Türkler ile İranlılar anlaşıyorlar ama...
Abone olCumhurbaşkanı Abdullah Gül, “Türkler ile İranlılar çok konuşuyorlar, anlaşıyorlar, çok güzel hedefler koyuyorlar ama bunu uygulamaya geçirem...
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, “Türkler ile İranlılar çok
konuşuyorlar, anlaşıyorlar, çok güzel hedefler koyuyorlar ama bunu
uygulamaya geçiremiyorlar. Bu intibayı muhakkak yıkmamız lazım. Bu
intibayı yıkmamız için sizin bu ziyaretinizin önemli bir dönüm
noktası olacağına inanıyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hasan
Ruhani, TOBB’da düzenlenen Türk-İran İş Forumu’na katıldı. Foruma
ayrıca, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Gümrük ve
Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile
Türk ve İranlı işadamları da katıldı.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Türk-İran İş Forumu’nda yaptığı
konuşmada, Türkiye ve İran’ın kadim dost ve komşu olduğunu
belirterek, Türkler ve İranlıların tarih boyunca yakın işbirliği
kurduğunu söyledi. Gül, şunları kaydetti:
“Öyle dönemler olmuş ki bizim saraylarımızda Farsça, sizin
saraylarınızda Türkçe konuşulmuş. Bu kadar birbirine yakın ve
kaynaşmış iki ülkenin, aynı zamanda büyük ekonomik potansiyeller
arz ettiğini göz önüne aldığımızda yapılan işlerin çok fazla
olmadığını görüyoruz.”
“Bizim ilişkilerimizden korkmamamız lazım. Bizim ticari ve ekonomik
ilişkilerimizin birbirimize rakip gibi, birimiz kazanırsak
diğerimiz kaybedecek gibi asla anlaşılmaması lazım” diyen Gül,
şöyle devam etti:
“Tam tersine ne kadar çok yan yana olursak, ne kadar çok
işbirliğimizi geliştirirsek karşılıklı kazançlarımızın da o kadar
çok olacağını karşılıklı bir kez daha keşfetmemiz
gerekmektedir.”
Cumhurbaşkanı Gül, bütün komşularla ticaret ve ekonomik
işbirliğinin Türkiye’nin önceliği olduğunu belirterek, “İran ile
ticaret hacmimiz bir önceki yıl 20 milyarı doları geçmişti, geçen
yıl ise 15 milyar dolar seviyesine geriledi. "Bu, bizim 30 milyar
dolarlık hedefimizi, azmimizi asla kırmamalıdır” ifadelerini
kullandı.
İran ve Türkiye’nin potansiyelin 30 milyar doların üzerinde
olduğunu vurgulayan Gül, “Buna Türk ve İranlı tüccarlar vakıftır.
İstanbul’daki Tahtakale, Sultanhamam neyse Tahran’ın çarşısı da
aynı heyecan, dinamizm ve aynı müteşebbislik ruhunu taşımaktadır.
Yeter ki değerli biraderim, biz Türk ve İranlı iş adamlarının önünü
açalım. Devletlere, hükümetlere düşen altyapıyı hazırlamaktır”
şeklinde konuştu.
Türkiye ile İran arasındaki hukuki altyapının tamamlandığını,
bundan sonraki adımın uygulamayı sağlamak olduğunu söyleyen Gül,
şunları kaydetti:
“Gerek burada gerek İran’da uygulamada pratikte zorluklarla
karşılaştığımız bir vakadır. Bu uygulamayı gerçekleştirmemiz lazım.
Dün de sizlerle gayet samimi bir şekilde paylaştım, şöyle bir
intiba oluşuyor, Türkler ile İranlılar çok konuşuyorlar,
anlaşıyorlar, çok güzel hedefler koyuyorlar ama bunu uygulamaya
geçiremiyorlar. Bu intibayı muhakkak yıkmamız lazım. Bu intibayı
yıkmamız için sizin bu ziyaretinizin önemli bir dönüm noktası
olacağına inanıyorum. Çünkü neredeyse kabinenizin tamamıyla
birlikte geldiniz, Türkiye’den de bütün kabine üyeleriyle, sayın
Başbakan ile bir araya geldiniz, bütün detayları konuştunuz. Baş
başa da siyasi konuları da konuştuk. Dolayısıyla bu intibayı,
anlayışı yıktıktan sonra meşru bir şekilde herkesin kazancını da
saygıyla karşılamamız lazım. Bu, karşılıklı ’kazan-kazan’ ilkesi
çerçevesi içinde olacaktır muhakkak.”
Fiziki altyapının da kolaylaştırılması gerektiğine dile getiren
Gül, kara ve hava yolu ulaşımının sıklaşması ve şehirlerin
birbiriyle bağlanması durumunda yapılan işlerin de artacağını
vurguladı. Gümrüklerin de standartlaşmasının gerektiğine dikkat
çeken Gül, “Niçin gümrüklerde insanlar ve eşyalar vakit kaybetsin?
Her şey hukuki bir nizam içinde, düzenli, süratli bir şekilde
yapılabilir” dedi.
“MİLYARLARCA DOLAR TÜRKİYE’YE GELECEK, MİLYARLARCA DOLAR İRAN’A
GİDECEK”
Cumhurbaşkanı Gül, hukuki düzenlemeler ve güvenin bunun için büyük
önem taşıdığını belirterek, Türkiye’de iş yapan İranlı bir tüccar
veya yatırımcının bir Türk iş adamıyla aynı muameleyi gördüğünden
emin olması gerektiğini ifade etti.
Sadece haklı ve haksıza göre muamele edildiğine dikkati çeken
Cumhurbaşkanı Gül, “Eğer Türk iş adamı İranlıya karşı haksızsa
muhakkak ki Türk hukuku ve mahkemeleri İranlıya ’Sen haklısın’
diyebilmeli. İran’da da aynı şekilde aynı güven ortamını
oluşturduğumuzda, orada da bir Türk ve İranlı iş yaparken, olur ya
bir anlaşmazlıkları söz konusu olduğunda mahkemeye gittiklerinde,
sadece haklı kimse ona göre karar verebilme güveni oluşturulduğunda
inanıyorum ki milyarlarca dolar Türkiye’ye gelecek, milyarlarca
dolar İran’a gidecektir” diye konuştu.
Gül, Türkiye’nin Avrupa ile gümrük birliği içinde olmasının İranlı
yatırımcılar için büyük bir avantaj yaratacağını ve Türkler için de
İran’ın hem kendi başına büyük bir pazar hem de Asya’ya açılan çok
büyük bir kapı olduğunu dile getirdi.
Karşılıklı siyasi iradenin toplantı çerçevesinde bir kez daha dile
getirildiğini anlatan Gül, iş dünyasının temsilcilerine “Sizler ne
kadar çok iş yaparsanız, İran’da ve Türkiye’de gelir, istihdam,
ihracat o kadar artar ve sonunda her iki ülke ’kazan-kazan’ ilkesi
içinde ileriye doğru ilerler” dedi.
İRAN İSLAM CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI RUHANİ
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ruhani ise, konuşmasına Türkçe
“Merhaba” diyerek başladı. “Bu toplantının ticari hacmimizi
artmasında bir dönüm noktasını diliyorum” diyen Ruhani, Türk-İran
işadamlarının iki ülkenin ekonomik ilişkilerinin bel kemiği
olduğunu ifade etti.
18 yıl aradan sonra Ankara’ya resmi ziyaret gerçekleştiren Ruhani,
Türkiye’nin görmekten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Güvenli,
gelişmiş ve onurlu bir Türkiye, İran için de bir onur kaynağıdır”
dedi.
“KÜLTÜRÜMÜZ AYNI KAYNAKTAN BESLENMİŞ”
“Bugün bu dostane, kardeşçe ve samimi ortamda, iş birliği fidanını
ekmemizi sağlamışlardır” ifadesini kullanan Ruhani, şunları
kaydetti:
“Bu bağı, bahçeyi bizim atalarımız geçmişte, iki milletin değerli
insanları, seçkin insanları bizler için hazırlamış. Mevlana
Celalettin Rumi, Konya’da bizim değerimiz, bizim onurumuzdur.
Bizler büyük onurlar ve büyük ortak şahsiyetlere sahip isek,
Mevlana şiirlerin farsça okuyup ortak olarak tat alabiliyorsak, bu
ortak bir duygu ve tat alışıdır. Bizim kültürümüzün temelleri aynı
kaynaktan beslenmiştir.”
İki ülkenin ekonomik bağlantılarını kesinlikle güçlendirmesi
gerektiğini belirten Ruhani, taşımacılığın önemine dikkat çekti.
Ruhani, “Türkiye ile İran demiryolları arasında sadece 350
kilometre var. Neden İran demiryolları dost ülke Türkiye’ye
bağlanmış olmasın?” dedi.
Bölgesel kalkınma konusunda İran’ın Doğu ve Uzakdoğu’ya bağlanmak
için köprü; Türkiye’nin de Batı ve Avrupa’ya bağlanmak için köprü
olduğunu vurgulayan Ruhani, “Gelin bu iki köprüyü birbirine
bağlayalım” ifadesini kullandı.
İran’da siyasi riskin azaldığına dikkat çeken Ruhani, bu durumun
yatırımcılar içir önemli fırsat olabileceğine işaret etti.
HİSARCIKLIOĞLU: “BUGÜN İKİLİ İLİŞKİLERİMİZ AÇISINDAN TARİHİ BİR GÜN
YAŞIYORUZ”
“Bugün ikili ilişkilerimiz açısından tarihi bir gün yaşıyoruz”
diyen Hisarcıklıoğlu, “Bugünkü İş Forumu’nun gelecekteki
ortaklıklara zemin hazırlamasını temenni ediyorum. İran, sadece
komşu ülke değil aynı zamanda kardeş bir ülkedir. Ziyaretinizle
sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın kalbini fethettiniz” şeklinde
konuştu.
İki ülkenin ticaret hacminin arttırılması gerektiğini vurgulayan
Hisarcıklıoğlu, “15 milyar dolar ticaret hacmimiz var ama bu bize
yetmez. Hedefimiz 30 milyar dolardır” dedi.
Hisarcıklıoğlu, Ocak ayında imzalanan Tercihli Ticaret
Anlaşması’nın yürürlüğe girmesinin, ikili ticaret rakamlarının
rekor seviyelere ulaşmasına katkı sağlayacağını belirtti.
İki ülke arasındaki ticarette en büyük problemlerden birinin
taşımacılık olduğunu anlatan Hisarcıklıoğlu, hem ikili hem de
transit geçişlerde Türk taşımacılardan 750 dolara varan yakıt farkı
alınmasının ikili ticarete sekte vurduğuna dikkati çekti.
“HALKLARIMIZIN GELECEĞİ, BİZLERİN GAYRETLERİNE VE BİRLİĞİNE
BAĞLI”
İpek Yolu’nun yeniden canlandırılması sürecinin de gerektiğine
işaret eden Hisarcıklıoğlu, şunları dedi:
“Türkiye ile İran’ın dostluğu kadimdir. Bizim için başarının
şifresi birlik ve beraberliktir. İşte bu forumun gerçekleşebilmesi,
iş adamlarımızın ilgisi, ülkelerimiz arasında hayat bulacak olan
daha güçlü bir birlik ve beraberliğin mesajıdır. Hem ülkelerimizin
liderleri olarak sizler hem de biz iş adamları bu noktada büyük
sorumluluk taşıyoruz. Halklarımızın geleceği, bizlerin gayretlerine
ve birliğine bağlı.”
İran Ticaret ve Madenler Odası Başkanı Gulamrıza Şafii, yaptığı
konuşmada, “İran ve Türkiye olarak bölgenin iktisadi yapısına tesir
edecek çalışmalar yapmalıyız” dedi. Ticaret konusunda öncelikli
ülkeler arasında Türkiye’yi gördüklerini dile getiren Şafii,
konuşmasını “Sabah olmadan yola koyul, çalışmaya başla” sözüyle
bitirdi.
Ruhani, konuşmaların ardından hatıra defterini imzaladı. TOBB
Başkanı Hisarcıklıoğlu’nun Ruhani’ye tablo hediye etmesinin
ardından hatıra fotoğrafı çekinildi.
Toplantı sırasında Türk basınından bir kameraman ve İranlı
kameraman arasında yaşanan tartışmaya karşılık Cumhurbaşkanı Gül,
“Ne oluyor orada bir şey mi var. Buraya bakın” diye karşılık
verdi.
(İHA)