Türkiye 5. maddeyi işletir mi?
Abone olTürkiye, Suriye için askeri senaryoları masaya yatırdı. Seçeneklerden biri de NATO'nun 5. maddesi...
Suriye'de düşürülen savaş uçağımızın ardından Türkiye'nin nasıl
bir pozisyon alacağı merakla bekleniyor. Türkiye bir askeri çözüm
mü bulacak yoksa işi diplomasi ile mi çözer bilinmez ama masadaki
en kuvvetli kozlardan biri şüphesiz NATO.
NATO'nun 5'inci maddesi aynen şöyle söylüyor:
"Taraflar, Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir
veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine
yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir
saldırı olursa BM Yasası'nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da
toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde
güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerler ile
birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli
görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uğrayan Taraf ya da
Taraflara yardımcı olacakları konusunda
anlaşmışlardır."
KARARI TÜRKİYE VERECEK
Olay sonrasında ABD Dışişleri Sözcü'sünden yapılan açıklamada,
konuya ilişkin kararı Türkiye'nin vermesinin en doğrusu olduğunu
söyleyerek ABD Türkiye'ye yeşil ışık yaktı.
Amerika Birleşik Devletleri'nin NATO Daimi Temsilcisi Ivo Daalder
de daha önce yaptığı bir açıklamada aynen şu ifadeleri
kullanmıştı:
''Türkiye'ye Suriye'den ya da başka herhangi bir yerden bir
saldırı olması halinde, NATO'nun 5'inci maddesinin işletilmesinin
değerlendirilebilir"
Washington'da basın toplantısı düzenleyen Daalder'e ''Suriye'nin,
Türkiye'ye karşı sınır ihlallerinden dolayı NATO'nun 5. maddesi
işletilebilir mi?'' sorusu gündeme getirilmişti.
Ivo Daalder bu soruya ''Eğer Türkiye'ye karşı bir saldırı olursa, o
zaman Kuzey Atlantik Konseyi ve NATO ülkeleri, bunun 5'inci
maddenin yürürlüğe sokulması kriterini karşılayıp karşılamadığına
ve uygun bir karşılığın gerekip gerekmediğine karar vermek için bir
araya gelir'' demişti.
"YANLIŞLIKLA" VURMUŞLAR
Başbakanlık'ta yapılan 2 saatlik kritik zirve sonrası yapılan
açıklamada, Akdeniz'de kaybolan Türk F-4 savaş uçağının Suriye
tarafından düşürüldüğü belirtildi. Suriye ise, "Türk savaş uçağı
topraklarımızdan 1 km içeri girdi, vurduk. Hedefi vurduktan sonra
Türk uçağı olduğunu anladık" dedi.
Türk savaş uçağının vurulmadan önce merkez üssüne seyrü-sefer
sisteminde (Navigasyon) arıza raporu verdiği ortaya çıktı. Silahsız
keşif uçağı F4'lerin yanlışlıkla vurulmuş olma ihtimalinin mümkün
olmadığı bildiriliyor. Benzer bir olay 1989 yılında gerçekleşmişti.
Türkiye'ye ait bir tapu kadastro uçağı, hava sahasını ihlal ettiği
gerekçesiyle, Suriye tarafından düşürülmüştü. Baba Esad'ın
döneminde gerçekleşen bu olaydan sonra Suriye hem özür dilemiş, hem
de tazminat ödemişti."