Turizm sektörü iyi yolda
Abone olTurizmcilerin, vergilerinin yüksekliği dolayısıyla kârlılığın düşmesinden yakınmasına rağmen sektörde yatırımlar artarak sürüyor.
2005 yılının ilk ayında toplam 132,8 milyon YTL tutarında 11
teşvik belgesi verildi. Geçen yılın aynı dönemine göre artış oranı
ise yüzde 22. Yatırımları, turizmin sürekli kendini yenileyen
sektör olmasına bağlayan Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler
Birliği Başkanı Osman Ayık, “Yatırımların durması veya yavaşlaması
sektörün bitmesi anlamına gelir.” dedi. Sektör temsilcileri,
Başbakan Erdoğan’ın turizmcilere Katma Değer Vergisi oranlarının
yüzde 18’den yüzde 8’lere kadar çekilebileceğini açıklamasının
yatırımları daha da artıracağı görüşünde. Dövizin değerinin uzun
süre değişmemesi, elektrik fiyatlarının yüksekliği ve özel tüketim
vergilerindeki artışlar sebebiyle turizm sektöründe kâr oranı
düştü. Ancak, bütün bu olumsuzluklara rağmen sektörde yaşananlar
umut verici. Hazine’nin verilerine göre bu yılın ilk ayında 8’i
yeni olmak üzere 11 tesise yatırım teşvik belgesi verildi. Parasal
değeri 132,8 milyon YTL olarak açıklanan teşviklerin geçen yılın
aynı dönemine göre artış oranı yüzde 22 olarak kayıtlara geçti.
Devreye girecek 2 bin 500 yeni yatak, bin 200 kişiye istihdam
sağlayacak. 2004’ün ilk ayında turizm sektörü 9 yatırım teşvik
belgesi için 108 milyon YTL almıştı. Açılış için geldiği Antalya’da
turizmcilerle görüşen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamaları
da sektör temsilcilerini umutlandırdı. Başbakanın özellikle Katma
Değer Vergisi oranlarının yüzde 18’den yüzde 8’lere kadar
çekilebileceği, elektrik fiyatlarıyla ilgili yeni düzenlemelere
gidilebileceğini söylemesinin gelecek aylarda yatırımları daha da
artıracağına dikkat çekiliyor. Turizm yatırımlarının bütün
olumsuzluklara rağmen giderek daha da artması sektörün dinamizmine
bağlanıyor. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği
Başkanı Osman Ayık, sektörün bir an durmasının Türkiye’ye yıllara
mal olacağı görüşünde. Osman Ayık, arz odaklı büyümenin beraberinde
ulaşım, altyapı gibi bir takım sıkıntıları da getireceğine dikkat
çekiyor. Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Ahmet Barut, 1980’li
yıllarda 1 milyon turiste ev sahipliği yapan bir ülke iken bugün
yılda 17 milyon 500 binden fazla yabancı konuk ağırlamanın mutluluk
verici olduğunu vurguluyor. Ahmet Barut, bu yıl belirlenen 20
milyon turist hedefinin de yakalanacağı inancında: “Katıldığımız
uluslararası turizm fuarlarında edindiğimiz intiba çok olumlu.
Ayrıca Başbakan’ın açıklamaları da sektörü ateşleyecek.” Rixos Fine
Grubu, bünyesindeki 6 otele bir yenisini daha ekleyecek. Haziranda
bitirilmesi beklenen ve 120 milyon dolara mal olması planlanan lüks
otel, üst gelir grubuna hitap edecek. Grubun Yönetim Kurulu Başkanı
Fettah Tamince, turizm sektöründe yaşanan büyümeyi rasyonel
bulmuyor. 1999-2002 yılları arasında duran yatırımların ekonominin
istikrara kavuşmasıyla son iki yılda yeniden canlandığını belirten
Tamince, “Turizme yatırım yapılırken maalesef kapsamlı bir
fizibilite çalışması yapılmıyor. Gelen turist sayısında ve
yatırımlarda yaklaşık yüzde 20 artış yaşanmasını gelecek adına iyi
görmüyorum. Türkiye altyapısı, yetişmiş elemanı ve ulaşım
imkanlarıyla buna henüz hazır değil.” ifadelerini kullanıyor.
Türkiye, 1980’de 1,2 milyon olan turist sayısını, uygulanan turizm
politikaları ve uzun vadeli stratejilerle 1998 yılında 9,7 milyona
kadar çıkarmayı başardı. Bütün dünyada sektörün büyüme hızı ancak
yüzde 4-5 olarak gerçekleşebilirken, Türkiye’de turizm her yıl
ortalama yüzde 20 oranında gelişme gösterdi. 1999’daki kriz sonrası
kısa bir gerileme yaşanan sektörün toparlanması zor olmadı. 1999’da
7,4 milyona düşen ziyaretçi sayısı bir yıl sonra yüzde 39’luk
büyüme göstererek 10,4 milyona yükseldi. 1999’da 5,3 milyar dolara
gerileyen turizm gelirleri de, bir yıl sonra yeniden 7,6 milyar
dolara çıktı. Sektörde rekor denilebilecek büyüme ise 1999-2000
yıllarında yaşandı. 1999’da 7,4 milyon olan turist sayısı 2000
senesinde yüzde 39’luk bir artış göstererek 10,4 milyona ulaştı.
Geçen yıl Türkiye’ye giriş yapan turist sayısı 17 milyon 517 bin
olarak kayıtlara geçti. Önceki yıla göre büyüme oranı ise yüzde
24,8 oldu. Türkiye’de sektörün büyüme hızı yüzde 24’lerdeyken
Akdeniz’e kıyısı olan İspanya ve Yunanistan ve Fransa gibi
ülkelerde ise bu oran yüzde 4-5 olarak gerçekleşti. Bu yılın ilk
iki ayında da büyüme hız kesmeden devam ediyor. Geçen yılın aynı
dönemine göre artış oranı yüzde 22,4, gelen turist sayısı ise 1
milyon 397 bin olarak kayıtlara geçti. ZAMAN