Stiletto nedir? Hangi ayakkabı stiletto
Abone olİşte Benim Stilim yarışmasında sürekli dile getirilen Stiletto nedir? Türkiye'de bu yarışma ile Stiletto ismi ünlendi. Ancak stiletto ayakkabının ilk çıkışı 1950'lerde.
Bu Tarz Benim ve İşte Benim Stilim yarışmalarıyla Türk
kadınlarının kelime hazinesine stiletto ayakkabı eklendi. Peki
stiletto denilen ayakkabılar hangileri? Aslında stiletto yüksek
topuklu ayakkabıların orjinal isminden başka bir şey değil.
Kimine göre, ince ve yüksek topuklu ayakkabıların, ya da orijinal
adıyla stilettonun gündeme gelişi 1950’lerde zayıflığın moda
dünyasında önem kazanmasıyla birlikte olmuştur.
Ünlü Fransız lüks aksesuar markası Roger Vivier’in yöneticisi
Bruno Frisoni de böyle düşünüyor. İlk stiletto ile bağlantısı
kurulan iki isimden biri, markaya adını veren Vivier. Diğeri ise
Marilyn Monroe, Gloria Swanson ve Bette Davis gibi müşterilere
sahip İtalyan ayakkabı tasarımcısı Salvatore Ferragamo.
Frisoni, hangisinin ilk stilettoyu yaptığı tartışmasını sonuca
bağlamanın zor olduğunu söylüyor. Marlene Dietrich, Elizabeth
Taylor ve Catherine Denuve gibi isimleri giydiren Vivier, ayakkabı
tasarımlarını bir mimar yaklaşımıyla yapıyordu. Vivier için siluet
çok önemliydi. Ayakkabıda, ayağa tam oturan hafif bir kavis ve ince
bir topuk seksi görünüm ve özel tasarımın yanı sıra ince bir zevki
de ifade ediyordu.
Nasıl gelişti?
İkinci Dünya Savaşı sırasında uçak sistemleri için yeni materyaller ve yeni teknikler geliştirilmişti. Alüminyum kullanımı ve plastiğin metalle birleştirilmesi yoluyla dünyanın en ince topuğunu yapmak mümkün oldu. 5 mm çapında çelikten yapılan Stiletto topuğu “iğne” adıyla anılmaya başlandı. 8-8,5 cm uzunluğunda ve çok ince uçlu topuk, seksiliği çağrıştıran ideal stiletto topuğu olarak kabul gördü.
Adını kısa saplı ve ince uçlu bir tür İtalyan bıçağından alan
stiletto topuğu 1950’lerde yükselişe geçtiyse de kökeni 19. yüzyıla
kadar gidiyor. 1974’te Manolo Blahnik adlı modacının sivri topuklu,
sivri uçlu tasarımları dönemin apartman topuklarının yerini
alacaktı.
Parisli ayakkabı tasarımcısı Christian Louboutin’in kırmızı tabanlı tasarımları stilettonun erotik ve fetişist bağlantılarını güçlendirdi.
Geçmişte kadınlar stiletto topukları daha çok gece giyimi için
kullanır, gündüz kısa topuk giyerdi. Fakat ünlülerin her tür
etkinliğe apartman topuklu stilettolarla gitmesi kadınlar arasında
da yüksek topukların gündelik giyimde kullanılmasına neden
oldu.
İkili yaklaşım
Fakat bazı stiletto taraftarları, bu ayakkabılarla balerin duruşunu andıran yürüyüşün farklı kasların çalışmasını sağlayan bir spor olduğunu düşünüyor.
Amerika’da yüksek topukla yürüme dersleri veren sınıflar bile
açılmış.
Keskin çizgileri, mükemmel orantıları ve silueti sayesinde
stiletto, heykeli andıran estetik ayakkabılar olarak görülüyor.
Yüksek topuklarla yürürken vücudun aldığı biçim, ayakta yarattığı
kavis ve uzun bacak yanılsamasının kadına baştan çıkarıcı bir
görünüm verdiği düşünülüyor.
Bu makalenin İngilizce aslını BBC Culture’da okuyabilirsiniz.