Serbest Bölge'ler raporu şok etti

Serbest bölgelerle ilgili eleştirilerin artması üzerine bu konuda araştırma yapan hesap uzmanlarının incelemeleri sonrasında, üretim ve ihracat üsleri kurmak amacıyla yola çıkılan serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmaların sadece yüzde 15'inin üretimde bulunduğu tespit edildi. Rapora göre, Ocak 2003 itibariyle toplam 3 bin 412 firmanın bulunduğu serbest bölgelerdeki 558 yabancı firma da bölgeye üretim için gelmiyor. Serbest bölgelerdeki yabancı firmanın yüzde 85'i alım satım ve depolama gibi üretim dışı konularla uğraşıyor. Haksız rekabet yaratıyor Raporda, 30 bine yakın kişiye iş imkanı sağlayan serbest bölgelerin ekonomik hayata ve vergilere etkisi şöyle sıralanıyor: Bölgelerde önemli bir üretim ve işleme kapasitesi yaratılamadı. Vergi cennetlerine dönüşen serbest bölgelerde uygulanan sınırsız ve süresiz vergi teşvik ve avantajlarının başka bir örneği dünyada bulunmuyor. Uluslararası pazara yönelik gelişmesi hedeflenen serbest bölgeler, ithalatın önünde hiçbir engel bulunmadığından ihracat değil, ithalat üsleri haline geldi. Firmalar bölgenin sağladığı rekabet üstünlüklerini dış pazarlar yerine ulusal pazarda kullanmayı yeğlediler. Bu bölgeler yarattıkları haksız rekabet ve transfer fiyatlandırması ile yurtiçi üretim ve vergi sistemini tehdit eder hale geldi. Hedef pazarların başında gösterilen Ortadoğu-İslam ülkelerine yapılan dış ticaret hacmi yüzde 4'lerde seyrediyor. Serbest bölgelere beklenen oranda yabancı sermaye girişi de sağlanamadı. Çözüm aranıyor Raporda serbest bölgelerle ilgili farklı çözüm önerileri bulunuyor. Gelirler Genel Müdürlüğü'nün modelinde bölgelerdeki Gelir ve Kurumlar Vergisi istisnalarının kaldırılması, şirketin satışlarının en fazla yüzde 15'inin yurtiçine olması durumunda yüzde 15 gibi düşük oranda vergi alınması öneriliyor. Vergi Konseyi ise serbest bölgede vergi ve harç istisnalarının sadece transit ticaret ile imalat faaliyetlerine uygulanmasını teklif ediliyor. Firmalara Maliye Bakanlığı'nın denetim şartı isteniyor. Hesap Uzmanları da sağlanan vergisel ve vergi dışı teşvikler aynen korunurken, farklı ve yüksek oranlı bir fon yükümlülüğü getirilmesini istiyorlar. AKŞAM