Yıllardır yanlış biliyormuşuz! Merdiven inmek mi yoksa çıkmak mı daha faydalı?
Eski bildiklerinizi unutun! Yıllardır merdiven çıkmanın, merdiven inmeye göre daha fazla kalori yaktırdığı söyleniyordu. Yapılan son araştırmalar bu durumun tam tersi olduğunu söylüyor.
Merdiven çıkmak çoğumuz için zordur ve gözümüzü korkutur. Birkaç basamak sonra yorulur ve nefes nefese kalırız. Merdiven inmek ise çıkmaktan daha kolay gelir. Bu nedenle en çok kas yapan ve sağlığa en fazla fayda sağlayan şeyin en zor olan merdiven çıkma kısmı olduğunu düşünüyoruz. Peki gerçek böyle mi?
Egzersiz yapmanın hem beyin hem de vücut için faydalarını hepimiz biliyoruz ama itiraf edelim, en çok da kilo vermek için hareket etmek istiyoruz. Bugünlerde pek çok kişi yaza formda girmek için kilo vermek istiyor ancak bazen kendimizi harekete geçmek için motive etmek biraz zor olabiliyor. Halbuki her gün yanından geçtiğimiz ve bize yorucu gelen merdivenler de kilo verme üzerinde oldukça etkili.
1985'ten beri BBC'de çalışan muhabir, yapımcı, sunucu ve eski doktor Michael Mosley, şimdilerde Just One Thing adlı bir podcast yayınına başladı. Programda sağlığa faydalı birçok basit ve bilime dayalı tavsiye ve çeşitli "egzersiz hileleri" dinleyicilerle paylaşılıyor. Mosley, Daily Mail için kaleme aldığı yazısında da, “Köpeğimle ormanda günlük tempolu bir yürüyüşten keyif almama rağmen, diğer egzersiz türlerinin çoğundan gerçekten zevk almıyorum, bu yüzden her zaman en kısa sürede daha az çaba ile en büyük gelişmeleri elde etmenin yollarını arıyorum” sözleri ile egzersiz hilelerinden bahsediyor.
Mosley, önerdiği hilelerden birini, “Belki de yıllar içinde karşılaştığım en şaşırtıcı şeylerden biri” olarak tanımlıyor ve şöyle devam ediyor:
“Buna eksantrik egzersiz deniyor ama bu isme sakın aldanmayın. Bu hareketler Harry Potter gibi giyinip tek ayak üzerinde zıplamak veya bir tepeden aşağı dev bir peynir yuvarlamak anlamına gelmiyor. 'Eksantrik' ('eş merkezli' olarak da bilinir) bir hareket, bir kası kasmak yerine gerdiğiniz bir harekettir. Örneğin, ağır bir valizi kaldırırsanız kolunuzdaki kasları kasarsınız ancak valizi yavaşça yere indirirken kaslarınızı gerersiniz. İşte bu eksantrik bir harekettir.”
Bugüne kadar ister ağırlık kaldırmak, ister bir tepeye tırmanmak, isterse merdiven çıkmak olsun, hep zor gelen 'yukarı çıkma' kısmı olduğu için, en çok kas yapan ve sağlığa en fazla fayda sağlayan şeyin bu olduğunu varsayan Dr. Mosley, Avustralya'daki Edith Cowan Üniversitesi Tıp ve Sağlık Bilimleri Okulu'ndan araştırmacılar tarafından yakın zamanda yapılan bir deneyin sonuçları ile bu düşüncesini terk ettiğini çünkü araştırmanın tam tersini söylediğini de ifade ediyor. Söz konusu çalışmanın detayları Medicine & Science in Sports & Exercise dergisinde yayınlandı. Araştırmaya katılan 60 yaş üstü 30 kilolu kadından 12 hafta boyunca merdiven kullanmaları istendi. Katılımcıların yarısı bir binanın altıncı katına asansörle çıkacak ardından birinci kata yürüyerek inecekti. Grubun diğer yarısındakiler ise altıncı kata merdivenle çıkıp asansörle aşağı inecekti. Katılımcılar bunu önce haftada iki kez yapmaya başladı, zaman içinde zindeleştikçe merdiven kullanım sıklıkları arttı.