Yusufeli’nde yeni ilçe inşa ediliyor
Abone olARTVİN’in Yusufeli ilçesinde yapımı süren Yusufeli Barajı, ilçe merkezi ve 4 köyü sular altında bırakacak. 150 yıllık tarihinde 6 kez yeri değiştirilen ve 7'nci kez taşınmaya hazırlanan Yusufeli için yeni yerleşim yeri inşa ediliyor. 68 yıllık ilçe yerleşim yerine veda etmeye hazırlanan vatandaşlar, yeni yerleşim yerine geçecek olmanın heyecanını yaşıyor.
Türkiye sınırları içerisinde 410 kilometrelik uzunluğa sahip
Kuzeydoğu Anadolu'nun en büyük nehirlerinden olan Artvin'deki Çoruh
Nehri üzerinde 26 Şubat 2013 tarihinde dönemin Başbakanı,
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından temeli atılan
Yusufeli Barajı ve HES Projesi inşaatı sürüyor. 270 metre
gövde yüksekliği ile Türkiye'nin en yüksek, dünyanın ise Çin'deki
292 ve Gürcistan'daki 272 metre yüksekliğindeki barajlardan sonra
çift eğrilikli ince kemer baraj tipi kategorisinde 3'üncü en yüksek
barajı olacak olan Yusufeli Barajı, ilçeyi sular altında bırakacak.
İlçe merkezi ile 4 köyün sular altında kalacağı Yusufeli'nde
yaklaşık 5 bin konut, 270 iş yeri ile 9 bin 430 dönüm tarım arazisi
sulara gömülecek. 150 yıllık tarihinde 6 kez yerleşim yeri
değiştirilen ve 7’inci kez taşınmaya hazırlanan Yusufeli’nde geri
sayım başladı.
MEZARLAR TAŞINIYOR
1950 yılında son yerleşim yerinde kurulun Yusufeli ilçe merkezi,
Yansıtıcılar Mevkii'ndeki yeni yerleşim yerine taşınacak. Yeni
yerleşim yeri için başlatılan alt yapı çalışmalarında sona gelindi.
Alt yapı yatırımları ile bin 638 konut inşaatının planlandığı yeni
yerleşim yerine mezarlar taşınmaya başladı. Yusufeli Belediyesi,
sular altında kalacak 7 farklı toplu mezar yerinde bilirkişiler,
muhtarlar ve belediye meclis üyelerinden oluşan komisyonlarla
birlikte inceleme yaptı, taşınacak mezarları kayıt altına aldı.
Vatandaşların talepleri ile tespit edilen 500 dolayında mezar, yeni
yerleşim yerindeki toplu mezar alanına taşınıyor.
Yusufeli için yaklaşık 150 hektarlık yeni yerleşim alanına 334
konut inşa edilecek. 1600 yetişmiş ağaç, 16 bin adet çalı türü
peyzaj bitkisi ekilecek. Bölgede, 100 dönümlük alan tarımsal alan
olacak. Yansıtıcılar Mevkii'nde kurulan yeni yerleşim yerinde kamu
binaları, ev ve işyerleri ile yol, kaldırım ve parklar ortaya
çıkmaya başladı. 68 yıllık ilçe yerleşim yerine veda etmeye
hazırlanan vatandaşlar, yeni yerleşim yerine geçecek olmanın
heyecanını yaşıyor. Kimi vatandaşlar, yeni yerleşim yerinin
eskisinden daha güzel olduğunu belirtiyor, kimileri ise anıları
olduğu eski yerleşim yerinden ayrılmanın zor olacağını dile
getiriyor. Yeni yerleşim yerinde işyeri beklentisi olan esnaflar
da, kendilerine verilecek müjdeli haberi bekliyor.
‘GÜZEL BİR İLÇE OLACAK’
Yusufeli’ne veda edeceklerini anlatan Osman Aksu, “Umarım yeni
yerleşim yeri güzel bir ilçe olur. Gördüğümüz kadarıyla güzel
çalışmalar oluyor. Güzel bir ilçe olacak. İnşallah evimiz de
kurulur, işimizi de kurarız güzel bir yaşam sürdürürüz” dedi.
Yusufeli halkının yerleşim yerini terk edecek olması nedeniyle
mağduriyet yaşayacağını savunan Serkan Duman da, “Yusufeli halkı
mağdur ama bize yüzyılın yeni ilçesi sözü verildi. Onun için bizim
gözümüz arkada değil, güzel bir ilçe olacağına inanıyoruz” diye
konuştu.
Yeni yerleşim yerinde inşa edilen konutları beğenmeyen Yaşar Koçoğlu ise, “Yeni yapılan konutlardan ben memnun değilim. Penceresi, mutfağı, odaları küçük. Binalar birbirine çok yakın, sıkışık yapılmış. Biz böyle beklemiyorduk, daha iyisini bekliyorduk. İnşallah diğer yapılacak yerlerde buna dikkat edilir” ifadelerini kullandı.
Yusufeli Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Mehmet Özdemiroğlu da, yeni yerleşim yerinde çalışmaların sürdüğünü hatırlattı. Özdemiroğlu, “Devlet eliyle iskan yapılıyor. Hak sahipliğiyle ilgili olarak Yusufeli ilçesindeki 150 esnafımıza iş yeri çıkmadı. Şu an ilçe merkezinde 400’e yakın esnafımız var, 150 tanesi yeni yerleşim yerinde hak sahibi değil. Daha ortada bir plan proje yok, biz de o arkadaşlarımıza iş yeri çıkmasını bekliyoruz” diyerek esnafın mağduriyetinin giderilmesini istedi.
YUSUFELİ'NİN TAŞINMA SÜRECİ
Yusufeli bölgesi, Çoruh Nehri havzasında yer alan batıda Bayburt,
İspir, doğuda Oltu ve kuzeyde Artvin bölgeleri kültür çevresinde
yer almaktadır. Nehir havzaları insanoğlunun ilk önce yerleşik
hayata geçerek tarım toplumunu oluşturduğu yerlerdir. 1892 yılına
kadar 3 kez yerleşim yeri değişen Yusufeli'nin eski adıyla Kiskim
olan ilçe merkezi Öğdem'den Ersis’e taşındı. 29 Haziran 1926
tarihinde çıkarılan kanunla da kaza merkezi yeniden Ersis’ten
Öğdem’e nakledildi. 1 Haziran 1933 tarihinde Artvin vilayeti
lağvedilerek, merkezi Rize olan Çoruh vilayeti kuruldu. Artvin’in
kaza olması ile Yusufeli kazası ve köyleri tekrar Erzurum
vilayetine bağlandı. Çoruh vilayetinin merkezi, 4 Ocak 1936
tarihinde çıkarılan kanunla Rize’den Artvin’e nakledildi. Aynı
kanunla Yusufeli, Erzurum vilayetinden alınarak, tekrar Çoruh
vilayetine bağlandı. 17 Şubat 1956 tarihinde Çoruh vilayetinin ismi
Artvin olarak değiştirildi. 18 Şubat 1950 tarih ve 5531 numaralı
kanunla Yusufeli ilçe merkezi, Öğdem’den bugünkü merkezi olan
Ahalt’a nakledildi.
YUSUFELİ BARAJI VE HES
Artvin’de, 270 metre gövde yüksekliği ile Türkiye'nin en
yüksek, dünyanın ise Çin'deki 292 ve Gürcistan'daki 272 metre
yüksekliğindeki barajlardan sonra çift eğrilikli ince kemer baraj
tipi kategorisinde 3'üncü en yüksek barajı olacak Yusufeli
Barajı’nda, 558 mega watt kurulu güce sahip santral ile 650 bin
nüfuslu bir şehrin elektrik ihtiyacı karşılanabilecek. Türkiye'nin
kendi öz kaynakları ile tamamı Türk mühendisler tarafından inşa
edilen baraj projesinde, yaklaşık 3 bin kişi vardiyalı 24 saat
süreyle çalışıyor. Gövde yüksekliği 100 katlı bir gökdelene eş
değer olacak Yusufeli Barajı'nda, Artvin'den Edirne'ye 13 metre
platform genişliğinde beton yol veya 120 metrekarelik 60 bin adet
konutun inşa edilebileceği 4 milyon metreküp beton kullanılacak.
Gelecek yılın yarısından itibaren su tutulmaya başlanacak, 2020
yılında ise elektrik üretimine geçilecek. 2130 milyon metre küp su
depolanacak ve 2,5 milyar liraya mal olması planlanan proje ile
günlük 3 milyon lira elektrik enerjisi geliri elde edilecek.