazıda, Avrupa ekonomilerinin darboğazdan geçtiği bir dönemde Türkiye'nin ticaret ortaklarına çeşitlilik kazandırmak istediği, fakat yeni pazarların yanısıra Türk siyasetçilerin aynı zamanda dünya sahnesinde daha ağırlıklı bir rolü hedeflediği belirtiliyor.

THY'nin Afrika seferleri

Financial Times, 2011 yılında Somali'yi neredeyse 20 yıl aradan sonra Afrika dışından bir ülkeden ziyaret eden ilk yabancı liderin Tayyip Erdoğan olduğuna vurgu yapıyor.

Türk Hava Yolları'nın Sahra Çölü altında sefer düzenlediği kent sayısını 24'e çıkardığını yazan Financial Times, diplomasi ve ulaşım bağlarıyla desteklenen ticaretin hacminin buna paralel arttığına işaret ediyor.

Gazeteye göre Türkiye'nin Orta ve Güney Afrika ülkeleriyle 2000 yılında yaklaşık 750 milyon dolar olan ticaret hacmi 2011'de 7,5 milyar dolara tırmanmış bulunuyor.

Financial Times, Türkiye'nin Afrika ile güçlenen ilişkilerinde Fethullah Gülen okullarının da rolü olduğunu bildiriyor.

Gazete, Gülen hareketine sempatik bir örgüt olarak nitelediği Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu TUSKON'un Afrika şirketleriyle kurduğu bireysel bağların da ilişkileri güçlendirdiği kanısında.

Oy potansiyeli

Financial Times'a görüş bildiren eski Türk diplomat Sinan Ulgen, Türkiye'nin Afrika'ya olan ilgisinin 2009-2010 yıllarında Ankara'nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyeliğine seçilmek için yürüttüğü ve başarıyla sonuçlanan kampanyası esnasında önemli şekilde arttığını belirtiyor.

55 ülke ile Afrika'nın Birleşmiş Milletler'de temsil edilen devletlerin dörtte birden fazlasını barındırdığını yazan Financial Times, bunun da uluslararası siyasi konularda ciddi bir oy potansiyeli anlamına geldiğini kaydediyor.

Fakat gazete, Afrika üzerinde nüfuzunu artırmak isteyen başka ülkeler olduğuna da dikkat çekiyor.

Uganda'da çalışan Türk bir işadamı, rakip Çinli şirketlerin iyice kök saldığını söylüyor.

Bu haberin hemen altında Başbakan Erdoğan'ın Batı Afrika'ya seyahet etmeden önce düzenlediği basın toplantısında PKK'ya ilişkin yapıtığı açıklamalar aktarılıyor.

Oslo Süreci

Financial Times, Erdoğan'ın PKK lideri Abdullah Öcalan'ın ev hapsine nakledilebileceği ya da PKK militanlarına genel affın düşündüldüğü yönündeki söylentileri yalanladığını bildiriyor.

Gazete, hükümetinin büyük bir taviz vermeye hazır olduğu yönündeki söylentileri reddetmekle birlikte, Erdoğan'ın PKK ile ''Oslo Süreci'' çizgisinde barış görüşmelerine ileride yeniden başlanmasına açık kapı bıraktğını yazıyor.

Financial Times, Oslo Süreci ile 2005 ila 2009 yılları arasında Türk istihbarat yetkilileri ve üst düzey PKK üyeleri arasında Oslo'da gerçekleşen görüşmelerin kastedildiğini hatırlatıyor.

Esad'ın konuşması

Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın dün uzun bir aradan sonra ilk kez kameralar önünde yaptığı konuşma, İngiltere gazetelerinin dış haber sayfalarının öne çıkan ortak konuları arasında.

Daily Telegraph, Beşar Esad'ın hiçbir taviz işareti vermediğini ve çatışma içinde olduğu muhaliflerini ''katil çeteleri'' olarak nitelediğini başa çekiyor.

Times ise Şam Operası'nda yaptığı konuşma esnasında taraftarlarının büyük tezahürat gösterdiği Suriye liderinin ''meydan okuduğunu'' haberin başlığına taşıyor.

Times, ''Esad'ın zeytin dalı uzatacağını bekleyenler vardıysa hayal kırıklığına uğramaları uzun sürmedi. Suriye lideri savaşta olduğunu kabul etmekle birlikte, düşmanlarının tümünün yabancılar ve teröristlerden oluştuğunu söyledi.'' diye yazıyor.

Kendi ifadesiyle ''teröristlere'' karşı askeri operasyona devam edileceğini söyleyen Cumhurbaşkanı Esad'ın ulusal diyalog vaadinin ve barış için açıkladığı yol haritasının ana muhalif grup tarafından derhal reddedildiğini kaydeden Times, İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague'in Esad'ın sözlerini ''ikiyüzlüce'' diyerek eleştirdiğini, Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun da Suriye liderini halkından kopuk olmakla suçladığını bildiriyor.

Times'ın sözlerini aktardığı Ahmet Davutoğlu, Beşar Esad'ın sanki bir odaya kapanıp sadece kendisine yaranmak isteyen istihbarat yetkililerin raporlarını okumakla yetindiği izlenimi uyandırdığını söylüyor.

Obama'nın tartışmalı adayı

Amerika Birleşik Devletleri'nde Başkan Obama'nın savunma bakanlığının boşalan koltuğuna kimi aday göstereceği tartışması İngiliz gazetelerini meşgul eden bir diğer dış haber konusu.

Financial Times, Pentagon'un tepesindeki görevinden emekliye ayrılan Leon Panetta'nın yerine Obama'nın eski Cumhuriyetçi senatör Chuck Hagel'i aday göstermesinin beklendiğini, fakat Hagel'ın İran ve İsrail konusunda geçmişte yaptığı açıklamalar nedeniyle tartışma yarattığını bildiriyor.

''Ufukta kriz olabileceğini'' yazan Independent'ın satırlarından aktaracak olursak, Chuck Hagel'ın İsrail yanlısı Yahudi lobisinin Kongre üzerindeki nüfuzunu eleştirmesi ve bunun yanısıra İran'a uygulanan yaptırım politikasını sorgulayan bir tavır sergilemesi, savunma bakanlığı yolunda ciddi bir tartışma konusu olarak duruyor.

Independent, Obama'nın Hagel'ı resmen aday olarak göstermesinin belki bugün gerçekleşebileceğini belirtiyor.

İsrail karşıtı mı?

Gazete, bunun ardından Kongre'de bir komisyonda yeni savunma bakanı adayı hakkındaki görüşmelerin hararetli bir oturuma sahne olmasını bekliyor.

Financial Times, Obama'nın sağ kanattan İsrail yanlısı muhaliflerinin, savunma bakanlığına neredeyse açıkça Yahudi düşmanı bir siyasetçiyi getirmek istediğini söylediklerini bildiriyor.

Fakat bütün bu tartışmaya rağmen Independent, Obama'nın büyük destek verdiği ve takdir ettiği Chuck Hagel'ın adaylığının engebelerle karşılaşsa da büyük ihtimalle onay alacağını tahmin ediyor.