Uçak kazası bilmeceye dönüştü
Abone olUçak kazasına ilişkin ilk açıklama kafaları karıştırdı. Pilotları eleştiren Hollanda'ya Pilotlar Derneği'nden cevap var.
Pilotlar derneği gösterge aletindeki arızanın pilota
bağlanmasının yanlış olduğunu belirterek topu Boeing firmasına
attı.
Türkiye Havayolları Pilotları Derneği (TALPA) Genel Sekreteri
kaptan pilot Savaş Şen, THY uçağının Amsterdam'daki kazası ile
ilgili olarak, kazaya yol açan etkenlerin başlangıcını oluşturan
irtifa gösterge cihazı altimetre arızasının, pilot kabininde
rahatlıkla gözükebilecek ve fark edilebilecek bir noktada
olmadığının dikkate alınması gerektiğini söyledi.
Şen, kazadan sonra temaslarda bulunmak ve yaralıları ziyaret etmek
amacıyla geldiği Amsterdam'da, kaza nedenlerine ilişkin dün
açıklanan ilk bulguları değerlendirdi.
Şen, ilk araştırmanın, altimetrede oluşan arızanın, uçağın gaz
kollarına verdiği yanlış komuttan dolayı, uçağın kendisini piste
iniyor zannederek gaz kollarını çekmesinden kaynaklandığını
gösterdiğini belirtti.
Savaş Şen, kazanın teknik bir hatadan başladığını, sonrasında başka
faktörlerin de etkisinin olabileceğini, ancak kesin bir yargıya
varabilmek için sonuç raporunun beklenmesi gerektiğini anlattı.
Şen, pilotların altimetre hata sinyalini "görmedikleri", "geç fark
ettikleri" ya da "zamanında tepki vermedikleri" şeklinde görüşlerin
yanlış olduğunu da vurguladı. Şen, uçağın tasarımında altimetrenin
sol alt kısımda bire bir buçuk santimetre büyüklüğünde rakamsal
değerleri gösterdiğine ve arıza sinyalini ses ya da ışıkla
vermediğine dikkati çekerek, sözlerine şöyle devam etti:
"İnişte bazı öncelikler vardır. İnişin o safhasında öncelik
altimetreye ait değil. Dolayısıyla pilotlar 'gözden kaçırdı' demek
yanlış. Çünkü pilotun onu kontrol ettiği nokta geçilmiş, kontrol
yapılmış ve normal. Dolayısıyla oto pilota bağlı olarak inmekten
kaçınılmamış. Lütfen burada haksızlık yapmayalım pilotlara. İkaz
lambasıyla gelen bir arıza değil bu. Bir motor arızasında olduğu
gibi sizi görülebilir şekilde ikaz eden bir durum yok burada.
Üstelik iniş, pilotların dikkatlerini en çok yoğunlaştırdıkları bir
aşamadır. Pilotun uçakta bakacağı sadece bir altimetre yoktur,
dikkat etmesi gereken çok fazla başka noktalar vardır."
Bu aşamada pilotların hatalı olduğunu söylemenin yanlış olacağını
tekrarlayan Şen, aksine uçağın yerle temas biçimine bakıldığında
pilotların son anda müthiş bir çaba sarf ettiğinin görüldüğünü
söyledi.
Şen, düşen Tekirdağ uçağının son 25 saatlik uçuşunda daha önce iki
kez altimetre hatası kaydının bulunduğunun anımsatılması üzerine,
her uçuş sonrası karakutu kayıtlarının incelenmediğini,
altimetrenin de sesli ya da ışıklı sinyal vermediğinden bu hatanın
pilotların gözünden kaçmış olabileceğini ifade etti.
Şen'e göre, mühendislik tasarımı açısından altimetrenin bulunduğu
yer ve uyarı biçimi ışıklı ya da sesli olmadığı için yanlış. Bu
yanlışlığı bu kaza net şekilde ortaya koydu.
Otomatik pilotla iniş yerine pilotun kendisinin kumandayı ele
alarak inişe geçilmesi halinde kazanın yine ortaya çıkıp
çıkmayacağının sorulması üzerine Şen, bunun için kazanın olduğu
yüksekliğe bakmak gerektiğini, birkaç bin metrenin üzerinde bir
yükseklikte olması halinde, pilotların yeterli zamanı olacağını
belirtti. Şen, bu uçaklarda gaz verildiği anda motorun hız
almadığının bilinmesinin de bu noktada önem taşıdığını
kaydetti.
TALPA Genel Sekreteri, kazada pilot hatasından söz edilip
edilemeyeceğinin sorulması üzerine de şunları bildirdi:
"Ben pilotaj hatası yok demiyorum. Ama hata var demek için ise şu
an çok erken. Bu olay bir sistemin arızasıyla başlayıp devam etmiş
bir uçak kazası. Pilotun hatası var mıdır yok mudur tabii ki
sorulabilir. Ama bakın şimdi yalnızca uçağın uçuş verilerine ve
motor kayıtlarına dayanılarak bu bilgi açıklandı. Pilotların daha
ses kayıtlarını dinlemedik.
Dolayısıyla pilotların reaksiyon gösterip göstermediklerini
söylemek için vakit çok erken. Pilotlar otomatik pilotu kullanmasa
da manuel inselerdi ya da zamanında gaz açsalardı düşmezlerdi
şeklinde bir yargı, havacılıkta kesinlikle yanlıştır."
Şen, Hollandalı meslek kuruluşu ile yakın işbirliği içinde
olduklarını, birbirlerini çok iyi anladıklarını ve bu olayda
gösterdikleri ilgiye de teşekkür ettiklerini belirtti.