ABD Senatosu, Obama yönetimine teşvikli Çin mallarına 'telafi edici' vergi uygulanması için yetki veren tasarıyı onayladı. Temsilciler Meclisi'nden de geçmesi beklenen tasarı milyarlarca dolarlık ticaret hacmine sahip ürünleri kapsıyor.
Abone olAmerika Birleşik Devletleri Senatosu, Washington yönetiminin Çin ve Vietnam'ın devlet teşviki ile desteklenmiş ürünlerine ek ithalat vergisi uygulayabileceğini belirten bir karar aldı.
Bir Amerikan mahkemesi, Çin ve Vietnam mallarına bu şekilde vergi uygulanamayacağına hükmetmişti.
Senato'daki oylama, karara yanıt niteliğinde ve uygulanagelen ek vergilerin devamını sağlıyor.
Amerikan Ticaret Odaları ve Ulusal Üreticiler Derneği'nin desteklediği tasarının Temsilciler Meclisi'nden de hızla geçerek yasalaşmak üzere Başkan Barack Obama'nın imzasına sunulması bekleniyor.
Pekin yönetimi, ABD Kongresi'nin bu adımı karşısında henüz yorum yapmadı.
Obama yönetiminin destek verdiği girişime karşı çıkanlar bunun Çin-ABD ilişkilerinde gerilimi artırabileceği uyarısında bulunuyor.
Temel sav 'Amerikalı çalışanı korumak'
Tasarıyı savunanlar ise, bu şekilde binlerce Amerikalının işlerinin korunacağını söylüyorlar.
Senato Maliye Komisyonu Başkanı Max Baucus, "Bu tasarıyı onaylayarak Çin'in adil olmayan ticari uygulamalarına karşı yürütülen mücadelede Amerikalı işçi ve işverenleri desteklemiş oluyoruz" dedi.
Baucus açıklamasında "Amerikalı şirketler ve çalışanlar için dengeli bir zemin oluşturabilmek için bu telafi edici verigileri muhafaza etmemiz ve ticaret yasalarımızı katı bir şekilde uygulamamız gerek." ifadesine yer verdi.
Girişimin destekçileri Çin'den ithal edilen çelik, alüminyum, kağıt, kimyasal madeler ve bazı diğer ürünlerle, Vietnam'dan gelen plastik torbalara halihazırda uygulanan ek vergilerin 80 bin Amerikalının işlerinde kalmasını sağladığını savunuyor.
Geçen Aralık ayında bir temyiz mahkemesi, Amerikan Ticaret Bakanlığı'nın 'piyasa ekonomisi olmayan', devletin merkezi bir rol oynadığı ekonomilerin ürünlerine, sübvansiyonları gerekçe gösterip ek vergi uygulama yetkisi olmadığına hükmetti.
Karar, milyarlarca dolarlık ticaret hacmine sahip 20'yi aşkın kalemi bağlıyor; ek vergilerin Çin'den güneş enerjisi paneli ve rüzgar türbini gibi yeni ürünlere uygulanmasının önünü kesiyordu.
Mahkeme, bunun için Kongre'den yetki alınması gerektiğini bildirdi. Kongre'de görüşülen tasarı, bu açığı kapatmaya yönelik.
'Pazar ekonomisi' tartışması
ABD, uzun yıllar piyasa ekonomisi olmayan ülkelerde sübvansiyon oranlarının tam hesaplanamadığı gerekçesiyle, ürünlere anti-damping yasaları doğrultusunda vergi uygulamıştı.
Ancak 2000'li yıllarda George W. Bush yönetimi Çin'in ekonomisinin "yeterince" geliştiğine hükmedip, bakanlık eliyle "telafi edici" ek vergileri devreye soktu.
Çin, bu siyaset aleyhinde hem ABD mahkemelerinde hem de Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) nezdinde girişim başlattı.
DTÖ de Çin'i haklı bulup, ABD'nin aynı mala hem telafi edici hem de anti-damping vergisi uygulayarak çifte vergilendirme yaptığı hükmünü vermişti.
Bazı gruplar bu gerilimin aşılması için Çin ve Vietnam'a da 'piyasa ekonomisi' statüsü verilmesini savunuyor.
Döviz kurları konusundaki görüş ayrılıkları da ABD ve Çin ticari ilişkilerinde gerilim yaratan kilit bir mesele.
ABD, Çin'i para biriminin değerini kasten düşük tutarak, ürünlerini ucuzlatıp cazip hale getirmek ve bu şekilde haksız rekabet sağlamakla suçluyor.
ABD Senatosu geçen yıl sonlarında, para birimini yapay olarak düşük tuttuğu gerekçesiyle Çin'e yaptırım uygulanmasını talep eden bir karar tasarısını da onayladı, ancak tasarı Temsilciler Meclisi'nden geçmedi.
Çin yönetimi ise eleştirileri para biriminin hareketlerini gevşettiğini söyleyerek yanıtlıyor.
ÖNCEKİ HABERLER
