Trans yağlar hakkında bilmeniz gerekenler: Alzheimer tetikleyicisi

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gıda Teknolojisi Ana Bilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Sibel Bölek, ticari olarak üretilen gıda maddelerinin dayanıklılığını artırmak amacıyla endüstriyel işleme tabi tutulan yağlara trans yağ denildiğini ifade ettti. 

Trans yağların kalp sağlığına olumlu etkileri bulunan iyi huylu kolesterol miktarını düşürdüğünü, zararlı etkileri bulunan kötü huylu kolesterol miktarını yükselttiğini ifade eden Bölek, bu durumun koroner kalp hastalığının oluşmasında önemli parametrelerden birisi olduğuna dikkati çekti. 

Bölek, büyük çapta ticari üretimi gelişen margarin endüstrisiyle başlayan trans yağ asit içeriği yüksek yağların, kremalı bisküvi, çikolata, kraker, cips, patlamış mısır, şekerleme, kuru pasta, salata, salata sosu, aperitif yiyecekler, kızartmaların üretiminde kullanıldığını aktardı. 

Günlük alımı en aza indirilmeli
Gıda maddelerinin depolanması ve işlenmesi sırasındaki oksidasyonla da miktarı artan trans yağ asitlerinin sağlık üzerinde olumsuz etkileri olduğunun bilimsel çalışmalarla ortaya konulduğunu ifade eden Bölek, bu yağların günlük alımının olabildiğince düşürülmesi gerektiğini vurguladı.

Karaciğer yağlanması ve obezite tehlikesi

Trans yağ asitlerinin koroner hastalıklar haricinde birçok hastalıkla da ilişkisinin olduğunu ifade eden Bölek, şunları kaydetti:

"Yapılan araştırmalar, trans yağların kanser riskini beş katına çıkardığını, inme riskini arttırdığını, gebelik süresini kısalttığını, anne sütünün kalitesini düşürdüğünü, bağışıklık sistemini zayıflattığını, pankreasın insülin tepkisini azalttığını, karaciğer yağlanmasına ve obeziteye neden olduğunu göstermiştir.

Bilimsel çalışmalar, özellikle orta yaş ve üzeri insanların hafızalarını kaybetmelerine neden olan alzheimer hastalığı ile trans yağ asit miktarı arasında pozitif bir ilişki olduğunu, hatta trans yağ asitlerinin alzheimer desteklediğini belirtmiştir. Trans yağ asidi alımındaki yüzde 20'lik bir artışın alzheimer olma riskini dört kat artırdığı öne sürülmüştür."

Çocuklar için dikkat!
Trans yağ tüketen 13-14 yaş arası çocuklarda, saman nezlesi, atopik bozukluklar, alerjik astım ve egzama sıklığının da yüksek olarak saptandığına dikkati çeken Bölek, çocukların sık olarak tükettiği gıdalardan orta boy patates kızartmasında 8 gram, 1 adet donut halkasında 5 gram, 1 adet kekte 4,5 gram, 3 adet kremalı kurabiyede 2 gram, 1 yemek kaşığı margarinde 3 gram, küçük patates cipsinde 3 gram, 1 gofrette ise 3 gram trans yağ bulunduğu bilgisini paylaştı.