Türkiye’de ilk kez yapıldı
Abone olÇevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) dünyada ve Türkiye’de ilk kez, boşaltılmış bir bina üzerinde ‘Gerçek D...
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi
(ODTÜ) dünyada ve Türkiye’de ilk kez, boşaltılmış bir bina üzerinde
‘Gerçek Deprem Deneyi’ yaptı.
ODTÜ bilim adamları tarafından Ankara’nın Çubuk ilçesinde
başlatılan dünyada ve Türkiye’de ilk kez, boşaltılmış bir bina
üzerinde yapılan ‘Gerçek Deprem Deneyi’ başarıyla sonuçlandı. Çubuk
ilçesindeki yaklaşık 35 yıllık bir binada gerçekleştirilen deneyde,
çeşitli şiddetteki depremde binada meydana gelen hasarlar an ve an
kaydedildi.
Deneyde binaya pistonlarla uygulanan deprem kuvvetinin nasıl bir
sonuç meydana getirdiği araştırıldığı belirtildi. Elde edilen
veriler ODTÜ tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerine
bir rapor şeklinde sunulacakken, bakanlık yetkilileri de mevcut
deprem yönetmeliğini revize ederek, yığma binaları gereksiz yere
riskli ilan etmeyeceği bilgisi verildi.
Projenin amacının yığma binaların deprem risklerinin belirlenmesi
olduğunu söyleyen ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve
Proje Koordinatörlerinden Doç. Dr. Ahmet Yakut, “Yığma binaların
deprem risklerini belirlemek üzere yöntemler geliştirmek için bu
testleri yapıyoruz. Yönetmeliğimizde bu konuda bir atkım
eksiklikler vardı. Amacımız bu eksiklikleri gidermek. Bunun içinde
projenin bir parçası olarak 2 adet yığma binayı yerinde test etmeyi
hedeflemiştik. Bu deneylerden bir tanesini geçen ay yaptık. Her iki
deneyi de farklı bir yöntemle yapıyoruz. Yığma olan bu binayı ikiye
ayırarak bir tarafta ki binayı güçlendirdik. Diğer tarafta ki
binayı da test edeceğiz. Dolayısıyla bir binadan destek alarak
diğer binayı iterek deprem etkilerini uygulamaya çalışacağız. Her
aşamada da farklı deprem tesirlerini uygulayarak binanın
davranışını inceleyeceğiz. Yapısal elemanlarda meydana gelen
hasarları deprem yüküne göre burada belirleyip gerekli analizleri
yaptıktan sonra çalışmalarımızı tamamlayıp rapor halinde
bakanlığımıza sunacağız” dedi.
“BU DENEY GERÇEK BİR BİNA ÜZERİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ AÇISINDAN
DÜNYADA BİR İLK”
Riskli yapıların tespitine ilişkin esasların yığma yapılar ile
ilgili bölümünü iyileştirmek üzere yapılan protokol sonucun
deneylerin yapıldığını hatırlatan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü Riskli
Yapılar Daire Başkanı İsmail Raci Bayer, bu kapsamda ODTÜ
tarafından 2 farklı deprem testi deneyi yapıldığını kaydetti.
Yapılan deney sonucunda elde edilen verilerin rapor halinde
bakanlıklarına verileceğini anlatan Bayer, “Burada elde edilen
sonuçlar ODTÜ’de hocalarımız tarafından analiz edilecek ve kapsamlı
bir rapor olarak bize sunulacak. Bizde bu raporu inceleyip
yönetmelikte değişikliğe gitmeyi hedefliyoruz. Bunun sonucunda da
yığma binalara ilişkin daha sağlıklı tespitler mümkün olacak. Bu
deney gerçek bir bina üzerinde gerçekleştirilmesi açısından da
dünya da bir ilktir. Çeşitli ülkelerde deney amaçlı orijinal
ölçülerde bina inşa edilip deney yapılabiliyor. Ama bu kullanılmış
mevcut bir bina o yüzden çok önemsiyoruz” diye konuştu.
Deney sonucunun çok başarılı geçtiği bilgisini veren Bayer,
“Hocalarımızla binanın çatlaklarını tespit ettik. Ama tabii bu
deneyin asıl çıktıları deney boyunca binanın birçok yerinde
bilgisayar vasıtasıyla elde edilen anlık verilerin daha sonra
laboratuar ortamında bilgisayar programı vasıtasıyla analiz
edilmesi sonucunda ortaya çıkacaktır. Bu çalışmalar sonucunda
üniversitemiz bakanlığımıza bir rapor teslim edecek. Raporun
sonuçlarına göre de bakanlığımız muhtemelen revizyona gidecek”
şeklinde konuştu.
Proje koordinatörlerinden ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim
üyesi Doç. Dr. Erdem Canbay, bakanlıkla yürütülen proje kapsamında
yığma binaların deprem anındaki davranışlarının incelemelerini
tamamladıklarını söyledi. Deney sonucunda binada ağır hasar meydan
geldiğini anacak yıkılmadığını ifade eden Canbay, “Bu bina yığma
bir bina ve Türkiye’de ki birçok iki katlı yığma binayı temsil etme
özelliğine sahip. Bundan dolayı burada edeceğimiz bilgiler çok
önemli. Yaklaşık seksen kanaldan veri okuduk ve bu verileri analiz
ettikten sonra çok değerli yığma yapıyla ilgili verilere
ulaşacağız. Daha sonra bunları bir rapor olarak bakanlığa
ileteceğiz. Bunun sonucunda da beraber belki şartnamede ki yığma
yapılarla ilgili bölümde bir revizyon gedilecek. Bizim için çok
verimli olacak sonuçlar elde ettik. Bizlere bu imkanları verdiği
için Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın yetkililerine çok teşekkür
ediyoruz’’ dedi.
Yapılan test sonucunda ODTÜ öğretim görevlileri ve öğrenciler
ilçeden ayrıldılar.
(İHA)