Yeni basın yasasındaki gariplikler
Abone olAncak bu garip uygulama, yüksek tirajlı gazetelerin para kasalarını doldurmaktan başka bir işe yaramıyor.
Yeni Basın Yasası, küçük gazeteleri mağdur edecek. Yasadaki
cevap ve düzeltme hakkına uyulmaması durumunda en yüksek tirajlı
iki gazetede ilan yayınlanması zorunluluğu, büyük gazetelere para
transferi olarak değerlendirildi Bakanlar Kurulu tarafından AB`ye
uyum yasaları kapsamında hazırlanarak TBMM`ye gönderilen ve hafta
içinde görüşülmeye başlanacak olan yasayla, basına yeni
sınırlamalar getiriliyor. Daha önceki metinde yer alan basın
özgürlüğünün ``ülkenin ve devletin bölünmez bütünlüğü, milli
güvenlik, kamu düzeni, genel ahlak`` nedenleriyle sınırlanabileceği
hükmü genişleterek, ``kamu güvenliği, başkalarının şöhret ve
hakları, toplum sağlığı, devlet sırlarının açıklanması, suç
işlenmesinin önlenmesi ve yargı gücünün otorite ve tarafsızlığının
sağlanması`` gerekçeleri de eklendi. Muhabire ceza Toplam 30
maddelik yasa tasarısında ``eser sahibi`` olarak tanımlanan
muhabir, foto muhabiri veya yazar, bunların bulunamaması halinde
sorumlu müdür veya yardımcısı sorumlu tutuluyor. Tasarıda uyarı ve
mahkeme kararına rağmen cevap ve düzeltme yayınlanmazsa,
masraflarının yayın sahibi tarafından karşılanmak üzere en yüksek
tirajlı iki gazetede yayınlanması hükmünün getirilmesi, küçük
gazetelerden büyük gazetelere sermaye transferi olarak
değerlendirildi. Gazete kapatmaya son Yasadaki sınırlamalara
uymayan süreli yayınların kapatılabileceğine ilişkin yürürlükteki
hüküm kaldırıyor. Tasarıya göre, yasaya aykırı yayın yapan gazete,
dergi gibi süreli yayınlara mahkeme kararıyla el konabilecek. Ancak
tasarı, bu yayınların ``geçici süreyle veya temelli kapatılmasına``
ilişkin hükümleri kaldırıyor. Tasarı ayrıca, kapatılan yayınların
basıldığı matbaalara el konulacağına ilişkin hükmü de iptal ediyor.
Cevap ve düzeltme hakkı Yeni Basın Yasa Tasarısı`nın önemli
değişikliklerinden birisi de mahkeme kararına rağmen cevap ve
düzeltme hakkının kullandırılmamasına ilişkin para cezasının alt
sınırının 50 milyar liradan 10 milyar liraya düşürülüyor olması.
Ensest ilişki ve 18 yaşından küçük suç faili veya mağdurlarının
kimliklerini açıklayacak ya da tanınmalarına yol açacak şekilde
yayın yapanlar hakkında verilen ve alt sınırı 10 milyar, üst sınırı
ise 30 milyar olan para cezası alt sınırı 1 milyar, üst sınırı 20
milyar liraya çekiliyor. Olumlu ama eksik Taslağı olumlu, ama
yetersiz olarak değerlendiren Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel
Sekreteri Ercan İpekçi, para cezasını vermeyen veya veremeyen
gazetecinin ne olacağı, nasıl bir cezaya çarptırılacağına dair bir
netliğin olmadığını söyledi. İpekçi, şunları söyledi: ``Cezasını
veremeyen veya vermeyen gazeteci ne olacak? Hapse girecek mi,
girmeyecek mi? Bir başka husus da şu: Taslakta basının devletle
ilişkisinde düzenlemeye gidilmiş. Oysa basın özgürlüğü
çalışan-devlet ilişkisinden ibaret değil ki. Çalışanların patronlar
karşısında güvencesinin olmadığı bir ülkede, isterseniz en kral
yasalar yapın, özgürlük yine de sağlanmaz. Taslak genel olarak
olumlu ama eksiklikler var.`` uğlak yönleri var Çağdaş Gazeteciler
Derneği Başkan Yardımcısı Deniz Zeyrek ise yeni tasarıyı şöyle
değerlendirdi: ``Tasarı mevcut yasadan daha özgürlükçü, daha
olumlu. Basın özgürlüğüne katkıda bulunabilecek bir tasarı. Ancak
kabul etmediğimiz hususlar da var tabii. Çalışanlarla patronlar
arasındaki ilişkiye dair bir düzenleme olmaması bunlardan birisi.
Tasarıdaki para cezaları indirilmiş olmasına karşın, yerel medya
için çok yüksek boyutlarda. Tasarıdaki `milli güvenlik` gibi muğlak
ifadeler yeni sınırlamalara yol açabilir. Tasarıda internet ile
ilgili bir hükmün olmaması da eksiklik. Çünkü, biliyoruz ki
internet üzerinden yayın yapan çok sayıda haber portalı,
gazetelerden çok daha fazla okunuyor``.