Türk İş'ten Anayasa paketi önerisi
Abone olTürk-İş, Anayasa'da yapılacak değişikliklerle devletin sosyal ödevlerini yerine getirmesini istedi.
Türk-İş, Anayasa'da yapılacak değişikliklerle devletin sosyal
ödevlerini yerine getirmemesinin bahanesinin kalmamasını, "hak
grevine" yer verilmesini, kamuda işçi-memur ayrımının net
yapılmasını ve sendikacıların siyaset yasağının kaldırılmasını
talep etti.
Anayasa değişiklik teklifini inceleyen konfederasyon, bu konudaki
görüşlerini bir rapor halinde Anayasa Değişikliği Hazırlama
Komisyon Başkanlığına gönderdi.
Türk-İş'in, 1982 Anayasası'nın değiştirilmesi ve değişikliğin geniş
mutabakatla gerçekleştirilmesi konusundaki yaklaşımını yıllardır
her platformda dile getirdiği belirtilen raporda, "Türk-İş, çağdaş,
demokratik ilkeleri benimseyen, laik, sosyal hukuk devleti yapısını
koruyan, bireysel özgürlükleri temel alan, hukukun üstünlüğü
temeline oturan, demokratik rejimin vazgeçilmez kuralı olan
kuvvetler ayrılığı ilkesini benimseyip erkler arasındaki denge ve
ahengi koruyan, uygarlık yolunda değişime ve gelişime açık,
toplumumuzun temel değerleriyle bütünleşmiş, uzlaştırıcı ve sivil
oluşum tarafından hazırlanacak bir Anayasa değişikliği beklentisi
içindedir" ifadelerine yer verildi.
Temel beklentinin, yapılacak değişikliğin Anayasa'nın bütününü
kapsaması ve daha önce yapılan değişikliklerin ürünü olan
çelişkilerin giderilmesi olduğu vurgulanan raporda, şunlar
kaydedildi:
"Tarafımızdan incelenen değişiklik taslağı, bu beklentilerimizi
karşılamaya yeterli görülmemekle birlikte bazı bireysel
özgürlüklere öncelik tanınıyor olması olumlu bir gelişme olarak
değerlendirilmektedir.
Düzenlemenin tümünde olduğu gibi siyasi partilerin kapatılması,
HSYK'nın ve Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilmesi gibi çok
önemli ve güncel konularda yapılmak istenen değişikliklerde en
geniş mutabakatın sağlanması gereğine inanılmaktadır.
Türk-İş, yukarıda değinilen ana başlıkların yanı sıra, AB
mevzuatına uyumlu olarak hazırlandığı belirtilen değişiklik
taslağında çalışma hayatını düzenleyen kurallara hiç yer verilmemiş
olmasını çok önemli ve büyük bir eksiklik olarak görmektedir."
Raporda, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO), Türkiye tarafından
onaylanan 87 ve 98 sayılı sözleşme ve tavsiye kararları ile AB
mevzuatının gerektirdiği ilkelerin ve Anayasa'nın 90. maddesinin
emrettiği uyarlamaların da değişiklik taslağı metninde yer
almasının zorunlu olduğu ifade edildi.
"UYUM SAĞLANMALI"
Türk-İş'in raporda yer verdiği Anayasa değişiklik önerileri
şöyle:
"-Anayasa'nın "Sendika Kurma Hakkı"na ilişkin 51. maddesindeki
"Aynı zamanda ve aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye
olunamaz" hükmü Anayasa metninden çıkarılmalıdır.
Aynı maddede "Sendika kurma hakkının kullanılmasında uygulanacak
şekil, şart ve usuller kanunda gösterilir" hükmü yer alırken, aynı
zamanda ve aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olmanın
Anayasa hükmü ile yasaklanması, ILO'nun 87 ve 98 sayılı
sözleşmelerine ve AB normlarına uygun değildir.
-Anayasa'nın "Toplu İş Sözleşmesi Hakkı"na ilişkin 53. maddesinin
son fıkrasında yer alan "Aynı iş yerinde, aynı dönem için, birden
fazla toplu iş sözleşmesi yapılamaz ve uygulanamaz" hükmü
kaldırılmalıdır.
Toplu iş sözleşmelerinin düzeyi ile nasıl yapılacağı kanunla
düzenleneceğine göre, kaldırılması istenilen hususun kanuna
bırakılması uygun olacaktır. Bu hüküm, ülkemizce onaylanan ILO
sözleşmelerine aykırı olduğu gibi, AB mevzuatına da
uymamaktadır.
-Anayasa'nın "Grev Hakkı ve Lokavt Hakkı"na ilişkin 54. maddesinin
birinci fıkrası "Toplu iş sözleşmesinin yapılması ve uygulanması
sırasında, uyuşmazlık çıkması halinde işçiler grev hakkına
sahiptir. Menfaat grevi ve hak grevinin kullanılmasının ve
işverenin lokavta başvurmasının usul ve şartları ile kapsam ve
istisnaları kanunla düzenlenir" şeklide değiştirilmelidir. Maddenin
2, 3, 4, 5, 6 ve 7. fıkraları yürürlükten kaldırılmalıdır.
Kaldırılması istenilen fıkralarda yer alan düzenlemelerin
çıkarılacak kanunla belirlenmesi, hem kanun yapma tekniğine hem de
Anayasa yapma tekniğine uygun olacaktır. Ayrıca ILO sözleşmeleri ve
AB mevzuatında yer alan "hak grevi" de tanınmış olacaktır.