Tütsü ve kokulu mumlardaki gizli tehlike

Fransa'da hükümet, içinde formaldehit bulunup kanser riski taşıdığı için tütsü ve kokulu mumları yasaklamaya hazırlanıyor. Türk doktorlar da "Gırtlak, akciğer kanseri ve lösemiye sebep olabilir." diye uyarıda bulunuyor.

Fransa'da 2009'da yapılan bir çalışma katılımcıların yüzde 9'unun en az günde bir kez, yüzde 15'inin ise bir ayda en az bir kez parfüm veya kokulu mumları kullandığını gösteriyor. Bunlar içerisinde mum ve tütsü en sağlıksız olanlar olarak görülüyor. Endüstriyel Çevre ve Riskler Ulusal Enstitüsü (INERIS) tarafından yayımlanan son raporda, "Çok koku yayıcı mumlar var ve bunların aylık kullanımı risk oluşturmaktadır. Tütsü kullanımında kronik ve akut kanserojen riski olabilir" deniliyor. Tütsüde; toksik maddeler tarafından yayılan ana partikül madde, benzen ve formaldehit bulunuyor. Mumların içinde de akrolein ve formaldehit partiküleri yer alıyor. Benzen, Avrupa Birliği tarafından insanlar için kanserojen olarak sınıflandırılıyor. Formaldehitin burun ve solunum yollarında tahriş edici bir gaz olduğu biliniyor. Bu nazofarenks kanseri kökeni ve aynı zamanda lösemi nedeni olarak kabul ediliyor. Yasaklı maddelerin kara listesi henüz hazır değil. Uzmanlar "Genellikle çok sayıda madde içeren tütsülerin tam bileşimini bilmek çok zor" diyor. Ancak polimerler aynı zamanda kokulu mumlarda koku birleştirmek için kullanılıyor. Tütsü, ezilmiş bitkiler (kabuğu kokulu ağaçlar, çiçekler ya da bitkilerden elde edilen reçine) yapılıyor. Uzmanlar "kirletici"lerin ne olduğunu tam olarak belirleyebilmek için çalışmalarına devam ediyor.

ÜRETİM SENTETİĞE KAYDI

Sentetik Uzm. Dr. Yavuz Dizdar (Çapa Tıp Fakültesi Onkoloji Enstitüsü): Tütsüler aslında binlerce yıldır kullanılıyor. Buradaki sorun üretim metodolojisinin artık sentetik ve kimyasala kaymış olması. Formaldehit bunlardan sadece birisidir. Aynı sorun koku unsuru taşıyan sabun, duş jeli gibi ürünler için de geçerlidir. Banyo sırasında ortaya çıkan buhar, kalitesiz ürünlerin solunum sistemine etkisini kolaylaştırır. Ne var ki örneğin lösemilerdeki artışı bütünüyle tütsüye ve muma bağlamak da başını kuma gömmeye benzer. Çünkü ortalama kullanıma bakılınca, tütsü ve kokulu mum tüketimi seyrek ve sınırlıdır. Bunların üretildiği, dolayısıyla çok daha fazla solunmasına neden olan imalathanelerde yapılacak araştırmalar bilgi verici ve aydınlatıcı olacaktır.

GIRTLAK KANSERİ YAPAR

Prof. Dr. Erkan Topuz (Emsey Hastanesi Onkoloji Bölüm Direktörü): Kokulu mumların içindeki maddeler kanserojendir. İçerisinde formaldehit maddesi var. Parfümlerin içinde bulunan maddeler de kanserojendir. Alışveriş merkezlerinde çok kullanılıyor. Buralarda klimalar vasıtasıyla püskürtülüyor ve klimalar devamlı temizlenmediği için zararlı kimyasalları yayıyorlar. 50 yıldır tütsünün kanserojen olduğu zaten bilinmekte. Solunum yoluna etki ederek, kansere neden oluyor. Lösemi, lenfoma ve beyin tümörleri üzerinde etkili olduğu senelerce yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Nazofarenks kanseri çok önemli kanserlerden biridir ve tahrişe bağlı bir kanserdir. Tütsülerin içindeki yüzlerce çeşit madde nazofarenks, gırtlak, akciğer kanseri ile lösemi ve lenfomaya sebep olur.