Bağ-Kur yeniden yapılandırılıyor

Bağ-Kur'un yeniden yapılandırılmasını öngören yasa tasarısı, TBMM'de kabul edilerek kanunlaştırıldı.

Yasaya yeni bir hüküm eklenerek sigorta primi, idari para cezası, sosyal yardım zammı ve bunlara bağlı gecikme zammı ve faiz borcu ile işsizlik sigortası kanunu kapsamına giren işsizlik sigortası primi ve buna bağlı gecikme zammı ve faiz borcu bulunan işverenler, 30 Haziran 2003 tarihine kadar tahakkuk etmiş borçlarını yeniden yapılandırmak için bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen 30 gün içinde SSK'ya başvurabilecek. SSK yönetim kurulu, başvuru süresini 30 güne kadar uzatmaya yetkili kılınıyor. Yeniden yapılandırılan borçları ödeme süresi içinde her ay için bir önceki aya ait, Hazine'ce açıklanan TL cinsinden iskontolu ihraç edilen DİBS'lerin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu daha önceki açıklamasında, gecikme zammı ve cezaların silinmesinin ardından borç aslına Hazine borçlanma bileşik faizinin uygulanmasının öngörüldüğünü belirtmişti. Eski sistemdeki 18 ay ve 24 aya kadar olan taksitlendirme süresinin kaldırılacağını kaydeden Başesgioğlu, bunun yerine taksit sayısında bir sınırlama olmaksızın borçlunun ödeme durumuna göre bir takvimde belirleneceğini söylemişti. Başesgioğlu, Bağ-Kur'a olan borçların yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemenin de Bağ-Kur'la ilgili kanun tasarısının TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesi sırasında önerge ile yapılacağını bildirdi. Bağ-Kur'a olan prim borçlarının toplamı ise 10.5 katrilyon lira civarında bulunuyor. TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen yasa ile Bağ-Kur, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı olmaktan çıkarılarak ilgili kuruluş haline getiriliyor. İdari ve mali bakından özerk bir kuruluş olarak tanımlanıyor. Yine aynı yasaya göre, kurumun yönetim kurulunda tarım sigortalılarını ve kurum çalışanlarını temsilen birer üye bulunacak. Yönetim Kurulu asil üyeliklerinin boşalması halinde, en çok oy alandan başlayarak yedek üyeler göreve çağrılacak. Yasayla kuruma ait gayrimenkullerin kira bedelleri, her yıl DİE'ce açıklanan tüketici fiyat indeksinden az olmamak üzere rayiç veya emsal değer dikkate alınarak belirlenecek. Kurum gelirlerinin en yüksek getiriyi sağlayacak şekilde yönetilmesi esas olacak. Gelirlerin değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum, Bakanlık, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığı'nın ortaklaşa hazırlayacakları ve Bakanlar Kurulu'nca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Bağ-Kur sigortalısı sayılmak için gelir vergisi mükellefleri ile gelir vergisinden muaf olmak kaydıyla esnaf ve sanatkar sicili ya da kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olma şartı aranacak. Bağ-Kur sigortalılığının başlangıç ve bitiş tarihlerinin tespitinde, esnaf sanatkar sicili ve kununla kurulu meslek kuruluşlarının kayıtları esas alınacak. 3 ay içinde kayıt ve tesciline yaptırmayan sigortalılar, kurumca re'sen kayıt ve tescil edilecek. Yasa, vergi dairelerine, mükelleflerin tescil ve terkin işlemlerini 3 ay içinde bildirme yükümlülüğü de getiriyor. Kamu kurum ve kuruluşları, kurumun talebi üzerine sigortalıların sigortalılık işlemlerinde esas alınacak bilgileri vermek zorunda olacaklar. Kurumdan maluliyet aylığı alınabilmesi için prim borcu bulunmama şartı aranacak. Bağ-Kur sigortalılarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az 5 tam yıl hizmet süresi şart olacak. Sigortalının ölümü halinde, 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve sosyal güvenlik kurumları kapsamında çalışmayan erkek çocuklar ile yaşları ne olursa olsun evli olmayan kız çocuklarının her birine yüzde 25 oranında aylık bağlanacak. Diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra bu kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenecek. Sigortalılarca süresi içinde ve tam olarak ödenmeyen primler, 6183 Amme Alacaklarının Tahsiline İlişken Yasa hükümlerine göre alınacak. Aylıkları ödeme dönemini, Çalışma ve Sosyal Güvelik Bakanlığı'nın bağlı kuruluşu Sosyal Güvenlik Kurumu belirleyecek. Yasaya göre, ev kadınları ve Türkiye'de ikamet eden yabancı uyruklular da isteğe bağlı sigortalı olabilecekler. Bağ-Kur kapsamına giren sigortalılardan kuruma tescillerini zamanında yaptırmayanlar, sigortalılıkları sona erdiği halde bu durumlarını kuruma bildirmeyenler ve sağlık karnelerini usulsüz kullananlara 50 milyon lira idari para cezası verilecek. Askerlik borçlanma tutarı, talep tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içerisinde ödenecek. Borçlanma primleri süresi içerisinde tam olarak ödenmezse borçlanma geçersiz sayılacak. Sağlık sigortası yardımlarında, bu kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar, yaşlılık ve malullük aylığı alanlar ile bunların eş ve bakmakla yükümlü oldukları ana ve babaları yararlanabilecek. Ölüm aylığı alanlar da sağlık sigortasından yararlanacaklar. Bu kanuna göre, ilk defa sigortalı imkanların sağlık yardımından yararlanmaları, en az 8 ay, yeniden sigortalı olanların ise en az 4 ay eksiksiz sağlık sigortası primi ödemiş olmaları, sağlık ve sigorta prim borcu bulunmaması şartına bağlanıyor. Ayakta yapılan tedavilerde poliklinik muayene ücretinin ve verilen ilaç bedellerinin nasıl uygulanacağı ve hangi oranda olacağı kurumca belirlenecek. Sağlık Sigortası hesabında toplanan paralar başka bir maksatla kullanılamayacak. Kuruma kayıt ve tescili yapıldığı halde, kayıt ve tescil tarihinden itibaren 5 yıl ve daha fazla süreyle hiç prim ödememiş olan sigortalılar hakkında, sigortalılık hakları saklı kalmak kaydıyla sigortalılık işlemleri durdurulacak. Ancak, sigortalıların bu süreye ilişkin primleri, ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağının prim tutaraa kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olma şartı araı üzerinden hesaplanarak tahsil edilecek. Yasa, tarımda kendi adına ve hesabına çalışanlarla ilgili düzenlemeler de öngörüyor. Buna göre, sigortalılığın sona ermesinde, fiilen çalışmanın sona erdiği tarih esas alınacak. Sigortalılar, sigortalıklarının sona erdiği tarihten itibaren 3 ay içinde kuruma bildirimde bulunacaklar. Köy ve mahalle muhtarları, bu kanuna göre sigortalı sayılanları sigortalılıklarının başladığı tarihten, sigortalılığı sona erenleri ise sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren en geç 3 ay içinde kuruma bildirmekle yükümlü olacaklar. Yasayla sigorta primi, idari para cezası, sosyal yardım zammı ve bunlara bağlı gecikme zammı ve faiz borcu ile işsizlik sigortası kanunu kapsamına giren işsizlik sigortası primi ve buna bağlı gecikme zammı ve faiz borcu bulunan işverenler, 30 Haziran 2003 tarihine kadar tahakkuk etmiş borçlarını yeniden yapılandırmak için bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen 30 gün içinde SSK'ya başvurabilecek. SSK yönetim kurulu başvuru süresini 30 güne kadar uzatmaya yetkili kılınıyor. Yeniden yapılandırılan borçları ödeme süresi içinde her ay için bir önceki aya ait, Hazine'ce açıklanan TL cinsinden iskontolu ihraç edilen DİBS'lerin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanacak. Ayrıca aynı madde üzerinde yapılan bir tekrir-i müzakere ile borçlarını ödemeyenlere faiz cezası getirildi. Bu çerçevede sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler süresi içinde ve tam olarak ödenmezse primlerin ödenmeyen kısmına sürenin bittiği tarihten başlamak üzere yüzde 10 faiz uygulanacak. Bu miktara borç ödenene kadar gecikilen her ay için Hazine Müsteşarlığı'nca açıklanacak bir önceki aya ait TL cinsinden iskontolu ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerini aylık ortalama faizi birleşik bazda uygulanarak gecikme faizi uygulanacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu, daha önceki açıklamasında, gecikme zammı ve cezaların silinmesinin ardından borç aslına Hazine borçlanma bileşik faizinin uygulanmasının öngörüldüğünü belirtmişti. Eski sistemdeki 18 ay ve 24 aya kadar olan taksitlendirme süresinin kaldırılacağını kaydeden Başesgioğlu, bunun yerine taksit sayısında bir sınırlama olmaksızın borçlunun ödeme durumuna göre bir takvim belirleneceğini söylemişti. Başesgioğlu, Bağ-Kur'a olan borçların yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemenin de Bağ-Kur'la ilgili kanun tasarısının TBMM genel kurulunda görüşülmesi sırasında önerge ile yapılacağını bildirdi. Bağ-Kur'a olan prim borçlarının toplamı ise 10.5 katrilyon lira civarında bulunuyor.