Internet Haber Mobil Uygulama
Internet Haber mobil uygulamasını denediniz mi?
Internet Haber mobil uygulamasını denediniz mi?
GÜNCEL:"YÖK Başkan Vekili Prof. Dr. Hasan Mandal; Türkiye'deki üniversitelerde yabancı öğrenci sayısının 108 bin civarında olduğunu (ençok Suriye,sonra Azerbaycan, Türkmenistan ve İran izliyor), 392 Suriyeli akademisyenin çalıştığını, bunların arasında 13 Prof., 15 Doç., 115 yardımcı doçent (Dr.Öğr.Üy.), 147 Öğr.Gör. bulunduğunu", "108 bin yabancı öğrenciden 6 bininin ön lisans, 75 bininin lisans, 20 bininin yüksek lisans ve 7 bin 600'ünün doktora için Türkiye'ye geldiğini, en fazla yabancı öğrencinin 7 bin 671 kişiyle İstanbul Üniversitesi’nde bulunduğunu" söyledi.
Denklikte,
mezun olanların hakları verilmelidir.
Yurt dışında eğitim alan
birçok akademisyen var ve alanları farklı…Bundaki amaç, yabancı
dilini daha iyileştirmek, AB tarafından tanınan okullarda eğitim
görmek, yurtdışında eğitimin ayrıcalıklı kabul edilmesi v.b.
sayılabilir.
Ancak, 2016 yılından sonra YÖK tarafından,
daha önce tanınan eğitimlerin denklik işlemleri iptal edilince,
birçok akademisyen mağdur olmuş.
Mesela; yurt dışında tıp eğitimi alarak mezun olan
Türk vatandaşı doktorların denklik konusundaki mağduriyeti sürüyor.
Yurt dışında tıp eğitimini başarıyla tamamlayan hekimlerin
diplomaları 49 ülkede tanınıyor ama, kendi ülkelerinde
tanınmıyor. Yurdışından mezun olan doktorlar Türkiye’de
seviye tespit sınavı altında, Tıpta Uzmanlık Sınavı’na (TUS) tabi
tutuluyor. Aynı sınavda yurtiçinde mezun olan doktor adayları 45
puanla uzmanlık tercihi yaparken, yurtdışında okuyan hekimlerin ise
denklik alıp pratisyen hekimlik yapabilmeleri için 50 puan ve üzeri
alması bekleniyor.
Bu ayrımın neden
yapıldığı bilinmiyor ki, bizce yanlış. Bu durum; ülkemizdeki
yabancı dil eğitiminin eksik/başarısız olduğunun da bir kanıtı
gibi..
Akademisyenler, yurt dışına gitmeden önce
YÖK’e başvurduklarını ve denklikle bir sorun olmadığının
garantisini aldıklarını belirtiyorlar. Mesela; 2013
yılında mezun olan akademisyen; okurlarken kurallar değiştiği,
denkliğin 2009 yılında iptal edildiği için denklik alamayınca,
mahkemelere başvurmuşlar. Bu süreçte doğal olarak askerliklerini
tecil ettirmişler, ama “Türkiye’ye döndüklerinde; ‘Siz üniversite
mezunu sayılmıyorsunuz. Askere er olarak gideceksiniz’
denilmiş.
Yükseköğretim Kurulunca ( YÖK), tüm yurt dışı
denklik başvurularındaki diploma teyidi işlemlerine ilişkin
yaşanabilecek mağduriyetleri de dikkate alınarak çeşitli
düzenlemeler yapılması kararlaştırıldı.
YÖK'ten yapılan yazılı açıklamada, “yurt dışında
öğrenim görüp, YÖK'e diploma denkliği başvurusunda bulunanlar ile
bulunacak olanların yurt dışından temin ettikleri diplomaların,
gereken ihtiyaç ve önem sebebiyle teyit edilmesi amacıyla öğrenim
görülen ülkedeki dış temsilciliklerle diploma teyidi yazışması
yapıldığı hatırlatılmış.”
İlgili ülkenin resmi makamlarından temin edilen
bilginin YÖK'e iletilme süresinin, bazı durumlarda uzadığına ve
geciktiğine işaret edilerek bunun da başvuru sahiplerinin denklik
işlemlerinin uzamasına ve mağduriyetlerin oluşmasına sebebiyet
verdiği de ayrı bir sorun olmuş.
YÖK, 25 Ağustos 2016'da, yurtdışında yükseköğrenim
görmek isteyenler için yeni bir duyuru yayınlamış; “bazı aracı
kuruluşların; basın-yayın organlarına verdikleri ilanlarda,
reklamlarını yaptıkları yurtdışındaki bazı üniversitelerin YÖK
tarafından tanındığı belirtiklerini, YÖK'ten onaylatmadan bu tür
bilgilerin doğruluğuna kesinlikle inanılmaması gerektiği”
kaydedilmiş.
Yine; “daha önceki yıllarda tanınmakta olan bazı
üniversiteler hakkında tanımama kararı alınabilmektedir.
Tanınmasına karar verilen yükseköğretim kurumlarında, daha önce
öğrenimine başlayan öğrencilerin hakkı saklı kalmakta ancak söz
konusu tanımama kararının alınmasından sonra bu kurumlarda eğitime
başlayarak diploma alanlara denklik belgesi verilmemekte"
denilmiştir.
İşte bu korada mağduriyet
başlamaktadır; eğitim tanınan okulda yapılmış, okurken ya da mezun
olurken tanınma kararı değiştirilmiş, -oyun sırasında kurallar
değiştirilmiş- hakları saklı kalmakla beraber tanınmama kararı
alındıktan sonra, bir unvan (Dr.) kullanma, Türkiye’de bir göreve
atanma olamamıştır. Hatta bazı ilanlarda, Dr. ve Doç. unvanlarının
Türkiye’deki üniversitelerden alınması şartı
konulmuştur.
2016’dan sonra yapılan bu tanınmama ile,
özellikle bizim alanımızda (müzik-sanat-kültür) çok sayıda
akademisyen, zamanlarını,
(Macaristan,Azerbaycan,Ronmanya,Bulgaristan v.b.) maddi imkanlarını
harcayarak eğitimini tamamlamış, ama hakkı olan unvanları
alamamışlardır.
Başvurun akademisyenlerin mağduriyetlerinin önüne
geçmek ve yurt dışından temin edilip YÖK'e ibraz edilen evraklarla
ilgili kolaylık getirmek amacıyla Yükseköğretim Yürütme Kurulu’nca
21 Haziran 2017’de; “1 Eylül 2017 tarihi itibarıyla yurt dışı
diploma denkliği başvurusunda bulunacak tüm adayların, ıslak imzalı
ve onaylı, mümkünse doğrulama kodlu diploma teyit yazılarını ilgili
ülkedeki dış temsilciliklerden temin etmelerinin ardından mühürlü,
kapalı zarf içerisinde YÖK'e ibraz etmeleri gerektiği,1 Eylül
2017'den önce yapılan yurt dışı diploma denkliği başvuruları için,
diploma teyidinin kurul başkanlığının resmi makamlarla yapacağı
yazışmalarla devam etmesinin uygun olacağı görüşüne varıldığı”
bildirilmiştir.
Ayrıca; “yurt dışında YÖK tarafından tanınan bir
yükseköğretim kurumundan, yurt dışındaki başka bir yükseköğretim
kurumuna transfer olan ilgililerin de, ıslak imzalı ve onaylı,
mümkünse doğrulama kodlu diploma teyit yazılarını, derslerini
transfer ederek başka bir yükseköğretim kurumuna geçtiklerine dair
belgeyi ilgili ülkelerdeki dış temsilciliklerden temin etmelerinin
ardından başkanlığa mühürlü, kapalı zarf içerisinde ibraz etmeleri
gerektiği” , “yurt dışında bulunup YÖK'e diploma denkliği
başvurusunda bulunan ve haklarında "Yurtdışı Yükseköğretim
Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği"nin 7'nci maddesinin
3'üncü fıkrası gereği Seviye ve Yeterlilik Belirleme Sistemi (SYBS)
işlemlerinden "lisans tamamlama" kararı alınan adaylardan, lisans
tamamlama uygulamasında "yaz okulu" eğitimi alarak da öğrenim
görmek isteyenler, Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararıyla
yerleştirildiği ilk üniversitenin onayıyla bu eğitimi alabilecek”
denilmiştir.
CDS Yurtdışı Eğitim ve Danışmanlık Şirketi'nden
Çağlayan Özer’de YÖK'ün son yıllarda diploma denkliği konusunda çok
sık değişikliğe gittiğini kaydetti; "Daha önce Bologna
Bildirgesi'ne göre yurtdışı üniversitelere denklik verilirken geçen
yıldan bu yana bölümlere göre de ek koşullar istenmeye başlandı",
"Öğrenciler öncelikle üniversitenin bulunduğu ülkenin Bologna
Süreci/Bildirgesi'ne taraf olup olmadığına ve sonrasında da eğitim
almayı planladıkları üniversitenin bulundukları ülkede yasal olarak
tanınıp tanınmadığına baksınlar. Bologna Bildirgesi, AB'ye üye,
aday ve dünyanın farklı yerlerindeki çok sayıda ülkenin
yükseköğretim kurumlarının standartlarını belirlemek için taraf
oldukları bir anlaşma ve buna göre üniversite olarak tanınan bir
üniversitenin temel olarak YÖK'ün de denklik koşullarını
karşıladığını söyleyebiliriz. Ayrıca bölüm bazında YÖK'ün öne
sürdüğü ek koşullara bakarak mezuniyet sonrasında denklik alıp
alınamayacağını belirlemek de kolay olacaktır.", “Denkliği olmayan
bir üniversiteden mezun olanların Türkiye'de hiçbir zaman yasal
zeminlerde üniversite mezunu olarak kabul edilmeyecektir. Bu erkek
öğrencilerde askerliklerini er olarak yapmaları, erkek ve kız
öğrencilerin resmi kurumlarda çalışmak istediklerinde lise mezunu
olarak değerlendirilmeleri anlamına geliyor" dedi.
YÖK, 06.01.2017 tarihli “Yurt Dışındaki
Üniversitelerin Tanınması Hakkında” duyurusunda, “Yurt dışındaki
yükseköğretim kurumlarının tanınması/tanınmaması ile ilgili
işlemler “Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik
Yönetmeliği” çerçevesinde sadece YÖK Başkanlığınca yürütüldüğü,
Kamuya açık İnternet sitelerinde, muhtelif arama motorlarında vs.
yer alan “Yurt Dışında Tanınan Üniversitelerin İsimlerinin Listesi”
başlıklı ve içerikli yazılara itibar edilmemesi ve söz konusu
bilginin yalnızca YÖK’ten yazılı olarak sorulması gerektiği”
açıklanmıştır.
Bu konu mutlaka acilen
YÖK tarafından değerlendirilmeli; yeni başlayanlar için değil de,
yanlış yollara sapmamış, mezun olmaya yakın ya da mezun olan
akademisyenlerin hakları/unvanları iade edilmelidir. Oyun
başladıktan sonra kurallar
değiştirilmemelidir.
Not: YÖK tarafından tanınmayan üniversitelerin
dışında;
- Uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan, açık,
ekstern ve gıyabi öğretim gibi devam zorunluluğu bulunmayan bir
eğitim süreci sonunda alınan diplomalar,
- Yapılan incelemelerde denkliği talep edilen
diplomaya esas yükseköğretim programının, eğitim programı/alanı ve
derecesi bakımından Türk yükseköğretim sistemindeki ilgili
programlara denk görülmeyenler,
- Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası
anlaşmalarla öğrenim dilinin Türkçe olduğu belirlenen programlar
veya YÖK tarafından tanınan yurtdışındaki Türkçe yükseköğretim
programları dışında, öğrenim dili Türkçe olan programlardan alınan
diplomalar,
- Öğrenim süresince kullanılan pasaportun
incelenmesi sonucunda her bir eğitim-öğretim dönemi için öğrenim
görülen ülkede bulunma süresinde eksiklik tespit edilenlerin,
başvuruları kabul edilmiyor.