Cinler yalnızken gelir!
Bizler romantik bir yılbaşı için kar beklerken, evsizler bu kış da sokaklarda. yol kenarlarında, parklarda, bankamatiklerde, derme çatma kulübelerinde yalnızlar... dahası var: cinler onlara en çok yalnızken geliyor... radikal'den berrin karakaş'ın hazırladığı çarpıcı dosya sosyal yaraya parmak...
Bizler romantik bir yılbaşı için kar beklerken, evsizler bu kış da sokaklarda. Yol kenarlarında, parklarda, bankamatiklerde, derme çatma kulübelerinde yalnızlar... Dahası var: Cinler onlara en çok yalnızken geliyor... Radikal'den Berrin Karakaş'ın hazırladığı çarpıcı dosya sosyal yaraya parmak basıyor...
Londra evsizlerini 1903’te yazmıştı Jack London. 1930 büyük ekonomik bunalımının etkileriyle dört bir yana sirayet eden yoksulluğun neticesinde sayıları artan evsizler hükümetleri bu konuda tedbirler almaya itmiş, lokal çalışmaları başlatmıştı Avrupa’da. George Orwell 1933’te Paris ve Londra’daki evsizlerin hikayesini yazmış, acı gerçekleri seneler öncesinden anlatmıştı. Amerika ve Avrupa’da 1990’lar itibariyle hükümetleri yeni politikalar geliştirmeye zorunlu kılan evsizlik problemiyle birlikte devlete bağlı kurumlar, bağımsız kuruluşlar, yardım merkezleri, kiliseler hep birlikte çözüm aramaya girişmişlerdi. 2010 itibariyle New York’taki evsizlerin sayısı yaklaşık 51 bin. Los Angeles’ta 48 bin. Los Angeles’ta evsizler için yılda harcanan para toplam 235 milyon dolar. Londra’da evsizlere yardım eden 700’den fazla kuruluş var. Bizde bu kadar eskiye dayanmadığından problem, evsizlerin sayısı da oralara kıyasla az olduğundan soruna dair çalışan devletten bağımsız kurumlar yok denecek kadar az.
Bir şey yapmalı!
Evsizlerin en fazla olduğu Amerika ve İngiltere’de de özellikle sağlık konusunda durum pek iç açıcı değil. Yine de Londralı evsizlerin 1991’den beri yazdıkları haftalık dergileri “The Big İssue’nun bunca zaman devam eden varlığı bile aramızdaki farka dair epeyi şey söylüyor. İngiltere’deki, Amerika’daki evsizlerin sayısı, çoğunun kimliği olmadığı için kesin rakamlar olmasa da belli. Bizdeyse böyle bir istatistik yok. Şefkat-der’in tahmini rakamları 10 bini İstanbul’da olmak üzere 70 bin ile 100 bin arasında. İstanbul Büyükşehir Belediye’sini aradığınızda tek söyledikleri hava donacak kadar soğuk olduğunda evsizleri götürdükleri Edirnekapı’daki ismi bile çok şey söyleyen “Toplama Merkezi.” Ne toplanıyorsa…
Bu merkezde yer kalmadığında belirli ilçelerde açılan spor salonlarına götürülüyor evsizler. Konya’da ve İstanbul’da merkezleri bulunan Şefkat-Der Genel Başkanı Hayrettin Bulan her yıl Cumhurbaşkanlığı’na, 81 ilin belediyelerine, valiliklere, Sağlık Bakanlığı’na, Başbakanlığa vs evsizlere kalıcı bir merkez sağlanması adına başvurduklarını ve sonuç alamadıklarını söylüyor. Son beş yıldır “yönetmelik oluşturduk açacağız”dan öte bir söz duymadıklarını anlatıyor. “İBB evsizleri toplarken kameraları çağırdığı gibi sokağa salarken de çağırmalı” diyor Bulan. Keza toplanan evsizler en geç bir ay sonra sokaklara geri gönderiliyorlar.
“Taciz yok” raporu
İBB 2004 yılından beri evsiz insanları donmaktan kurtarmaya çalışıyor. Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM), Emniyet Müdürlüğü ve İlçe Belediyeler, sokaklardaki evsizleri 112 Acil Kurtarma ekiplerine bildirmek suretiyle tedbir almaya çalışıyorlar. Merkezde toplanan evsizlerden Darülaceze’nin kabul şartlarına uyan 60 yaş üstü evsizlerin bazıları Darülaceze’ye gönderiliyor. Bazıları memleketlerine... 2005-2006 yıllarında 498, 2007’de 317, 2008’de 246 evsiz, Şefkat-der’in verdiği rakamla geçen sene 900 evsiz getirilmiş bu merkezlere. Evsizlere yardım etmeye çalışan önemli bir kurum da SHÇEK (Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu). 2010 Mayıs ayı istatistiklerine göre fiilen bakılan yaşlı sayısı 7453. Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nde kayıtlı kişi sayısı 4298. Bulabildiğimiz kayıtlar arasında TBMM İnsan Hakları Komisyonu’nun Ankara Şehirlerarası Terminali’nde (AŞTİ) yaşayan 200 evsizin taciz ve kötü muameleye uğradıklarına dair yapılan başvuruya cevaben hazırladığı rapor var.
İl Emniyet Müdürlüğü yaptığı araştırmada 58 evsize rastlamış sadece AŞTİ’de. Ve hiçbirinin taciz ve kötü muameleye uğramadığı tespit edilmiş(!)