Zehirlenmelerde nelar yapılmalı?
Abone olDoktorlar, bu belirtilerin bulunduğu bir ortamın görülmesi durumunda yapılacak şeyleri bir bir sıraladılar.
Acil Tıp Uzmanı ve Türkiye Acil Tıp Derneği Eski Başkanı Dr.
Ülkümen Rodoplu, renksiz ve kokusuz olan karbonmonoksit (CO)
gazının fark edilemeyeceği için öldürücü olabileceğini belirtti.
Rodoplu, kansızlığı olanlar, kronik bronşitli, kalp ve damar
sistemi hastaları, yeni doğanlar ve hamilelerin zehirlenmesinin
daha kolay olacağını söyledi. Türkiye Acil Tıp Derneği Eski Başkanı
Dr. Rodoplu, kış aylarında sıkça rastlanan duman zehirlenmesine
karşı vatandaşları uyardı. Duman zehirlenmesinin, karbonmonoksit
zehirlenmesi olduğunu anlatan Rodoplu, karbonmonoksitin, vücutta
her yere kolayca geçebileceğini ve kanda bulunan ve oksijen taşıyan
hemoglobin adı verilen maddeye kolayca bağlanabildiğini söyledi. Bu
nedenle bu gazla zehirlenmenin çok kolay olduğunu vurgulayan
Rodoplu, şunları kaydetti: “Karbonmonoksit gazı; renksiz, kokusuz,
tatsız bir gazdır. Bu yüzden de fark edilmesi zordur. Bu nedenle,
zehirlenmeleri de çok ağır ve öldürücü olur. İlkyardım gönüllüsü
tarafından karbonmonoksit zehirlenmesi belirtilerinin iyi bilinmesi
ve erken saptanması hayat kurtarıcı olacaktır. Karbonmonoksit gazı,
kazayla veya intihar amacıyla zehirlenmeye neden olabilir. Ayrıca,
kansızlığı olanlar, kronik bronşitli hastalar, kalp ve damar
sistemi hastalığı olanlar, yeni doğanlar, hamileler risk
grubundadır. Bu kişilerin zehirlenmesi daha kolay ve sonuç daha
öldürücüdür.” Bütan gazı, kömürle çalışan soba, ocak ve diğer
ısıtıcılar, otomobil egzozu dahil her türlü dumanın bu tür
zehirlenmelere neden olacağını söyleyen Rodoplu, kapalı bir ortamda
15-20 dakika çalıştırılan bir aracın egzozundan çıkan
karbonmonoksitin de öldürücü düzeylere ulaşabileceğine işaret etti.
Rodoplu, zehirlenmelerde ilk belirtilerin, baş ağrısı, sarhoşluk
hissi, kulak çınlaması, yorgunluk ve bulantı olduğunu, daha sonra
düşünmede güçlük, göğüs ağrısı, çarpıntı, uyuşma, deride renk
değişikliği, görme bozuklukları ve karın ağrısı gibi belirtilerin
görüleceğini bildirdi. Zehirlenmelerde önce can güvenliğinin
sağlanması gerektiğini söyleyen Rodoplu, şunları söyledi: “Önce
kendi çalışma alanınızı, sizi tehlikeye sokacak durumdan kurtarın.
Ortamı havalandırın, etkilenmiş ya da zehirlenmiş olanları hareket
ettirebiliyorsanız temiz havaya çıkarın. Hiç vakit yitirmeden, 112
ambulansı arayın. Hastanın bol oksijen almasını sağlayın.
Uyanıklığını sağlamak için yüzüne su serpilebilir. Bilinci yerinde
ise sık ve derin nefes almasını önerin. Gerekiyorsa, kalbi ve
solunumu durmuşsa, ‘temel yaşam desteği’ uygulayın. Bunun için
mutlaka eğitim almış olmalısınız. Kazazedenin yüzde 100 oksijene
ihtiyacı olacağından, mutlaka bu imkanların sağlanacağı bir
hastaneye naklini sağlayın.”