Sevgili öğrenci dostlarım, uzun
yıllar binlerce öğrenciyi sınava hazırlamış biri olarak “Bu ilk
yazımda hangi konuyu ele alayım” diye düşünürken şöyle bir soru
sordum kendime: “Öğrencilerin ders çalışırken en önemli sorunu
ne?”
Ve hiç düşünmedem aklıma
konsantrasyon, yani dikkatimizi çalıştığımız konuya verememe sorunu
geldi.
Bu nedenle; bu yazımda niçin
konsartre olmadığımızı, bir sonraki yazımda da konsantrasyonumuzu
güçlendirmek için neler yapmamız gerektiğini işlemek
istedim.
Bu haftadan itibaren bu köşede
başta ÖSS, OKS, SBS ve TUS gibi sınavlara hazırlanan sınav
maratonculularına ve okul başarısını artırmak isteyenlere yönelik,
etkili öğrenme, motivasyon, konsantrasyon, özgüven, sınav
teknikleri, sınav stresi ile baş etme gibi konularında pratik,
uygulanabilir önerilerde bulunacağım…
Gelelim öğrencilerin çoğunun
başının belası konsantrasyon konusuna…
Konsantrasyon, kişinin çalıştığı
bir konuya, meşgul olduğu işe ya da düşündüğü bir düşünceye yüzde
yüz dikkatini vermesi ve kendini kaybetmesidir.
Konsantrasyon beynin bir silme
faaliyetidir: Beynin bir anda algılayabeleceği her şeyi silip bir
noktaya sabitlenmesidir.
Odaklanırken kişinin algılayabileceği
etkenler, dış etkenlerin yanı sıra iç etkenleri de kapsar. Yani
kişi ders çalışırken komşunun
çocuğunun sesi, televizyondaki bir reklam, odasına girip çıkan bir
kişinin dışında bir arkadaşıyla dün yaptığı bir tartışma, bir ay
sonra gireceği sınavı zihninde canlandırarak, “Ya olmazsa diye bir
düşünce..... gibi konular dersten
kopmasına sebep olabilir.
İçerden ve dışarıdan gelen
tetikleyiciler, kişinin ya bir noktaya sabitlenmesini engeller ya
da konsantre olduysa sabitlendiği noktadan koparır.
İnsanlar iki temel sebepten dolayı
konsantre olamazlar.
Zihin
geçmiştedir.
Bu
durumda beyin, geçmişin çöp tenekesinde bir şeyler karıştırıyordur.
Genellikle de iyi şeyleri bulup önümüze getirmez.
Bir çok başarımız, mutluluğumuz,
olumlu anımız dururken gidip bir yıl önce yaşadığımız bir
başarısızlığı, 6 ay önce yaşadığımız bir hayal kırıklığını, bir ay
önce yaşadığımız bir üzüntüyü gündeme getirir, tazeler, bize tekrar
tekrar yaşatır.
O zaman üzüldüğümüz yetmiyormuş
gibi şimdi de aynı olayları hatırlar ve üzülürüz.
Zihin
gelecektedir.
Bu durumda, zihin, ya gelecekle
ilgili en olumsuz ihtimale odaklanmıştır ve kaygı dünyasındadır ya
da gelecekle ilgili devamlı fanteziler kuruyor olabilir.
Zihniniz, kaygı dünyasında ise
sınavla ilgili en olumsuz ihtimale saplanmışınız demektir. Yani
olumsuz düşüncelerle boğuşuyorsunuzdur.
Bu durumda, olumlu olmak için
aktif bir çaba harcamalısınız. Eğer aktif bir çaba harcamaz ve
durumun akışına bırakarak zihninizdeki düşünce tarzınızı
değiştirmezseniz kendi kendinizi kilitlersiniz, çalışamaz hale
getirirsiniz.
Bu durum, sınavdan önce
öğrencilerin yaşadığı en yaygın ve en önemli sorundur. Çünkü kaygı
stresi meydana getirir.
Oysa sınav stresini yenmek için
beynimizi sınav anına değil, sınav sonundaki en olumlu ihtimale
odaklamanız gerekir.
Zihin gelecek ise fanteziler
koruyor olabilir diye belirtmiştik, bu noktada, insanın hedefi ile
ilgili hayal oluşturması fantezi kurması ile karıştırılmamalıdır.
İnsanın hedefleri ile ilgili hayal kurması, motivasyonun
kaynağıdır.
Hiçbir hayali olmayan insanın,
hiçbir gerçeği de yoktur.
Her şey hayal kurmakla
başlar.
Hayal gücü, bilgi gücünden daha
önemlidir.
Hayaller umutları besler. Tabii
ders çalışmak yerine hep hayal kurmakla zamanı öldürmek de ham
hayal peşinde koşmak demektir.
Önemli olan sürece odaklanmaktır.
Yani o hedefi hayal etmelisiniz, ders aralarında tabii… Bununla
birlikte kesinlikle bu hedefe ulaşmak için çıkacağınız merdiven
basamaklarını da görmelisiniz.
Burada fanteziden kastım; daha çok
duygusal, romantik konulardır.
Ders çalışmaktan daha çok, yarın
arkadaşınızla buluşup geçireceğiniz romantik saatlerin fantezisini
kurmakla meşgul olmak bir sonraki dönemde de sizin aynı dersleri
tekrar tekrar çalışmanıza neden olacaktır.
Özellikle ÖSS"ye ve OKS"ye hazırlık
dönemi gerçekçi ve mantıklı olma dönemidir, duygusal olma dönemi
değildir. Çünkü, bu sizin sınavınız ve sınava sadece siz
gireceksiniz ve sınavda size sizden
başka hiçkimse yardım etmeyecek.