Vatandaş ne diyor?
Abone olMetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi Haziran ayı araştırması; vatandaşın siyasete ve ülkeye bakışını ortaya koydu. Sonuçlar ilginç…
ZÜBEYİR KINDIRA
İNTERNETHABER
ANKARA- Sık sık yapılan kamuoyu araştırmaları
ülkenin fotoğrafını ve vatandaşın eğilimlerini ortaya koyuyor.
Haziran ayında MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar
Merkezi’nin yaptığı geniş araştırma sonuçları ilginç sonuçlar
ortaya koydu. İşte raporun özeti:
Hayattan Memnuniyet: Vatandaşın %50,9’unun
hayatından memnun olduğu, %25,9’unun ise memnun değil. Son altı
aylık süre içerisinde Türk halkının genel olarak hayattan
memnuniyet konusunda istikrarsızlık yaşadığı görülüyor. Bu
istikrasızlığın nedeni; siyasi ve ekonomik gerginlik ve
belirsizliklerdir.
Milli Takım Moral Verdi: Haziran ayında
hayattan memnuniyet oranı yükseldi. Uzmanlar bunun nedenini; Türk
futbol milli takımının Avrupa şampiyonasındaki başarısı olarak
açıkladı.
Türkiye Nereye Gidiyor?: Son aylarda yaşanan
siyasi olaylar, partilerin ve liderlerinin tavırları ve yüksek
yargıda AK Parti ile ilgili başlatılan kapatma davası ve bütün
bunlara bağlı endişeler ile son bir ayda yaşanan olaylar genel
olarak Türkiye’nin gidişatından memnuniyetsizliği de arttırdı.
Halkın %66’sı genelde Türkiye’nin durumunun iyiye gitmediğini
düşünüyor. İyiye gittiğini düşünenler ise %28,6. Türkiye’nin
gidişatı konusunda AK Parti’li seçmenlerin diğer tüm partililere
göre daha iyimser. Mayıs 2008’e göre kıyaslandığında kötümserlik
duygusunun %4 civarında arttığı görülüyor.
Beş Yıl Önceki Hayat Şartları ile Bugünün
Mukayesesi: Beş yıl öncesi ile kıyaslandığında; halkın
%45,2’sinin hayat şartlarının 5 yıl önce daha iyi olduğu,
%26,8’inin aynı kaldığı söylüyor. %27,4’lük bir kitle ise hayat
şartlarının bugün daha iyi olduğu belirtti. 6 ay önceye göre;
bugünkü yaşamlarının daha iyi olduğunu belirtenlerin oranında
belirgin bir azalma var.
Beş Yıl Sonrasına Ait Hayat Şartları
Beklentisi: Önümüzdeki beş yıllık dönemde halkın %45,7’si
hayat şartlarının daha iyi olacağını, %18’i aynı kalacağını
düşünürken, %29,9’u hayat şartlarının kötüleşeceğini düşünüyor.
Halkın yaklaşık üçte biri önümüzdeki 5 yılda yaşamlarıyla ilgili
karamsar bir duygu içinde. Nitekim bu karamsarlık 6 ay öncesine
göre yüzde 9 arttı.
Siyasi Gerginliğin Sorumlusu: Halk, Türkiye’de
yaşanan siyasi gerginliğin en önemli iki sorumlusu olarak en yüksek
oranda (toplam %27,3) Hükümet, AK Parti ve Başbakan Recep Tayip
Erdoğan’ı görüyor.
Daha sonra ise Muhalefet, CHP ve Deniz Baykal (toplam %18,4) siyasi
gerginliğin müsebbibi olarak görülüyor. Bu iki faktörün dışında
üçüncü ana sebep olarak tüm liderler ve tüm partilerin de siyasi
gerginliğe sebep olduğu düşünülüyor.
Yüksek yargının ve Ordu’nun gerginlik yaratan unsurlar olarak
dikkate değer oranlarda belirtilmemesi ise bir başka ilgi çekici
nokta olarak görüldü.
Hükümetin Ekonomi Politikası: Halkın %25,8’i
mevcut hükümetin ekonomi politikalarını başarılı, %38,2’si orta
düzeyde başarılı buluyor. Halkın, %33,8’lik kesim ise mevcut
hükümetin ekonomi politikasını başarısız buldu. 2007 yılının Şubat
ayına göre; hükümetin ekonomi politikalarını başarılı bulanların
oranında azalma gözlendi.
Avrupa Birliği’ne Destek: Türk halkının
%63,1’inin bugün bir referandum olsa, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne
katılımını destekleyeceğini söylüyor. AK Parti’li seçmenlerin tüm
diğer partililere göre daha yüksek oranda AB taraftarı olduğu
görüldü. Türkiye’de son aylarda yaşanan olaylardan sonra Avrupa
Birliği’ne olan desteğin önemli oranda arttığı gözlendi. Avrupa
Birliği’ne karşı olanların oranı ise %29,9. AB’ye karşı olanlar
arasında üniversite mezunlarının diğer eğitim seviyelerine göre
daha yüksek oranda (%35,5) olduğu saptandı. Mayıs 2008’de Avrupa
Birliği’ne olan destek %62 iken Haziran 2008’de bu oran %63,1’e
yükseldi.
Yeni Anayasa: Türkiye’nin yeni bir Anayasa’ya
ihtiyacı olduğunu düşünenlerin oranı % 55 iken, ihtiyacı olmadığını
düşünenler ise % 38. Bu konuda fikir belirtmeyenlerin oranı ise %
6,9.
Yönetim Sistemimizin Demokratikliği:
Türkiye’nin yönetim sisteminin ne derece demokrasiye uygun olduğu
konusunda yapılan oylamada, 10 üzerinden 5,7 verildi. Aralık
2007’de bu rakam 6.8’di.
AK Parti’nin Kapatılma Davasına Bakış: halkın
çoğunluğu (%63,5) AK Parti’nin kapatılmasına olumsuz bakıyor.
%25,1’lik bir kesim AKP’nin kapanmasını istiyor. AK Parti, kendi
seçmenleri yanında diğer partililerden de bu konuda büyük destek
gördü. CHP’li seçmenlerin %61,7’sinin kapatma davasını desteklediği
belirlendi. Davanın açıldığı Mart 2008’den bu yana Nisan ve Mayıs
ayları itibariyle Ak Parti’nin kapatılmaması gerektiğini
düşünenlerin oranlarında kademeli olarak düşüşler
gözlendi.
Laikliğe Yönelik Tehdit Algısı: Türkiye’de
laikliğin tehdit altında olduğunu düşünenlerin oranı %38,2 iken bu
görüşe katılmayanların oranı ise %53,4. Beklendiği gibi tehdit
algısı en yüksek oranda CHP’li seçmenlerde görülüdü. Ayrıca
kadınlar erkeklerden, yaşlılar gençlerden ve yüksek eğitimliler
göreli olarak daha az eğitimlilerden daha yüksek oranlarda tehdit
algısı hissediyor.Mayıs 2008’e göre; tehdit algısında genel bir
artış oldu.
AK Parti Kapatılırsa Seçmenin Tepkisi Ne Olacak?: AK Parti’nin kapatılması ve R.Tayip Erdoğan’a siyasi yasak gelmesi durumunda yapılacak seçimde T.Erdoğan’ın desteklediği partiye oy vereceğini söyleyenlerin oranı %44,6. Mayıs ayına göre bu oran %4 oranında azaldı.
Cumhurbaşkanının Görev Yapış Tarzı: Halkın %69,6’sı Cumhurbaşkanının görevini yapış tarzını onaylarken %27,3’ü onaylamadı. CHP’li seçmenler hariç diğer tüm partililerin yarıdan fazlası Cumhurbaşkanı’nın görevini yapış tarzını onaylıyor. Ancak, Aralık 2007’ye göre; % 4,3 oranında bir azalma var.
Abdullah Gül’e Verilen Görev Başarı Notu: Araştırmaya katılanların Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığı görevini yapış tarzına verdikleri not ortalaması 10 üzerinden 7,2.
Kurumlara Güven: Araştırmaya katılanların en
çok güvendiği kurumun Ordu olduğu, bunu sırasıyla Polis teşkilatı,
Cumhurbaşkanı, Yargı, Anayasa Mahkemesi ve Başbakan izledi. En az
güvenilenler ise sırasıyla Ana Muhalefet lideri Deniz Baykal, Medya
ve Politikacılar olduğu tespit edildi. 6 ay öncesine göre
istisnasız tüm siyasi parti liderlerine olan güven araştırıldığında
en yüksek oranda (8.8) Ak Parti’li seçmenlerin kendi liderlerine
güvendikleri, en düşük oranda (5,5) ise CHP’li seçmenlerin kendi
liderlerine güvendikleri ortaya çıktı. MHP’li seçmenlerin ise kendi
liderlerine güven derecesi 10 üzerinden 6.1 oldu.
Oy Verme Davranışı: Bugün seçim olsa kararsızlar
ve sandığa tepki gösterenler dağıtılmaksızın halkın %40,4’ünün AK
Parti’ye, %14,4’ünün CHP’ye ve %7,6’sının MHP’ye oy vereceği
anlaşıldı.
Seçmen profili: Üç büyük partinin seçmen
profili ise şu şekilde:
-Ak Parti’li seçmen: kadın ağırlıklı, genç, daha az eğitimli, daha
düşük ekonomik gelir düzeyinde.
-CHP’li seçmen ise neredeyse Ak Parti’li seçmen profilinin tam
tersi özellikler gösteriyor.
-MHP’li seçmenler ise Ak Parti’li seçmenlerin özelliklerine daha
yakındır.