Türk halkının kredi kartı karnesi
Abone olMasterCard tarafından Türkiye'de kart kullanımı ve harcama alışkanlıklarını anlamak amacıyla yaptırılan MasterIndex araştırmasının Aralık 2010 sonuçlarına göre, Türk halkı kredi kartını ayda 9 kez kullanıyor.
MasterCard tarafından Türkiye'de kart kullanımı ve
harcama alışkanlıklarını anlamak amacıyla yaptırılan MasterIndex
araştırmasının Aralık 2010 sonuçlarına göre, Türk halkı kredi
kartını ayda 9 kez kullanıyor.
Yöntem Araştırma Danışmanlık'ın, Türkiye'nin kentsel nüfusunu
temsil eden 11 il merkezinde yaptığı araştırma sonuçlarına göre,
Türk halkının yüzde 62'sinin bir adet kredi kartı var. Sahip olunan
kredi kartı adedi ortalama 1,6 iken, sahip olunan ortalama banka
kartı adedi 1,4 oldu.
Kredi kartı ve banka kartı sahipliği sosyo-ekonomik seviyeye göre
incelendiğinde, gelir seviyesinin sahiplik oranını etkilemediği,
tüm sosyo-ekonomik seviyelerde kart sahipliğinin birbirine yakın
olduğu görüldü.
30–34 yaş grubu ortalama 2,8 adet kredi kartı ile cebinde en fazla
kredi kartı taşıyan, 25–29 yaş grubu ortalama 2,5 adet banka kartı
ile en fazla banka kartına sahip grup oldu.
Kredi kartı sahiplerinin yüzde 59'u giyim, yüzde 55'i mobilya,
beyaz eşya ve elektronik eşya mağazası, yüzde 53'ü kredi kartlarını
süper marketlerde kullanıyor. Kredi kartının en az kullanıldığı iş
yeri ise yüzde 24 ile bakkallar.
KARADENİZ BÖLGESİ, İNTERNET
ALIŞVERİŞLERİNDE KREDİ KARTINI DAHA FAZLA
KULLANIYOR
Kredi kartı kullanımı bölgesel bazda incelendiğinde, Karadeniz
Bölgesi halkının internet üzerinden gerçekleştirdikleri
alışverişlerde kredi kartlarını diğer bölgelerde yaşayanlara oranla
çok daha fazla kullandıkları göze çarptı.
Marmara Bölgesi halkı, giyim alışverişlerinde diğer bölgelere fark
attı. Akdeniz Bölgesi halkı, beyaz eşya/elektronik eşya
alışverişlerinde, Doğu Anadolu Bölgesi halkı otel konaklama, cep
telefonu faturaları, seyahat acentesi harcamaları ve telefonla
sipariş ödemelerinde önde yer alırken, İç Anadolu Bölgesi halkı
süpermarket, harcamalarında diğer bölgelerin önüne geçti.
Son 2 yılda halkın yüzde 80'inin kullandığı kredi kartı sayısında,
yüzde 69'unun kredi kartı ile yaptığı harcamalarda, yüzde 68'inin
yaptırdığı taksit sayısında değişiklik olmadı. Alınan yanıtlara
göre kredi kartı sahiplerinin yüzde 65'i önümüzdeki 2 yıl boyunca
da bir değişiklik olacağını tahmin etmiyor.
KULLANIMDA AKDENİZ BÖLGESİ BAŞI ÇEKTİ
2001 yılında ceplerden ayda ortalama 2,5 kez çıkan kredi kartı 2010
yılına gelindiğinde 9,4 kez çıktı. Bu oran kadınlarda 8,1'e
düşerken, erkeklerde 10,5'e çıktı. Kredi kartları orta gelir
grubunda 11,3 kez kullanılırken, kredi kartını en az kullanan grup
olan düşük gelir grubunun cüzdanından ayda ortalama 8,2 kez
çıktı.
Aylık kredi kartı kullanımı yaş gruplarına göre incelendiğinde, 55
yaş üstü ayda ortalama 13 kez kullanımla başı çekerken, bu grubu
11,1 ortalama ile 30–34 yaş grubu izliyor. 45–54 yaş grubu ayda
ortalama 7 seferlik kullanımla son sırada yer aldı.
Kredi kartını en fazla kullanan bölgeler arasında ayda ortalama 13
kezlik kullanımla Akdeniz Bölgesi, 11 kezlik kullanımla Marmara ve
İç Anadolu Bölgesi geldi. Güney Doğu Anadolu Bölgesi ayda ortalama
2 seferlik kullanımla son sırada yer aldı.
EGE BÖLGESİ İŞLEM BAŞI ORTALAMA 240 LİRA İLK SIRADA
Kart sahiplerinin kredi kartları ile gerçekleştirdikleri harcama
tutarı işlem başına 129 lira olurken, bu rakam kadınlarda 118
liraya düştü, erkeklerde 138 liraya çıktı. Yüksek gelir grubunda
180 liraya çıkan işlem başı ortalama harcama, düşük gelir grubunda
111 lirada kaldı.
2009 yılında işlem başı ortalama harcama tutarı 84 lira idi. Yaş
gruplarına göre ise 55 yaş üstü ortalama 146 liralık tutarıyla ilk
sırada, 15–19 yaş grubu işlem başına 81 liralık harcama ile son
sırada yer aldı.
Kullanım başı ortalama harcama tutarı bölgesel bazda
incelendiğinde, Ege Bölgesi işlem başı ortalama 240 lira başı
çekti. Doğu Anadolu Bölgesi'nde yaşayanlar 235 lira ile Ege
Bölgesi'ni takip ederken, Karadeniz Bölgesi halkı işlem başı
ortalama 88 liralık kullanımla son sırada yer aldı.
Kredi kartı sahiplerinin aylık toplam harcamalarının yüzde 41'ini
kredi kartı ile yaptıkları gözlenirken, bu oran düşük gelir
grubunda yüzde 46'ya, 55 yaş üstü grupta yüzde 57'ye çıktı.
İç Anadolu Bölgesi'nde yaşayanlar, harcamalarının yüzde 54'ünü
kredi kartı ile yaparken, Karadeniz Bölgesi halkı yüzde 25 ile
aylık harcamalarında kredi kartını en az kullanan kesim oldu.
KREDİ KARTIYLA FATURA ÖDEME ORANI ARTTI
2002 yılında gerçekleştirilen araştırmada, ''Cep telefonu faturamı
kredi kartı ile ödüyorum'' diyenlerin oranı yüzde 12 iken, Aralık
2010'da yüzde 30'a, ''Faturalarımı kredi kartı ile
ödüyorum'' diyenlerin oranı yüzde 9 iken, 2010'da yüzde
28'e çıktı.
Havayolları, otel konaklama, seyahat acentesi, mobilya mağazası,
hastane/sağlık kuruluşu, otomobil kiralama, beyaz eşya/elektronik
eşya mağazası, telefonla sipariş, okul/dershane, bakkal/market
ödemelerinde kredi kartı kullanım oranı arttı.
Tüketicilerin yeni bir kredi kartı talep ederken etkilendiği
faktörler arasında güven duyduğu bir bankanın kartı olması yüzde
28, çalıştığı bir bankanın kartı olması yüzde 19, kart faizinin
düşük olması yüzde 15 ve yıllık kart aidatının düşük olması yüzde
13 oranıyla en önemli faktörler arasında yer aldı.
Kredi kartı sahiplerinin yüzde 36'sı kredi kartlarında biriken para
puanları kasada soruldukça kullanırken, yüzde 26'sı uzun süre
biriktirip bir ihtiyacını karşılıyor, yüzde 22'si biriken para
puanlarını hemen harcıyor. Tüketiciler para puanlarını yüzde 73
oranıyla giyim mağazalarında, yüzde 72 oranıyla
süpermarket/bakkal/marketlerde, yüzde 31 oranıyla
lokanta/restoranlarda kullanıyor.
KULLANICILARIN YÜZDE 43'Ü AY SONUNDA
KREDİ KARTI BORCUNUN TAMAMINI ÖDÜYOR
Kredi kartı kullanıcılarının yüzde 43'ü ay sonunda kredi kartı
borcunun tamamını öderken, yüzde 26'sı borcunu kredilendirmediğini,
çünkü borcunun aylara bölünerek ödenebileceğini bilmediğini
söyledi.
Kullanıcıların yüzde 16'sı genellikle, yüzde 13'ü ara sıra
kredilendirdiğini belirtti. Yüzde 2'lik kesim borcunu eskiden
kredilendirdiğini ama artık kredilendirmediğini kaydetti.
Kredi kartı kullanıcılarına kredi kartı ile yaptıkları
alışverişlerde taksitlendirme yapıp yapmadıkları sorulduğunda,
kullanıcıların yüzde 48'i bunun alışveriş tutarına göre değiştiğini
söyledi. Yüzde 6'sı ürünün kullanım süresine, yüzde 5'i taksit
sayısına göre karar verdiğini, yüzde 23'ü hiç taksit yaptırmadığını
belirtti.
Kullanıcıların yüzde 17'si mümkün oldukça taksit yaptırdığını ifade
etti. Taksit alışkanlığı gelir seviyesine göre
değerlendirildiğinde, düşük gelir grubunun taksitlendirme
eğiliminin arttığı görüldü. Tüketicilerde taksitlendirme eğilimi
250 liranın üzerindeki alışverişlerde ortaya çıkıyor.
Araştırma kapsamın sorulan ''kredi kartı kullanıcılarına kredi
kartları yanlarında olmadığı zaman kendilerini nasıl
hissettikleri'' sorusuna gelen yanıtların yüzde 33'ü
''kısıtlanmış/güvensiz'' oldu. Bu oran gelir seviyesi düştükçe
yüzde 44'lere kadar çıktı.
Kullanıcılara bir ürünü kredi kartı kabul etmeyen bir mağazada
satıldığı için almaktan vazgeçip geçmedikleri sorulduğunda,
yanıtların yüzde 47'si ''bazen/her zaman vazgeçerim'' yanıtını
verdi. Bu oran gelir seviyesi düştükçe artış göstererek yüzde 52'ye
kadar yükseldi.
BANKA KARTI, GENELLİKLE PARA ÇEKMEK İÇİN
KULLANILIYOR
Türk halkının yüzde 60'ının banka kartı bulunuyor. Kullanıcıların
yüzde 71'i banka kartlarını ATM'lerden para çekmek, yüzde 46'sı
maaşını almak, yüzde 15'i alışveriş yapmak, yüzde 7'si faturaları
ödemek için kullanıyor.
Tüketicilere alışverişlerinde banka kartlarını neden
kullanmadıkları sorulduğunda, kullanıcıların yüzde 35'i hesabında
para olmamasını, yüzde 21'i kredi kartı kullandığı için ihtiyaç
duymamasını, yüzde 19'u alışkanlığı olmamasını, yüzde 14'ü hesap
hareketlerini kontrol edememesini, yüzde 10'u taksit avantajı
olmamasını sebep olarak gösterdi.
''Ön ödemeli kart'' kullanmayı düşünüp
düşünmedikleri sorulan her 10 kişiden 4'ünün yanıtı ''Kullanmak
isterim'' oldu. Tüketiciler, buna neden olarak da mevcut parasından
fazlasını harcamaya olanak vermeyen bu kartın bütçe kontrolü
sağladığını ve nakit taşımak yerine kart kullanmanın daha güvenli
ve pratik olmasını gösterdi. İnternette alışveriş yapmanın ön
ödemeli kartlarla daha güvenli olduğu ifade edilirken, bir banka
hesabı olmadığı halde ön ödemeli kart sahibi olma olanağı,
avantajlar arasında gösterildi.