Rekora 7 veto kaldı
Abone ol3.5 yıldır Köşk’te oturan Sezer, veto hakkını 20 kez kullandı. Evren ise 7 yılda 27 yasayı iade etti
Çankaya Köşkü ile hükümet arasındaki gerginlik bitmiyor.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile AKP Hükümeti arasındaki
ilişkiye 3 Kasım seçimlerinden bu yana, ‘yasa’ ve ‘kararname’
krizleri damgasını vurdu. Sezer, AKP Hükümeti’nin, üçü Anayasa
değişikliği olmak üzere toplam 12 yasasını veto ederek, TBMM’ye
geri gönderdi. Sezer ile Erdoğan arasında buzlar hiç bir zaman
erimedi. Perşembe günleri yapılan haftalık olağan görüşmelerde de
krizin aşılması mümkün olmadı. Tercüman’ın edindiği bilgilere göre,
Köşk’te hep resmi ve soğuk bir hava ile karşılanan Erdoğan,
kendisine hâkim olamayarak bir kaç kez Sezer’e çıkıştı. Erdoğan,
“Bize muhalefet yapıyorsunuz” dediği Sezer’den, “Ben hukuka uygun
davranmaya çalışıyorum, bu benim görevim” cevabını aldı. Sezer’in,
yasaların kendisine gönderilmeden önce görüşlerine
başvurulmadığından şikâyetçi olduğu ve bu mesajı hükümete yolladığı
belirtildi. Sezer, kendisine danışılmadan basın aracılığıyla, “Bu
yasa ya da kararnamenin onaylanmasını bekliyoruz” açıklamalarına
ise büyük tepki gösteriyor. Bu da hükümet ile Köşk arasındaki
uyumsuzluğu artırıyor. Sonuçta ya yasalar geri gönderiliyor ya da
bazı kararnameler aylarca bekletiliyor ve kriz çıkıyor. Yeni yılın
ilk günlerinde Diyanet İşleri eski Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz’ın
görevden alınma kararnamesini imzalamayarak, hükümetle ipleri geren
Sezer, kendisine yollanan TRT Genel Müdürlüğü ile ilgili atama
kararnamesini de veto ederek, Şenol Demiröz’ün Genel Müdürlüğü’nü
engellemişti. Sezer, iki haftayı geçmesine karşın kendisine ikinci
kez yollanan Demiröz’ün kararnamesini yeniden beklemeye aldı.
Kamuoyunda “Erdoğan’ın siyasi yasaklarının kaldırılması” olarak
nitelendirilen Anayasa değişikliği, AKP Hükümeti’nin veto edilen
ilk yasası oldu. Bu yasa, TBMM’de bir kez daha görüşüldükten sonra
Sezer tarafından onaylandı. Orman vasfını yitirmiş 2B arazilerinin
satışı ile seçilme yaşının 30’dan 25’e indirilmesini öngören
Anayasa değişikliği de Sezer tarafından veto edildi. TBMM’ye iade
edilen yasa değiştirilerek Cumhurbaşkanı’nın onayına sunuldu. Ancak
Sezer yasayı bir kez daha görüşmek üzere ikinci kez TBMM’ye
gönderdi. Hükümetin, Meclis’in 1 Ekim’de açılmasıyla birlikte 2B’yi
tekrar gündeme getirmesi bekleniyor. Hükümetin, Köşk tarafından
veto edilen diğer yasaları da şöyle: Mali Milat’ı kaldıran yasa,
basın-yayın yoluyla işlenen suçların ertelenmesine ilişkin yasa,
vergi barışı yasası, emeklilik yaşını 65’ten 61’e indiren yasa, 6.
AB Uyum Paketi yasası, iş güvencesinin yürürlük tarihinin
ertelenmesine ilişkin yasa, yoksul öğrencilerin özel okullarda
okutulmasına olanak sağlayan yasa, kızıl ağaçlıklar ile aşılı
kestaneliklerin orman sayılmayacağına ilişkin, orman kanununda
değişiklik yapılmasına ilişkin yasa. Söz konusu bu yasalardan
bazıları değiştirildikten sonra, bazıları ise değiştirilmeden
yeniden onaya sunuldu ve yürürlüğe girdi. Veto edilen yasalardan
yedisi yeniden ele alınarak yasalaştı. Bu yasalar da şöyle:
“Kamuoyunda Erdoğan’ın siyasi yasaklarının kaldırılması olarak
bilinen’ Anayasa’nın 76’ncı, 78’inci maddesi ve seçim kanununda
yapılan değişiklik, 6.AB Uyum Paketi Yasası, vergi kanunda yapılan
değişiklik, basın ve yayın yoluyla işlenen suçlara ilişkin dava ve
cezaların ertelenmesine dair kanun, emeklilik yaşının 61’e
indirilmesi, vergi barış kanunu ve vergi barışı kanununun bazı
maddelerinde yapılan değişiklik.” Sezer’in rekoru Sezer’in,
Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturduğu Mayıs 2000’den bu yana veto
ettiği yasa sayısı 20’yi buldu. Sezer, DSP-MHP-ANAP Koalisyonu’nun
iktidarda bulunduğu 21’inci dönemde de, “hukuk kantarı”nı hassas
tutarak, 8 yasayı bir kez daha görüşülmek üzere TBMM’ye geri
göndermiş ve bazı konularda dönemin Başbakan’ı Bülent Ecevit ile de
karşı karşıya gelmişti. Sezer, veto ettiği yasalarla kendisinden
önceki cumhurbaşkanlarını geride bırakacak gibi görünüyor. 4 Kasım
1962 tarihinden bugüne kadar görev yapan Cumhurbaşkanları ve veto
ettikleri yasalara bakıldığında, rekorun 7 yıllık görev süresi
içinde Kenan Evren’e ait olduğu belirlendi. Evren bu süre içinde 27
yasayı veto etti. Sezer ise sadece 3.5 yılda 20 yasayı Meclis’e
geri gönderdi. Sezer-AKP Hükümeti’nin gergin ilişkileri, 1989-1993
yılları arasında görev yapan merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile
dönemin Başbakanı Süleyman Demirel arasındaki gerginliği aratmadı.
Özal’ın Cumhurbaşkanlığı döneminde veto edilen yasa sayısı yalnızca
17 oldu. “Çankaya’dan Hesap Soracağız” sloganıyla 1991 sonunda
DYP-SHP Hükümeti’ni kuran Demirel ile Özal’ın ilişkileri de vetolar
ve siyasi atışmalarla geçmişti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın
“Cumhurbaşkanı’nın yetkileri kısılmayacak” açıklamasına karşın, AKP
Hükümeti, Sezer’i by-pass edecek ve yetkilerini kısacak bir
düzenleme arayışını da sürdürüyor. AKP, bu değişikliği bir Anayasa
paketi içinde ele alarak, eritmeye çalışacak. Veto rekoru şimdilik
Kenan Evren’de Cemal Gürsel (26 Ekim 1961-28 Mart 1966) 2 Cevdet
Sunay (28 Mart 1966-28 Mart 1973) 18 Fahri Korutürk (6 Nisan 1973-6
Nisan 1980) 13 Kenan Evren (9 Kasım 1982-9 Kasım 1989) 27 Turgut
Özal (31 Kasım 1989-17 Nisan 1993) 17 Süleyman Demirel (16 Mayıs
1993-16 Mayıs 2000) 14 Ahmet Necdet Sezer (16 Mayıs 2000-....) 20
TOPLAM : 111 200 kararname hâlâ bekliyor Hükümetin hazırladığı
kararnameler de Köşk ile Erdoğan arasında sorun oldu. Valiler
Kararnamesi, TRT Genel Müdürlüğü Kararnamesi kriz yaratan konular
arasında yer aldı. Şu sıralar Ankara kulislerinde “Kaymakam
Kararnamesi” krizi yaşandığı konuşuluyor. İçişleri Bakanı
Abdülkadir Aksu, 450 kişilik kararnamenin Köşk’e yollandığını ve
sonucu beklediklerini bildirdi. Başbakanlık kaynaklarından
Tercüman’a ulaşan bilgilere göre, Sezer’in beklettiği atama
kararnamelerinin sayısının da 200’e yaklaştığı belirtiliyor.
Sezer’in kendisine gönderilen ve çoğu bürokrat atamasıyla ilgili
olan bu kararnamelerin büyük çoğunluğunu isim bazında mercek altına
aldığı belirtiliyor. Sezer’in, bu isimlerle ilgili olarak
istihbarat birimlerinden gelecek bilgileri beklediği kaydedildi.
Kaynak : Tercüman