SSK ve Bağ-Kur'a af darbesi

Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur alacaklarının yeniden yapılandırılması için başlatılan çalışma her iki kurumun prim tahsilatına darbe vurdu. ‘Af çıkacak’ beklentisine kapılan işverenler primlerini yatırmayınca aylık tahsilat yüzde 10 düştü.

Önceki dönemde işverenden ayda yaklaşık 1,6 milyar YTL prim toplayan SSK’nın mayısta geliri 150 milyon yeni lira azaldı. Bunun üzerine bir genelge yayımlayan kurum, söz konusu tasarının sadece Aralık 2004’e kadarki borçları kapsadığını belirterek, prim ödemelerinin aksatılmamasını istedi. SSK’nın geçmiş dönemlere ait 6,3 milyar yeni lira alacağı bulunuyor. Bunun 2 milyarlık bölümü belediyelere ait. Kalan kısmı ise özel sektör borçları.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2004 sonlarında SSK ve Bağ-Kur’un birikmiş prim alacaklarının tahsili için yeni bir düzenleme yapılmasını istemişti. Bunun üzerine Maliye Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığı ortak çalışma başlattı.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda geçen ay kabul edilen Bazı Kamu Alacaklarının Tahsil ve Terkinine İlişkin Kanun Tasarısı’na eklenen önergeyle, SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılarak önemli bölümünün affedilmesi sağlanmıştı. Ancak daha sonra bu önerge geri çekildi. Söz konusu borçları yeniden yapılandırmaya yönelik çalışmalar halen sürüyor. Bu gelişmeler üzerine af beklentisine giren bazı işverenler ve esnaf, sigorta primlerini yatırmadı.

SSK’dan alınan bilgiye göre kurumun prim tahsilatı geçen ay önceki dönemlere oranla yüzde 10 geriledi. Ayda yaklaşık 1,6 milyar yeni liralık prim toplayan kurumun geliri mayısta 150 milyon yeni liraya düştü. Yıllardan beri prim tahsilinde büyük sıkıntı çeken Bağ-Kur’da da önemli boyutta gerileme yaşandığı belirtiliyor. Prim tahsilatında yaşanan aksama üzerine Sosyal Sigortalar Kurumu bir genelge yayınlayarak ‘af beklentisiyle ödemelerin aksatılmaması’ çağrısında bulundu. Yeniden yapılandırmaya ilişkin düzenlemenin yalnızca 2004 Aralık ayına kadarki borçları kapsayacağı belirtilerek, işverenlerden ödeme yükümlülüklerini düzenli biçimde yerine getirmeleri istendi. Af beklentisine giren işverenlerin primlerini yatırmama eğilimine girdiği vurgulanan genelgede, "İşverenlerimizin, gecikme zammı, icra takibi gibi yaptırımlarla karşılaşmamaları, başka bir deyişle herhangi bir mağduriyete uğramamaları için prim ödeme yükümlülüklerini yasal süresi içinde yerine getirmeleri gerekmektedir." denildi.

SSK’nın geçmiş dönemlere ait yaklaşık 6,3 milyar yeni lira alacağı bulunuyor. Bunun 2 milyarlık bölümü belediyelere ait. Son yıllarda prim tahsilinde başarılı bir performans sergileyen kurumun aylık alacak tahsilat oranı yüzde 85 civarında. Bağ-Kur’un alacakları ise resmî kayıtlara göre 21,5 milyar yeni lira civarında. Ancak 200 bine yakın sigortalının aktif çalışmadığı halde kayıtlarda Bağ-Kur’lu görüldüğü tespit edildi. Bunlara ilişkin 4 katrilyon liralık borcun düşülmesiyle gerçek alacağın 17,5 milyar YTL olduğu tahmin ediliyor. SSK ve Bağ-Kur’un alacakları 24 milyar yeni lirayı geçerken, devlet her iki kurumun bütçe açığını kapatmak için 2005 yılında 22,5 milyar yeni liralık yardım yapacak.

Borç yapılandırmasına ilişkin Meclis’e sunulan ilk tasarıda 31 Aralık 2004’e kadar olan borçların enflasyon oranına göre yeniden değerlendirilmesi ve çıkan rakamın 18 takside bölünmesi öngörülüyordu. Alacakların 48 ay vadeli olarak yapılandırılmasını içeren yeni bir tasarının daha hazırlandığı öğrenildi.

AK Parti hükümeti göreve gelir gelmez 2003 yılında Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur alacakları için borç yeniden yapılandırmasına gitmişti. O dönemde 4 milyar yeni lirası SSK, 14 milyarı da Bağ-Kur olmak üzere 18 milyar yeni lirayı bulan borcun 4 milyarlık bölümü için başvuru gelmişti. Başvuranların yüzde 55’i taksitlerini zamanında ödeyemediğinden uygulama başarılı olamamıştı.


Haber : Necip Çakır
Kaynak :